Τα ελληνικά αιτήματα προς τη Βρετανία από το 1924 ως σήμερα και η απόφαση-σταθμός της Γενικής Διάσκεψης της UNESCO το 1982.
Τα ελληνικά αιτήματα προς τη Βρετανία από το 1924 ως σήμερα και η απόφαση-σταθμός της Γενικής Διάσκεψης της UNESCO το 1982.
Παρά τα θερμά της λόγια περί της επιστροφής - ή της επανένωσης - των Γλυπτών του Παρθενώνα και τη διάθεσή της να παράσχει νομικές υπηρεσίες στην κατεύθυνση αυτή, η Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ δεν ανέβηκε τελικά στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Η προγραμματισμένη επίσκεψή της εκεί ματαιώθηκε - πολλά γράφτηκαν γι' αυτό - και έτσι το συγκεκριμένο στιγμιότυπο με φόντο το μνημείο έλειψε τελικά από τη συλλογή των αναρίθμητων φωτογράφων και τεχνικών τηλεοπτικών συνεργείων που κάλυψαν καρέ-καρέ την επίσκεψη της λαμπερής λιβανοβρετανίδας δικηγόρου και συζύγου του σουπερστάρ Τζορτζ Κλούνεϊ στην Αθήνα. Τους χάρισε όμως πολλά άλλα τα οποία «ταξίδεψαν» διεθνώς καταλαμβάνοντας περίοπτη θέση σε μέσα μαζικής ενημέρωσης με παγκόσμια επιρροή... Είναι άραγε όλη αυτή η δημοσιότητα αρκετή να επηρεάσει - έστω να συμβάλει - ώστε η βρετανική πλευρά να αποδεχθεί τη διαδικασία διαμεσολάβησης της UNESCO εντός του προβλεπόμενου εξαμήνου; Ο χρόνος θα δείξει. Η ελληνική πλευρά πάντως - διά στόματος του υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κώστα Τασούλα - θέλει να εξαντλήσει τα περιθώρια της διαδικασίας αυτής και προς το παρόν δεν αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να κινηθεί δικαστικά.
Στην «κούρσα» της διεκδίκησης ωστόσο και ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η εικόνα έχει αποδειχθεί τω όντι ισχυρή. Εντός και εκτός Ελλάδας πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι διατηρούν ακόμη στη μνήμη τους τον έντονο διάλογο της Μελίνας Μερκούρη ως υπουργού Πολιτισμού στην κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου με τον τότε διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου σερ Ντέιβιντ Μακένζι Γουίλσον σε μια τυχαία μεταξύ τους συνάντηση στο περιθώριο διάλεξής της Λονδίνο. Η ίδια αποφάσισε να κάνει σκοπό της ζωής της την επιστροφή των Γλυπτών το 1960, όταν στα γυρίσματα της ταινίας «Φαίδρα» οι Βρετανοί ζήτησαν αμοιβή προκειμένου να επιτρέψουν στο ελληνικό συνεργείο την κινηματογράφησή τους. Είκοσι δύο χρόνια αργότερα, ως υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών της Ελλάδας, έθεσε το θέμα στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO για την Πολιτιστική Πολιτική στο Μεξικό. Η ελληνική αντιπροσωπεία υπέβαλε σχέδιο Σύστασης υπέρ της Επιστροφής του Γλυπτού Διακόσμου του Παρθενώνα στη χώρα μας, η οποία υπερψηφίστηκε με 56 ψήφους έναντι 12 κατά και 24 αποχών. Παρότι το 1982 θεωρείται πράγματι έτος-σταθμός, οι αντιδράσεις είχαν αρχίσει από την πρώτη στιγμή της αφαίρεσης των Γλυπτών. Αμέσως μετά τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους ξεκίνησε το αναστηλωτικό πρόγραμμα του Παρθενώνα και το μνημείο έγινε εθνικό σύμβολο. Το 1842 «κηρύχθηκε» από τον Αλέξανδρο Ραγκαβή, γραμματέα της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, η πρώτη επίσημη αιτίαση της Ελλάδας κατά του Έλγιν και διατυπώθηκε η προσδοκία επιστροφής των διαρπαχθέντων Γλυπτών. Το 1924, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα, το αίτημα επαναλήφθηκε, ενώ το 1961 ο δήμαρχος της Αθήνας και η Ακαδημία Αθηνών ζήτησαν από τη Μεγάλη Βρετανία τον επαναπατρισμό των Γλυπτών.
