Ένας Αλέξανδρος στην Πομπηία

Η πόλη της Πομπηίας Ήταν μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές της Ιστορίας η έκρηξη του Βεζούβιου. Εξαφάνισε στο πέρασμά της όλ...

Η πόλη της Πομπηίας

Ήταν μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές της Ιστορίας η έκρηξη του Βεζούβιου. Εξαφάνισε στο πέρασμά της όλα τα ίχνη ζωής.

Σε αυτό το γεγονός είναι αφιερωμένη η νέα μεγάλη περιοδική έκθεση του Βρετανικού Μουσείου, που εγκαινιάζεται στις 28 Μαρτίου (μέχρι 29 Σεπτεμβρίου) με θέμα την Πομπηία και το Ερκουλάνουμ. Στόχος της έκθεσης είναι να παρουσιαστούν οι ζωές των ανθρώπων που κατοικούσαν εκεί πριν από την έκρηξη, το 79 μ.Χ. Έτσι, μέσα από μια σειρά νέων ευρημάτων, αλλά και παλαιότερων άγνωστων θησαυρών από τις δύο αυτές ρωμαϊκές πόλεις, θα δείξουν πώς οι απλοί πολίτες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας αποθέωναν την ομορφιά και την τέχνη σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης.

Τα highlights

Εντυπωσιακή είναι η κατάσταση διατήρησης ορισμένων αντικειμένων από τα πρόσφατα ανακαλυφθέντα, τα οποία φέρουν χρώματα τόσο ζωντανά, σαν την ημέρα που χρησιμοποιήθηκαν για τελευταία φορά. Τα highlights της έκθεσης θα είναι ευρήματα που ανακαλύφθηκαν σε πρόσφατη ανασκαφή στο Ερκουλάνουμ, τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό. Σ' αυτά συγκαταλέγονται ένα χρυσό δακτυλίδι με πετράδι, που απεικονίζει ένα αγγείο πόσης (ποτηράκι), τέσσερις ημιπολύτιμοι λίθοι πάνω στους οποίους είναι χαραγμένες διάφορες μορφές (ένας σάτυρος με μια κατσίκα, ένας Ερμής, θεός του εμπορίου, και ένας Ερωτας, ο οποίος ιππεύει ένα κριάρι) και ένα ειδώλιο από τερακότα μιας μητέρας που λικνίζει το άρρωστο μωρό της. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το ειδώλιο αυτό είχε τοποθετηθεί σε έναν οικιακό βωμό από μια νεαρή μητέρα.

Χρυσό βραχιόλι σε μορφή φιδιού, 1ος αιώνας μ.Χ., Πομπηία

Έχει βρεθεί επίσης ένα σετ περιποίησης από το μπουντουάρ μιας Ρωμαίας αρχόντισσας. Πρόκειται για σκεύη καθημερινής φροντίδας και καλλωπισμού, ένα σύνολο από λεπτεπίλεπτες γυάλινες φιάλες (αρωματοδοχεία) και το κέλυφος ενός κοχυλιού που είχε μετατραπεί σε παλέτα του μέικ απ. Μέσα σε αυτό βρέθηκαν ίχνη από μια ερυθρά ουσία, κατά πάσα πιθανότητα κάτι σαν ρουζ, που προοριζόταν για τα μάγουλα και τα χείλη. Μαζί τους θα εκτεθούν μικροσκοπικά εργαλεία από κόκαλο που χρησιμοποιούνταν αντί πινέλου για το μέικ απ, κι ένα λεπτό είδος κουταλιού για την καθαριότητα των αυτιών.

Σάτυρος και Μαινάδες, μαρμάρινο επιτοίχιο ανάγλυφο από τον Οίκο των Διονυσιακών Αναγλύφων,  Herculaneum, 1ος αιώνας μ.Χ.

