Η αρχαία Κύθνος πάει στο Λούβρο

Ο χώρος της ανασκαφής στο Βρυόκαστρο, το οποίο ταυτίζεται με την αρχαία πόλη της Κύθνου. Στο Λούβρο ταξιδεύει η Κύθνος την Παρασκευή 7...

Ο χώρος της ανασκαφής στο Βρυόκαστρο,
το οποίο ταυτίζεται με την αρχαία πόλη της Κύθνου.

Στο Λούβρο ταξιδεύει η Κύθνος την Παρασκευή 7 Ιουνίου χάρη στην παρουσίαση που πρόκειται να κάνει στο γαλλικό μουσείο ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ. Αλέξανδρος Μαζαράκης-Αινιάν για τη μεγάλη ανασκαφή του αρχαίου ιερού στη θέση Βρυόκαστρο του νησιού. 

Το Βρυόκαστρο ταυτίζεται με την αρχαία πόλη της Κύθνου, η οποία κατοικήθηκε από τον 10ο αι. π.Χ. ως τον 6ο με 7ο αι. μ.Χ. και από τις ανασκαφές που άρχισαν το 2001 και συνεχίζονται ως σήμερα έχει δώσει σπουδαία ευρήματα. Σε αυτά ακριβώς θα αναφερθεί ο κ. Μαζαράκης-Αινιάν στη διάλεξή του με τίτλο «Ο θησαυρός της Κύθνου και η συνεισφορά του στην κατανόηση του αρχαϊκού ελληνικού ιερού».

Έναν δίδυμο ναό με δύο βωμούς περιελάμβανε αυτό το ιερό, αλλά το κυριότερο στοιχείο του, αυτό που κάνει ευτυχή κάθε ανασκαφέα - καθώς παρέχει τη δυνατότητα απρόσκοπτης μελέτης -, είναι ότι βρέθηκε ασύλητο. Όλα τα πολύτιμα ως επί το πλείστον αφιερώματα ήταν στη θέση τους, ενώ εκατοντάδες άλλα περιείχε και ο μεγάλος «αποθέτης» του ναού που εντοπίστηκε πλησίον του. «Τόσο ο πλούτος όσο και οι ποικίλες και εξωτικές προελεύσεις των ευρημάτων οδηγούν στην αναθεώρηση της εικόνας μιας σχετικής φτώχειας που είχαμε για την αρχαία Κύθνο» σημειώνει ο αρχαιολόγος. Πράγματι, στα ευρήματα συγκαταλέγονται αντικείμενα που είχαν εισαχθεί από την Ανατολική και Δυτική Μεσόγειο (Φοινίκη, Αίγυπτο, Νότια Ιταλία) και φυσικά από όλο το Αιγαίο.

Τα αφιερώματα των πιστών ήταν κοσμήματα κυρίως, χρυσά, ασημένια, χάλκινα, ή κατασκευασμένα από καρνεαλίτη, ορεία κρύσταλλο, υαλόμαζα, φαγεντιανή, κεχριμπάρι, ημιπολύτιμους λίθους. Υπήρχαν όμως και πολλά πολυτελή αντικείμενα, ορισμένα εκ των οποίων από ελεφαντόδοντο. Παράλληλα, βρέθηκε μεγάλος αριθμός από πήλινα ειδώλια - τα περισσότερα γυναικείων καθιστών μορφών -, αλλά και πολλά αγγεία από όλο τον ελλαδικό χώρο. Όσον αφορά τη χρονολόγηση των ευρημάτων, τα περισσότερα ανάγονται στην περίοδο από τον 7ο αι. π.Χ. ως τις αρχές του 5ου αι. π.Χ., αν και ορισμένα από αυτά είναι παλαιότερα, αφού χρονολογούνται στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, ακόμη και Ύστερη Εποχή του Χαλκού.

«Το εύρημα της Κύθνου θα οδηγήσει αδιαμφισβήτητα στην καλύτερη κατανόηση της αρχαίας ελληνικής θρησκείας και των λατρευτικών και τελετουργικών συνηθειών, ιδιαίτερα της Αρχαϊκής περιόδου» λέει ο κ. Αλέξανδρος Μαζαράκης-Αινιάν, ενώ αναφορικά με τις θεότητες στις οποίες ήταν αφιερωμένος αυτός ο διπλός ναός, η μεγαλύτερη πιθανότητα είναι να επρόκειτο για τον Απόλλωνα και την Άρτεμη, τους πλέον δημοφιλείς στις Κυκλάδες. Νεότερες ανασκαφές εξάλλου έφεραν στο φως ένα μεγάλο δημόσιο κτίριο της πόλης (Κλασικής - Ελληνιστικής εποχής), το οποίο ενδεχομένως να ήταν το Πρυτανείο της πόλης.

Παράλληλα, υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα στον όρμο του Μανδρακίου σε συνεργασία με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων εντόπισε ένα τμήμα του καταβυθισμένου οχυρωματικού τείχους, αλλά και μαρμάρινα γλυπτά της Ρωμαϊκής εποχής, όπως έναν θωρακοφόρο άνδρα της εποχής του Αυγούστου. Σεισμοί φαίνεται ότι κατέστρεψαν την πόλη στην αρχαιότητα και μάλιστα δύο φορές. Η πρώτη ήταν στην Ελληνιστική εποχή, αφού τότε μεταφέρθηκαν τα αφιερώματα στο άδυτο του ναού προκειμένου να προστατευθούν, ενώ λίγο αργότερα μεγαλύτερη δόνηση τον κατέστρεψε ολοσχερώς εγκλωβίζοντας ταυτόχρονα όλο το περιεχόμενό του.

Πηγή: Μ. Θερμού, Το Βήμα