Τα τελευταία 30 χρόνια το ζήτημα έχει τεθεί κατ' επανάληψη. Έχουν τω όντι αλλάξει τα πράγματα στο μεσοδιάστημα και σε ποια κατεύθυνση; Είναι η σημερινή συγκυρία ευνοϊκότερη για τη διεκδίκηση από πλευράς της Ελλάδας; Ποια είναι, τέλος, η δέουσα οδός; Τις απαντήσεις δίνουν οι ειδικοί...
Δάφνη Βουδούρη: Μια διακυβερνητική λύση θα είχε μικρότερο ρίσκο
«Aντιδράσεις από βρετανικής πλευράς για την αρπαγή των Γλυπτών του Παρθενώνα υπήρχαν εξ αρχής. Να θυμίσουμε το ποίημα του Λόρδου Βύρωνα "Η κατάρα της Αθηνάς" αλλά και εκείνες μελών της Βουλής των Κοινοτήτων το 1816, όταν αποφασίστηκε η αγορά τους από τον Ελγιν και η παραχώρησή τους στο Βρετανικό Μουσείο» λέει στο «Βήμα» η αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, κυρία Δάφνη Βουδούρη, η οποία διδάσκει Δίκαιο και Δημόσια Πολιτική Πολιτισμού. «Έχουμε προχωρήσει στο αίτημα της "επανένωσης" των Γλυπτών γιατί έχουμε γίνει πιο ευέλικτοι» λέει και παρουσιάζει τα κύρια επιχειρήματα των δύο πλευρών και τις αλλαγές στην τακτική της διεκδίκησης.
 |
| «Η έμφαση στη διεκδίκηση της επιστροφής των Γλυπτών που αφαίρεσε ο Ελγιν δίνεται στη σχέση τους με το περιβάλλον όπου δημιουργήθηκαν, την επαφή τους με το μνημείο του Παρθενώνα» λέει η κυρία Δάφνη Βουδούρη |
Κυρία Βουδούρη, πότε ξεκινά η σύνταξη του πρώτου φακέλου για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα;
«Το ζήτημα τέθηκε από τη Μελίνα Μερκούρη, τότε υπουργό Πολιτισμού, το 1982, στην παγκόσμια διάσκεψη της UNESCO στο Μεξικό, όπου αποφασίστηκε ότι είναι "δίκαιο και σωστό" τα Γλυπτά να επιστραφούν στην Ελλάδα. Την επόμενη χρονιά η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε επίσημο αίτημα στη βρετανική κυβέρνηση, η οποία απάντησε αρνητικά το 1984. Tην ίδια χρονιά η Ελλάδα υποβάλλει σχετικό αίτημα στη Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO για την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών ή την απόδοσή τους σε περίπτωση παράνομης ιδιοποίησης, ενώ έκτοτε έχει θέσει το θέμα σε διάφορα διεθνή φόρα».
Η επιχειρηματολογία μας στηρίζεται στο «όλον» του μνημείου από το οποίο βιαίως έχουν αποσπασθεί τμήματά του ή υπάρχουν και άλλα στοιχεία που συγκροτούν την πρότασή μας;
«Έχει ενδιαφέρον ότι στην επιχειρηματολογία μας παρατηρείται μια μετατόπιση από το 1983 ως σήμερα. Αρχικά τα επιχειρήματα ήταν πιο πατριωτικά. Λόγου χάρη, η Μελίνα τόνιζε στους Άγγλους το 1986 ότι τα Μάρμαρα "είναι η υπερηφάνειά μας, οι θυσίες μας, είναι η ουσία της ελληνικότητας". Άλλωστε ένα από τα επιχειρήματα που είχαν τεθεί αρχικά ήταν ότι η απομάκρυνσή τους ήταν παράνομη διότι η χώρα βρισκόταν υπό "ξένη κατοχή".
