Η αρχαία Βούλα στο φως

Ειδώλιο μικρού ζώου, παιχνίδι που βρέθηκε στην ταφή παιδιού στο αρχαίο νεκροταφείο της Βούλας   Ο τάφος ενός νεαρού αθλητή της αρχαιότ...

Ειδώλιο μικρού ζώου, παιχνίδι που βρέθηκε
στην ταφή παιδιού στο αρχαίο νεκροταφείο της Βούλας 

Ο τάφος ενός νεαρού αθλητή της αρχαιότητας που συνοδευόταν εκτός των άλλων από τη χάλκινη στλεγγίδα του (εργαλείο απομάκρυνσης του ελαίου με το οποίο άλειφαν οι αθλητές το δέρμα τους) αλλά και ο τάφος ενός μικρού παιδιού που οι γονείς του εναπόθεσαν δίπλα του, τους αστραγάλους (αγαπημένο του παιχνίδι) περιλαμβάνονται μεταξύ των 50 ταφών που έφεραν στο φως σε ένα οικόπεδο της Βούλας οι αρχαιολόγοι της ΚΣΤ Εφορείας Αρχαιοτήτων. Ολόκληρο νεκροταφείο δηλαδή, με ταφικό περίβολο που χρονολογείται στα τέλη του 6ου αιώνα π. Χ _ α΄μισό του 5ου αιώνα π.Χ. Στο ίδιο οικόπεδο όμως, έκτασης 700 τ.μ. εντοπίσθηκε και εκτεταμένο κτηριακό συγκρότημα του 4ου αιώνα π.Χ.

Στη συμβολή των οδών Βάρης-Κορωπίου και Αθηναΐδος βρίσκεται το συγκεκριμένο οικόπεδο, τα ευρήματα του οποίου έχουν άμεση σχέση, χρονολογικά και λειτουργικά με τα αρχαία αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, που είχαν εντοπιστεί πρόσφατα στο γειτονικό οικόπεδο (ιδιοκτησίας Σκλαβενίτη Α.Ε.) και έτσι, όπως λέει η διευθύντρια της Εφορείας κυρία Εφη Λυγκούρη «μας δίνεται μία σαφής εικόνα της οργάνωσης του αρχαίου δήμου των Αιξωνίδων Αλών, που συμπίπτει με τη σημερινή Βούλα».

Από τις 50 ταφές να σημειωθεί ότι οι 42 ήταν ταφικές πυρές, οι έξι ήταν απλοί ενταφιασμοί ενώ υπήρχαν επίσης ένας κεραμοσκεπής τάφος και μία ταφή σε πήλινη λάρνακα. Οι αρχαιολόγοι κυρία Μαίρη Γιαμαλίδη και κυρία Κορνηλία Νταϊφά έφεραν στο φως πλήθος αγγείων τα οποία ήταν προσφορές στους νεκρούς, συγκεκριμένα 77 ακέραια (λήκυθοι, σκύφοι, πυξίδες, αλάβαστρα). Μόνον η ταφή του αθλητή περελάμβανε 15 αγγεία ενώ ενδιαφέρον έχει και η ταφή του παιδιού, που είχε τοποθετηθεί με ιδιαίτερη φροντίδα επάνω σε ξύλινη κλίνη, όπως φαίνεται από τα σιδερένια καρφιά που βρέθηκαν γύρω και κάτω από το σκελετό. Σε όλη την έκταση του ταφικού περιβόλου εξάλλου βρέθηκαν και θραύσματα πολλών άλλων αγγείων, (κύλικες, λακανίδες, σκύφοι) τα οποία σχετίζονται με τα νεκρόδειπνα, λατρευτικό έθιμο προς τιμή των νεκρών.

Μία αγροτική εγκατάσταση

Μεγάλο κτίριο με δώδεκα δωμάτια, το οποίο χρονολογειται στον 4ο π.Χ. αιώνα ήρθε στο φως δίπλα από τον ταφικό περίβολο, τοίχοι του οποίου ενσωματώθηκαν σε αυτή την οικιστική εγκατάσταση. Το νεκροταφείο είχε ήδη εγκαταληφθεί αλλά κάτοικοι της περιοχής δείχνοντας σεβασμό στους νεκρούς θεμελίωσαν το κτίριό τους έξω από τον ταφικό περίβολο. Συγκεκριμένα πρόκειται για κτίριο κάτοψης σχήματος Γ, (ορατές διαστάσεις των δύο πτερύγων19,50Χ11,90μ. και 10,46Χ4,40μ.) ενώ τα δωμάτιά του αναπτύσσονται γύρω από μία κεντρική αυλή, που αποτελεί και τον πυρήνα του συγκροτήματος. Η αυλή αυτή (διαστάσεων 6,80Χ5,50μ) έχει πλακόστρωτο δάπεδο και σε διάφορα σημεία της εντοπίσθηκαν μεγάλα αποθηκευτικά αγγεία. Ενας αγωγός τέλος που εξυπηρετούσε στην απορροή των υδάτων, την διασχίζει.

Τα ευρήματα που ήρθαν στο φως από την ανασκαφή του κτιρίου ήταν πολυάριθμα: Αμφορείς και πιθάρια, λεκανίδες, οινοχόες, χυτρίδια, πινάκια, φιάλες, κάνθαροι, σκύφοι, αλατοδοχεία, μεγάλος αριθμών κυψελών, μελαμβαφείς λύχνοι, υφαντικά βάρη, μολύβδινοι σύνδεσμοι, χάλκινα και σιδερένια αντικείμενα, λίθινα τριβεία, τμήματα από μυλόπετρες, λίθινος λουτήρας, αλλά πέντε χάλκινα νομίσματα. Το γεγονός αυτό αλλά και η ύπαρξη ανεπτυγμένου δικτύου υδροδότησης (αγωγός, αποχέτευση) συνηγορούν κατά τους αρχαιολόγους στην ταύτιση του χώρου με αγροτική οικιστική εγκατάσταση στα όρια του συνοικισμού του αρχαίου δήμου των Αιξωνίδων Αλών. Η εγκατάλειψή της πάντως έγινε νωρίς, στις αρχές του 3ου αι.π.Χ. κάτι που οι ανασκαφείς συνδέουν με τα γεγονότα του Χρεμωνιδείου Πολέμου (267-262 π.Χ.)

Σημαντικό είναι το γεγονός ότι λόγω της αρχαιολογικής σημασίας του κτηριακού συγκροτήματος πρόκειται να διατηρηθεί ορατό και επισκέψιμο στον ακάλυπτο χώρο, στο ισόγειο και στο αίθριο της σύγχρονης οικοδομής, η οποία θα κτισθεί στο οικόπεδο, με τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.

Πηγή: Μ. ΘΕΡΜΟΥ, Εφ. το ΒΗΜΑ, 7 Δεκεμβρίου 2010, http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artId=371665&dt=06%2F12%2F2010#ixzz17w1o5jCB