Ρωμαϊκό ναυάγιο στο αρχαίο λιμάνι της Αντίπολης

Ομάδα αρχαιολόγων από το Inrap έχουν αποκαλύψει ένα ρωμαϊκό ναυάγιο στη νότια Γαλλία, εκεί που κάποτε ήταν το πολυσύχναστο αρχαίο λιμάνι τη...

Ομάδα αρχαιολόγων από το Inrap έχουν αποκαλύψει ένα ρωμαϊκό ναυάγιο στη νότια Γαλλία, εκεί που κάποτε ήταν το πολυσύχναστο αρχαίο λιμάνι της αρχαίας Αντίπολης (σημερινό Αντίμπ).


Αρχαία Αντίπολη

Η Αντίμπ ήταν γνωστή στην αρχαιότητα ως Αντίπολη - ελληνική αποικία - που βρίσκεται στις ακτές της Προβηγκίας, και κατέχει προνομιακή θέση στις θαλάσσιες οδούς που συνδέουν τη Μασσαλία με τις ιταλικές ακτές ενώ είχε το προνόμιο του φυσικού λιμανιού – το σημερινό Anse Saint-Roch - το οποίο παρέχει προστασία από τους δυνατούς ανέμους.

Το λιμάνι

Ο χώρος της ανασκαφής
που προέκυψε κατά την διάρκεια κατασκευής
υπόγειου χώρου στάθμευσης

Οι αρχαιολόγοι εξερευνούν την αρχαία λεκάνη του λιμανιού που σταδιακά φράχθηκε κατά την αρχαιότητα. Η λεκάνη αυτή περιέχει έναν πλούτο πληροφοριών και αντικειμένων από τον 3ο αιώνα π.Χ. έως τον 6ο αιώνα μ.Χ.. Δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα έχουν ήδη έρθει στο φως από τον κόλπο του Saint-Roch, συμπεριλαμβανομένων ακόμα και εμπορευμάτων από όλες τις περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου, γεγονός που καταδεικνύει τη ζωτικότητα του αρχαίου λιμανιού και το εμπόριο που άνθησε σε αυτό το μέρος του κόσμου.

Ανασκαφικά ιζήματα βρέθηκαν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι συνθήκες αυτές ευνόησαν την διατήρηση των οργανικών υλικών και βοήθησαν σημαντικά στο να αποκαλυφθούν τα αντικείμενα που θα μπορούσαν να είχαν εξαλειφθεί πλήρως αν βρίσκονταν σε ξηρό έδαφος, όπως πώματα για αμφορείς, σόλες υποδημάτων, δερμάτινα είδη και ξύλινα εξαρτήματα.

Ο βυθός του αρχαίου λιμανιού αποκάλυψε δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα
από στρωματογραφικά στρώματα που χρονολογούνται μεταξύ 3ου αι.π.Χ. και 6ου αι. μ.Χ.

Το ναυάγιο

Στην τελική περιοχή που εξερευνήθηκε από τους αρχαιολόγους, ανακαλύφθηκε το ναυάγιο ενός ρωμαϊκού πλοίου. Διατηρημένο για πάνω από 15 μ. μήκος, το σκάφος βρίσκεται σε ρηχά νερά ακουμπισμένο στο πλευρό του (λιγότερο από 1,60 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας). Σε συνεργασία με το Camille Jullian Centre, το Inrap ανέθεσε σε ειδικό ενάλιας αρχαιολογίας να πραγματοποιήσει την ανάλυση και ερμηνεία του σημαντικού αυτού ευρήματος.

Το ναυάγιο είναι ένα εμπορικό ιστιοφόρο από την εποχή της Αυτοκρατορίας,
αλλά δεν υπήρχε κανένα ίχνος φορτίου.

Στα ευρήματα περιλαμβάνονται η καρίνα του πλοίου καθώς και πολλές σειρές από ξύλινα μαδέρια (διαμήκης σανίδες του κύτους), τα οποία ενώνονται με χιλιάδες ξύλινα «μανταλάκια». Εγκαρσίως, υπάρχουν περίπου σαράντα ξύλινα πλευρά, μερικά από τα οποία είναι συνδεδεμένα με την καρίνα με μεταλλικές καρφίτσες.

Κρατώντας το ναυάγιο βρεγμένο

Επίσης εντοπίστηκαν στοιχεία από το ξύλινο πάτωμα, αλλά η καμπίνα που θα στέγαζε τη βάση του ιστού δεν έχει δυστυχώς, διατηρηθεί. Το ναυάγιο έχει το μέγεθος ενός εμπορικού ιστιοφόρο συναλλαγών (μήκος 20/22 μ. και πλάτος 6/7 μ.). Το ξύλο που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του προέρχεται κυρίως από κωνοφόρα δέντρα. Η γάστρα ενισχύεται με επένδυση μολύβδου, και συγκρατείται με μικρά καρφιά που χρησιμεύουν για να διορθώσουν τις ελλείψεις της μέτριας ποιότητας, αλλά άφθονης σε ποσότητα ξύλου. Σημάδια από εργαλεία είναι σαφώς ορατά (πριόνι, σκεπάρνι), καθώς χρησιμοποιήθηκε πίσσα για την προστασία του κύτους.

Λεπτομέρεια από αμφορέα

Τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά επιβεβαιώνουν την χρονολόγηση που υποδείκνυε η στρωματογραφία και η κεραμική που συλλέχθηκε στα επίπεδα που σχηματίστηκαν μετά την εγκατάλειψη του σκάφους - το 2ο , 3ο  αιώνα μ.Χ. – πρόκειται για ένα από τα πλοία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας της δυτικής Μεσογείου.

Λύχνος κατά την διάρκεια καθαρισμού

Ο λόγος του ναυαγίου είναι προς το παρόν άγνωστος. Πιθανόν το πλοίο να είχε εξοκείλει κατά την διάρκεια μιας καταιγίδας ή να εγκαταλείφθηκε προκειμένου να σαπίσει σε αυτή τη γωνιά του λιμανιού, ή ακόμα και να βυθίστηκε σκόπιμα προκειμένου να χρησιμεύσει ως βάση για την εκτέλεση μελλοντικών  εργασιών. Αυτές οι δύο τελευταίες υποθέσεις θα μπορούσε να εξηγήσουν την απουσία φορτίου από το πλοίο. Οι περαιτέρω έρευνες θα λύσουν αισίως το μυστήριο.

Θραύσματα από Σαμιακή κεραμεική

Πηγή: Past Horizons