Τα αντικείμενα αυτά ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης ανασκαφής με αφορμή τη διάνοιξη ενός αγωγού το 2005-2006. Αλλα ευρήματα της ίδιας ανασκαφής, είναι το άνω τμήμα φιάλης κρασιού και ένα σπάνιο σετ από λυχνάρια διακοσμημένα με Ρωμαίους πολεμιστές, που μάχονται, και ένα σκορπιό. Τα λυχνάρια αυτά πιστεύεται ότι τα άφηναν οι ιδιοκτήτες τους κατά τη διάρκεια των νυχτερινών επισκέψεών τους στην τουαλέτα. Στο Ερκουλάνουμ βρέθηκαν και μερικά κομμάτια ελεφαντόδοντου με εγχάρακτες παραστάσεις -μαυρισμένα από την έκρηξη- τα οποία πιθανότατα κοσμούσαν ξύλινα έπιπλα. Το ένα απεικονίζει έναν γυμνό Βάκχο, τον Ρωμαίο θεό της αγάπης, του κρασιού και της μουσικής, σαν το δικό μας Διόνυσο.

Γύψινο εκμαγείο σκύλου, από την Οικία του Ορφέα, Πομπηία, 79 μ.Χ.

Θα εκτεθεί για πρώτη φορά και ένα αγαλμάτιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που βρέθηκε το 2007 στη Βίλα των Παπύρων. Πρόκειται για ένα υπέροχο παραθαλάσσιο πλουσιόσπιτο που έχει ερευνηθεί από τον 18ο αιώνα. Η Βίλα αυτή θεωρείται ότι ανήκε στον Λούκιους Καλπούνιους Πίζο, τον πεθερό του Καίσαρα, και πήρε το όνομά της από τους 1.000 παπύρους που φυλάσσονταν στη βιβλιοθήκη της. Το αγαλματάκι του Μακεδόνα στρατηλάτη είναι χάλκινο και τον απεικονίζει με ελληνική αρματωσιά. Στην πανοπλία του παρουσιάζεται παράσταση με ηνίοχο με τέσσερα άλογα. Το δεξί του χέρι είναι υψωμένο και φαίνεται πως θα κρατούσε δόρυ. Στο ερώτημα τι δουλειά έχει ο Μέγας Αλέξανδρος στη νότια Ιταλία, τόσους αιώνες μετά το θάνατό του, οι επιστήμονες έχουν απάντηση. Πιστεύουν ότι στόλιζε το σπίτι πλούσιου κατοίκου της Πομπηίας, καθώς αυτός ήθελε να εντυπωσιάσει τους επισκέπτες του με τη γνώση του για την Ελλάδα και την αρχαία Ιστορία.

Τριακόσια αντικείμενα

Ο Πολ Ρόμπερτ, ο επιμελητής του τμήματος της ρωμαϊκής τέχνης και αρχαιολογίας του Βρετανικού Μουσείου, που ασχολείται πέντε χρόνια για την προετοιμασία της έκθεσης αυτής, βρίσκει πολύ συναρπαστικό ότι θα μπορέσουν να δείξουν τόσα πολλά ευρήματα για πρώτη φορά. Η έκθεση στοχεύει στο να φέρει σε πρώτο πλάνο την αληθινή Ρώμη. Η Πομπηία και το Ερκουλάνουμ ήταν συνηθισμένες πόλεις, αλλά η ρωμαϊκή κοινωνία ήθελε να επιδεικνύει τον πλούτο της. Τριακόσια αντικείμενα, ανάμεσά τους ψηφιδωτά, τοιχογραφίες και σπάνια αντικείμενα, όπως μια κούνια μωρού απανθρακωμένη και εύθραυστη, μεταφέρεται στο Λονδίνο για να στηθεί με αυθεντικά έργα το σκηνικό ενός κοινού ρωμαϊκού νοικοκυριού. Τα ίδια τα εκθέματα αναδεικνύουν πόσο σημαντική ήταν η δουλειά των Ρωμαίων τεχνιτών, αφού και το πιό συνηθισμένο αντικείμενο, όπως ένα λυχνάρι, ήταν πανέμορφα διακοσμημένο.


Πηγή: Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, Ελευθεροτυπία
Πηγή εικόνων: Ελευθεροτυπία, Βρετανικό Μουσείο