Το µυκηναϊκό ιερό στις Άβες

Στα πλαίσια της 4ης συνάντησης του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου που θα πραγματοποιηθεί στην θα πραγµατοποιηθεί    την Πέμπτη 29/01/2015  στις...

Στα πλαίσια της 4ης συνάντησης του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου που θα πραγματοποιηθεί στην θα πραγµατοποιηθεί  την Πέμπτη 29/01/2015 στις 19:00 στο Αµφιθέατρο Α. Αργυριάδη (Κεντρικό Κτήριο Πανεπιστηµίου Αθηνών Πανεπιστηµίου 30) θα μιλήσει ο Καθηγητής Wolf Dietrich Niemeier, Επίτιµος ∆ιευθυντής Γερµανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών με θέμα: "Το µυκηναϊκό ιερό στις Άβες/Καλαπόδι και το ζήτηµα της συνέχειας της λατρείας από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου".

Η συνέχεια ή ασυνέχεια της ελληνικής θρησκείας και λατρείας είναι σήµερα ένα αµφιλεγόµενο θέµα. Ενώ ο σπουδαίος Σουηδός ερευνητής Martin P. Nilsson ήταν πεπεισµένος πως η ελληνική θρησκεία της 1ης π.Χ. χιλιετίας είχε τις ρίζες της στην µυκηναϊκή-µινωική θρησκεία της 2ης π.Χ. χιλιετίας και πως η ιστορία αρκετών ελληνικών ιερών ανάγεται στην 2η π.Χ. χιλιετία, ορισµένοι σύγχρονοι σηµαίνοντες ερευνητές (F. de Polignac, J. Whitley, I Morris) το αρνούνται και θεωρούν ότι υπάρχει πλήρης διακοπή µεταξύ της 2ης και 1ης χιλιετίας π.Χ.

Νέα σηµαντικά στοιχεία σχετικά µε αυτό το ζήτηµα έχουν αποκαλυφθεί πρόσφατα στο µαντείο του Αβαίου Απόλλωνα στην αρχαία ανατολική Φωκίδα, κοντά στο χωριό Καλαπόδι. Ανασκάφηκαν δέκα διαδοχικοί ναοί, γεγονός που καταδεικνύει συνέχεια της λατρείας σε αυτό το χώρο, τουλάχιστον από το 1400 π.Χ. περίπου και µέχρι τον 2ο αιώνα µ.Χ. Ο πρώτος ναός κτίστηκε στην ΥΕΙΙΙΑ1 περίοδο και καταστράφηκε στα τέλη της ΥΕΙΙΙΑ2 περιόδου. Στη

συνέχεια πολλά αναθήµατα, µεταξύ των οποίων 27 σφραγιδόλιθοι, αποτέθηκαν στα ερείπια ως προσφορά για την θεµελίωση του δεύτερου ναού. Αυτός περιελάµβανε σηµαντικές λατρευτικές κατασκευές: ένα πεταλόσχηµο πήλινο βωµό και µία εξέδρα για θυσίες ζώων. Από αυτόν προέρχονται επίσης θραύσµατα ενός πήλινου γυναικείου ειδωλίου. Ο δεύτερος ναός καταστράφηκε στα τέλη της ΥΕΙΙΙΒ περιόδου. Μετά την κατάρρευση του µυκηναϊκού ανακτορικού συστήµατος, το ιερό της ΥΕΙΙΙΓ περιόδου µε τον τρίτο ναό αποτέλεσε σηµείο συνάντησης της νέας αναδυόµενης ελίτ, µε σκοπό την τέλεση θυσιών και συµποσίων, όπως φανερώνουν πλούσια ευρήµατα.

Σε πρόσφατες συζητήσεις σχετικά µε τη συνέχεια ή ασυνέχεια της θρησκείας και λατρείας από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου, το ιερό στις Άβες/Καλαπόδι αναφέρεται ως το µοναδικό ελληνικό ιερό που δείχνει συνέχεια. Αυτό, ωστόσο, δεν ισχύει, όπως δείχνουν άλλες, πρόσφατες ανασκαφές, στα ιερά της Αθηνάς στην Μίλητο και της Ήρας στη Σάµο (και τα δύο ανασκαµµένα από τον οµιλητή) και στο όρος Λύκαιον. 

Κατόπιν αυτών των νέων δεδοµένων, θα ήταν σκόπιµο να επανεξεταστούν και ιερά που ανασκάφηκαν παλαιότερα, όπως θα δειχθεί µε το παράδειγµα των ∆ελφών. 

Πηγή: Πανεπιστήμιο Αθηνών