Στην πορεία όμως η διεκδίκηση γίνεται στο όνομα της παγκόσμιας σημασίας τους και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη σχέση τους με το περιβάλλον όπου δημιουργήθηκαν, την επαφή τους με το μνημείο του Παρθενώνα, από όπου αποσπάστηκαν και στην επανένωση των διαμελισμένων Γλυπτών. Στο τελευταίο αυτό επιχείρημα αντιπαρατίθεται η δυνατότητα σύγκρισής τους με άλλους πολιτισμούς που παρέχεται σε παγκόσμια μουσεία, όπως στο Βρετανικό. Έμβλημα της UNESCO, ο Παρθενώνας βέβαια είναι το κορυφαίο μνημείο της κλασικής αρχαιότητας, που αποτελεί θεμέλιο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Εξ ου και τα Μάρμαρα έχουν θεωρηθεί έκφανση του προβλήματος μιας κληρονομιάς που είναι ταυτόχρονα εθνική και παγκόσμια.
Από νομική άποψη, αμφισβητείται η νομιμότητα της απόκτησης των Γλυπτών: ο Ελγιν είχε ισχυριστεί ότι είχε ένα φιρμάνι που του επέτρεπε να τα πάρει, όμως αυτό δεν σώζεται αλλά προσκομίστηκε μια ιταλική μετάφρασή του. Σύμφωνα με αυτήν του επιτρεπόταν να σχεδιάσει, να αντιγράψει, να κάνει εκμαγεία και να πάρει κάποιες πέτρες με επιγραφές, όχι να προβεί στην καταστροφική απόσπαση, τους βανδαλισμούς και τη μεταφορά των αρχαιοτήτων. Η ύπαρξη και η αυθεντικότητα του οθωμανικού αυτού εγγράφου αμφισβητείται, ενώ σε κάθε περίπτωση τίθεται ζήτημα υπέρβασης των εξουσιών που παραχωρούσε στον Έλγιν η άδεια αυτή, αν υποτεθεί ότι υπήρξε. Άλλο ζήτημα είναι ότι εκμεταλλεύτηκε την ιδιότητά του ως πρέσβη της Βρετανίας στην Κωνσταντινούπολη για να επιτύχει προνομιακή μεταχείριση ενώ προέβη και σε μια σειρά δωροδοκίες για να πετύχει τον στόχο του. Ο αντίλογος είναι πως η αφαίρεση ήταν νόμιμη, σύμφωνα και με τα έθιμα της εποχής».
Η Ελλάδα, που αμφισβητεί τη νομιμότητα, μπορεί να κινηθεί νομικά απευθυνόμενη στο βρετανικό δικαστήριο;
«Το πρόβλημα είναι ότι η προσφυγή αυτή ενδέχεται να απορριφθεί λόγω παραγραφής, σύμφωνα με το αγγλικό Δίκαιο, αν και γι' αυτό υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Πέραν τούτου, η βρετανική πλευρά ισχυρίζεται ότι η νομοθεσία περί Βρετανικού Μουσείου δεν επιτρέπει την έξοδο των Μαρμάρων από τις συλλογές τους. Και αυτό όμως κάμπτεται είτε με νεότερο νόμο είτε από κανόνα Διεθνούς Δικαίου. Υπάρχουν διεθνείς συμβάσεις που προβλέπουν επιστροφή πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης αλλά αυτές, καταρχήν, δεν έχουν αναδρομική ισχύ. Όμως υπάρχουν τάσεις στο Διεθνές Δίκαιο, πρακτικές και μη νομικά δεσμευτικά κείμενα υπέρ της επιστροφής πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης καθώς και απόψεις ότι είναι απαράγραπτο το αίτημα για επιστροφή πολιτιστικών αγαθών όταν αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία ή ότι θα μπορούσε να θεμελιωθεί σε πολιτισμικά δικαιώματα».
Οπότε η προσφυγή στη διακυβερνητική επιτροπή είναι πιο «ασφαλής» δρόμος από τη νομική οδό;
«Έχει λιγότερο ρίσκο. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα αναμένει απάντηση της Βρετανίας για την υπαγωγή ή μη του αιτήματος σε διαδικασία διαμεσολάβησης, στο πλαίσιο της αρμόδιας Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO. Ας σημειωθεί ότι κερδίζουν έδαφος διεθνώς τέτοιοι εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης διαφορών, που καταλήγουν σε αμοιβαία αποδεκτές λύσεις. Προωθούνται έτσι η επιστροφή υπό όρους ή έναντι δανείων ή άλλων ανταλλαγμάτων πολιτιστικής συνεργασίας, η επιστροφή με δωρεά ή με μακροχρόνιο δανεισμό, όπου κρατάει την κυριότητα η χώρα που είχε αποκτήσει τα μνημεία, δηλαδή στην περίπτωσή μας η Βρετανία, λύσεις συνιδιοκτησίας ή κοινής επιμέλειας και άλλες. Μάλιστα, σημαντικό τμήμα της βρετανικής και διεθνούς κοινής γνώμης στηρίζει το αίτημα της επιστροφής των Μαρμάρων, ιδίως από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, που η ελληνική πλευρά φάνηκε πιο εύκαμπτη στο ζήτημα του ιδιοκτησιακού τους καθεστώτος και ανοικτή να συζητήσει και άλλες λύσεις για την επιστροφή τους. Βεβαίως, ένα σοβαρό εμπόδιο είναι ο κίνδυνος, παρά τη μοναδικότητα των Μαρμάρων, να δημιουργηθεί προηγούμενο, που θα οδηγούσε στην αποψίλωση των "οικουμενικών" μουσείων».
«Καταφεύγουμε στην αρχαιότητα για να δώσουμε αξία στον εθνικό μας εαυτό»
Η ανασκαφή στην Αμφίπολη νομίζετε ότι ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως προς το αίτημα της επιστροφής και φέρνει τη χώρα, μέσω των αρχαιοτήτων, ξανά στην «πρώτη σελίδα»;
«Είναι ζήτημα η επικέντρωση της πολιτιστικής πολιτικής της χώρας, εσωτερικής και εξωτερικής, στα Γλυπτά, με παράλληλη υποτίμηση και υποχρηματοδότηση άλλων αρχαιολογικών έργων, μουσείων και στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και του σύγχρονου πολιτισμού. Τούτο σε συνδυασμό με τις υπερβολές της επικοινωνιακής διαχείρισης της Αμφίπολης νομίζω πως δείχνουν την πολιτική χρήση των αρχαιοτήτων σήμερα και ότι καταφεύγουμε και πάλι στην αρχαιότητα για να δώσουμε αξία στον εθνικό μας εαυτό. Τους χαλεπούς αυτούς καιρούς εντείνεται η αναζήτηση σταθερών σημείων αναφοράς και η χρήση των αρχαιοτήτων ως μέσων φαντασιακής διαφυγής προς ένα καλύτερο μέλλον».
Αυτό μήπως τροφοδοτεί και τον εθνικισμό;
«Οπωσδήποτε. Ωστόσο, στη διεθνή βιβλιογραφία διατυπώνεται η άποψη που αντιπαραθέτει τον λεγόμενο "πολιτιστικό εθνικισμό" στον "πολιτιστικό διεθνισμό". Ο πρώτος προωθεί την παραμονή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης ή την επιστροφή τους. Αντίθετα, ο "πολιτιστικός διεθνισμός" θεωρεί τα πολιτιστικά αγαθά κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας, δεν ενδιαφέρεται για το πού βρίσκονται, αρκεί να διασφαλίζεται η διαφύλαξη, μελέτη και πρόσβαση σε αυτά. Ομως η προσέγγιση αυτή, που τείνει να θεωρεί τον πρώτο ως στενόμυαλο επαρχιωτισμό, νομίζω πως είναι υποκριτική. Δεν υπάρχει ισότιμη κατανομή των πολιτιστικών αγαθών διεθνώς, αλλά μονόδρομη ροή προς τις πιο πλούσιες χώρες, ένα είδος πολιτιστικού ιμπεριαλισμού. Τέτοιες αντιλήψεις νομιμοποιούν τη διακράτηση, από τα "οικουμενικά" μουσεία των δυτικών μητροπόλεων, πολιτιστικών αγαθών που αποκτήθηκαν σε άλλους καιρούς, με αμφισβητούμενα μέσα και στόχο να αποδείξουν την πολιτισμική υπεροχή των εθνών τους, διαιωνίζοντας έτσι τις τότε πολιτισμικές ιεραρχίες».
Προσφυγή ή πολιτική λύση;
 |
| Μέρος των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο |
Καταστροφική η νομική διεκδίκηση; Μάλλον ναι, αν η υπόθεση έφτανε ποτέ στα δικαστήρια. Θα μπορούσε, όμως, να γίνει αξιόπιστη απειλή, μια έξυπνη φοβέρα, που θα λειτουργούσε σαν καταλύτης για ευνοϊκές εξελίξεις. Αυτό μας λένε βρετανοί ειδικοί, με τους οποίους μίλησε «Το Βήμα».
Η απειλή δικαστικής προσφυγής της Ελλάδας, με αίτημα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο (ΒΜ), ίσως να οδηγούσε εμμέσως σε κάποια ρεαλιστική, εξωδικαστική λύση, εκτιμούν οι συνομιλητές μας.
Γιατί ισχύει πάντα το επιχείρημα ότι αν καταφύγουμε σε δικαστήρια, τότε θα πρέπει να σεβαστούμε την ετυμηγορία. Και τι θα γίνει αν κερδίσει η βρετανική πλευρά;
«Είναι σχεδόν βέβαιο ότι μια τέτοια αγωγή θα αποτύχει. Θα έδινε τη νόμιμη ιδιοκτησία των Μαρμάρων στο BM και θα ήταν ολέθριο πλήγμα για τις ελληνικές αξιώσεις» λέει στο «Βήμα» ο Εντι Ο' Χάρα, πρώην βουλευτής του Εργατικού Κόμματος και νυν πρόεδρος της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα (BCRPM).
«Τα εμπόδια είναι πολλά» μας εξηγεί. «Πρώτον, ποιοι θα είναι οι αντίδικοι; Το ελληνικό κράτος δεν υπήρχε εκείνη την εποχή. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν υπάρχει πια. Ο μόνος πραγματικός ιδιοκτήτης, ο Δήμος των πολιτών της Αρχαίας Αθήνας, έχει πάψει να υπάρχει αιώνες τώρα. Ο 7ος Λόρδος του Ελγιν έχει πεθάνει προ πολλού. Έπειτα, πώς θα διασφαλιστεί πλήρης και βεβαία γνώση των γεγονότων εκείνης της εποχής; Σε ποιο δικαστήριο θα γίνει η δίκη και πόσο δεσμευτική θα είναι η απόφαση; Τι γίνεται με την παραγραφή αδικημάτων που διαπράχθηκαν πριν από 200 χρόνια;» ρωτάει ο Ο' Χάρα.
«Είναι ένα απόλυτο ναρκοπέδιο. Και το χρηματικό κόστος για την Ελλάδα θα είναι τεράστιο. Αν μη τι άλλο, επειδή η βρετανική κυβέρνηση θα επιδιώξει να εξολοθρεύσει τους Ελληνες οικονομικά.
Θα είναι και βαρύ πολιτικό χτύπημα για την ελληνική κυβέρνηση, ιδιαίτερα σε αυτή την εποχή της λιτότητας, όταν το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι η αποτυχία.
Αλλά η δικαστική οδός είναι ούτως ή άλλως ανάξια των Γλυπτών του Παρθενώνα. Οι ηθικοί, πολιτισμικοί και μουσειολογικοί λόγοι είναι συντριπτικοί. Και αυτοί θα πρέπει να γίνουν η βάση για τη λύση» τονίζει ο Ο' Χάρα.
«Κριτής της νομικής διαφοράς η UNESCO»
«Φυσικά δεν είμαι νομικός. Αλλά αν η ιδέα για δικαστική προσφυγή ήταν πραγματικά τόσο καταστροφική πορεία δράσης, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί διακεκριμένοι και έμπειροι δικηγόροι για τα ανθρώπινα δικαιώματα θα έχαναν χρόνο και ενέργεια για να τη διερευνήσουν» λέει στο «Βήμα» ο Άντονι Σνόντγκρας, καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Κέιμπριτζ και επίτιμος πρόεδρος της BCRPM.
«Μια νομική διαφορά στην οποία εμπλέκονται δύο κυρίαρχα κράτη θα πρέπει να κριθεί από ένα υπερεθνικό δικαστήριο, ή από έναν διαιτητή διεθνούς κύρους, όπως η UNESCO» προσθέτει.
«Αλλά για μένα, η καλύτερη προοπτική επιτυχίας για την ελληνική υπόθεση βρίσκεται στις πολύ σοβαρές αμφιβολίες ως προς τη νομιμότητα και την ηθική απαξία της αρπαγής των Μαρμάρων από τον Ελγιν.
Αυτά έχουν ήδη ακουστεί στις δύο συνεδριάσεις της Βουλής των Κοινοτήτων στο Λονδίνο του 1816, όταν αποφασίστηκε η αγορά των Μαρμάρων από τον Ελγιν.
Ο ένας μετά τον άλλον βουλευτές μίλησαν για "λεηλασία", "βανδαλισμό" και "καταπάτηση της ηθικής". Εχασαν την ψηφοφορία, αλλά ήταν σαφές ότι φοβούνταν πως η βρετανική κυβέρνηση θα μπορούσε αργότερα να κατηγορηθεί για αποδοχή κλοπιμαίων» λέει ο Σνόντγκρας.
Το προηγούμενο της Ιταλίας
«Αξιόπιστη απειλή», που θα μπορούσε να βάλει μπρος «μια αλυσίδα ευνοϊκών εξελίξεων για το ελληνικό αίτημα» θεωρεί τη δικαστική προσφυγή ο Μάθιου Τέιλορ, εκπρόσωπος της Βρετανίας στη Διεθνή Ένωση για την Επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
«Μπορεί να γίνει αντιληπτή ως επιζήμια για τους Βρετανούς, ότι μπορεί να κοστίσει μεγάλα χρηματικά ποσά, να δημιουργήσει κακή δημοσιότητα κ.λπ. Τότε ενδέχεται να επανεξετάσουν τη διαιτησία ως καλύτερη λύση» μας λέει.
«Προηγούμενο υπάρχει: η επιτυχία της ιταλικής κυβέρνησης στη διαμάχη με μεγάλα μουσεία των ΗΠΑ. Για πολλά χρόνια η Ιταλία διεκδικούσε την επιστροφή αρχαίων που ισχυριζόταν ότι είχαν λεηλατηθεί και παρανόμως αποκτηθεί, όπως ο Κρατήρας του Ευφρονίου από το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, ή το άγαλμα της Αφροδίτης από το μουσείο Getty.
Αλλά μόνο όταν έπεσε βαριά στον ορίζοντα η απειλή της νομικής δράσης επιλύθηκαν αυτές οι δύο υποθέσεις, αν και ουδέποτε πήγαν σε δικαστήριο» προσθέτει.
«Επιπλέον, για να λάβουν έστω και ελάχιστα σοβαρά μια δικαστική απόφαση οι Βρετανοί, θα πρέπει να την έχουν εκδώσει βρετανικά δικαστήρια, ή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο ή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. Αυτές είναι οι ρεαλιστικές επιλογές, και είναι όλες δύσκολες.
Σήμερα υπάρχει αδιέξοδο επειδή το BM δεν νιώθει καμία πραγματική πίεση. Η Ελλάδα, πάντως, έχει προτείνει από το 2003 την καλύτερη λύση: τα Μάρμαρα του Παρθενώνα θα μπορούσαν να επιστραφούν από το ΒΜ, σε αντάλλαγμα για δάνεια ελληνικών καλλιτεχνημάτων, τα οποία δεν θα έχουν εκτεθεί ποτέ προηγουμένως στο κοινό» καταλήγει ο Τέιλορ.
«Επιστημονικά, όχι νομικά επιχειρήματα»
«Πολιτισμικό και διεθνές διπλωματικό σκάνδαλο είναι ο διαμελισμός και ο διασκορπισμός των Γλυπτών ανά την Ευρώπη (γιατί υπάρχουν και στο Λούβρο), μακριά από το φυσικό σπίτι τους στον Παρθενώνα και στο υπέροχο νέο Μουσείο της Ακρόπολης» μας λέει ο Πολ Κάρτλετζ, καθηγητής Κλασικών Σπουδών στο Κέιμπριτζ, και όπως τονίζει ο ίδιος, επίτιμος δημότης Σπαρτιατών.
«Εγώ είμαι ευτυχής για τη συμμετοχή της διακεκριμένης δικηγόρου Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ, που έστρεψε τη δημοσιότητα για άλλη μια φορά σε αυτό το σκάνδαλο. Αλλά - και αυτό είναι ένα μεγάλο αλλά - προσωπικά δεν πιστεύω ότι η δικαστική οδός είναι απαραίτητα η πιο γόνιμη. Οι δικηγόροι είναι ακριβοί, και το Bρετανικό Mουσείο θα επιμείνει μέχρι Δευτέρας Παρουσίας ότι είναι απλώς "θεματοφύλακας" των Γλυπτών, "ιδιοκτήτης" των οποίων είναι το βρετανικό κράτος - δηλαδή, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Η προσπάθεια για την επιστροφή τους στην Αθήνα, με δικαστική απόφαση, θα ήταν χάσιμο πολύτιμου χρόνου στην αναζήτηση του ορισμού της "ιδιοκτησίας". Θα ήταν ίσως και εμπόδιο στα θεμελιωδώς επιστημονικά επιχειρήματα για τον επαναπατρισμό» εκτιμά ο Κάρτλετζ.
Ποια είναι αυτά; Ότι πρόκειται για οργανικά αρχιτεκτονικά μέλη σωζόμενου αρχαίου μνημείου, που τυχαίνει να είναι το σύμβολο του δυτικού πολιτισμού.
«Επαναλαμβάνω ότι οι λόγοι για τους οποίους εγώ προσωπικά στηρίζω την επανένωση είναι επιστημονικοί. Αν κάποιος θέλει να δει τη ζωφόρο (ή την πιο πιστή σωζόμενη εκδοχή της), πηγαίνει σήμερα στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Ελπίζω ότι κάποια μέρα τα αξιοθρήνητα κενά θα καλυφθούν με την επιστροφή των Γλυπτών. Τότε και μόνο τότε θα μπορούμε να πούμε, με εντιμότητα, ότι αποδόθηκε Δικαιοσύνη» καταλήγει ο συνομιλητής μας.
Check in και γκάλοπ στο «Ελ.Βενιζέλος» για την επιστροφή των Γλυπτών
Μια νέα εφαρμογή, μέσα από διαδραστικές οθόνες, μέσω της οποίας έλληνες και ξένοι επιβάτες θα μπορούν να ψηφίζουν υπέρ ή κατά της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα εγκαινιάζει στις 19 Νοεμβρίου το διεθνές αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
Ειδικότερα, μέσω μιας νέας εφαρμογής σε ειδικές οθόνες στις αίθουσες των αφίξεων και των αναχωρήσεων του αεροδρομίου, οι επιβάτες θα μπορούν «συναρμολογώντας» σε δυο κινήσεις τη Δυτική Μετώπη του Παρθενώνα και επαναφέροντας την έκτη Καρυάτιδα στο φυσικό χώρο της, να εκφράσουν με διαδραστικό τρόπο τη γνώμη τους για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα μας.
«Με την Αθήνα να γυρίζει σελίδα, ο ΔΑΑ προσθέτει ακόμα έναν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα των συστηματικών δράσεων και των προσπαθειών του για την προβολή της πόλης, δίνοντας αυτή τη φορά ένα πρωτότυπο βήμα στους επισκέπτες της» τόνισε ο γενικός διευθυντής του ΔΑΑ Γιάννης Παράσχης.
Πηγή: Το Βήμα, Ε. Μητροπούλου, Το Βήμα, Ελ. Βουλτσίδου, Το Βήμα , in.gr
Check in και γκάλοπ στο «Ελ.Βενιζέλος» για την επιστροφή των Γλυπτών
Μια νέα εφαρμογή, μέσα από διαδραστικές οθόνες, μέσω της οποίας έλληνες και ξένοι επιβάτες θα μπορούν να ψηφίζουν υπέρ ή κατά της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα εγκαινιάζει στις 19 Νοεμβρίου το διεθνές αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
Ειδικότερα, μέσω μιας νέας εφαρμογής σε ειδικές οθόνες στις αίθουσες των αφίξεων και των αναχωρήσεων του αεροδρομίου, οι επιβάτες θα μπορούν «συναρμολογώντας» σε δυο κινήσεις τη Δυτική Μετώπη του Παρθενώνα και επαναφέροντας την έκτη Καρυάτιδα στο φυσικό χώρο της, να εκφράσουν με διαδραστικό τρόπο τη γνώμη τους για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα μας.
«Με την Αθήνα να γυρίζει σελίδα, ο ΔΑΑ προσθέτει ακόμα έναν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα των συστηματικών δράσεων και των προσπαθειών του για την προβολή της πόλης, δίνοντας αυτή τη φορά ένα πρωτότυπο βήμα στους επισκέπτες της» τόνισε ο γενικός διευθυντής του ΔΑΑ Γιάννης Παράσχης.
Πηγή: Το Βήμα, Ε. Μητροπούλου, Το Βήμα, Ελ. Βουλτσίδου, Το Βήμα , in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια