Πέραν της Αργολίδας: Η Επιβίωση των Μεσοελλαδικών παραδόσεων κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού στην κεντρική Ελλάδα

Μόνωτο αγγείο της πολύχρωμης ηπειρωτικής κεραμικής από τη συλλογή Schachermeyr στη Βιέννη (φωτ.: Niki Gail) Διάλεξη του  Peter Pav...

Μόνωτο αγγείο της πολύχρωμης ηπειρωτικής κεραμικής
από τη συλλογή Schachermeyr στη Βιέννη (φωτ.: Niki Gail)

Διάλεξη του Peter Pavúk (Institute of Classical Archaeology, Charles University in Prague) στις 27 Μαρτίου 2015 και ώρα 19:00 (Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών) στα πλαίσια των Αιγαιακών Διαλέξεων που συνδιοργανώνει ο «Αιγεύς – Εταιρεία Αιγαιακής Προϊστορίας» με το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών. 

Όσα ήδη γνωρίζουμε για την προϊστορία της ηπειρωτικής Ελλάδας εν πολλοίς βασίζονται σε έρευνες στην περιοχής της Αργολίδας. Παρότι η Αργολίδα ήταν βέβαια στην αιχμή των εξελίξεων κατά την ανακτορική περίοδο και παρότι κατά την εποχή των Λακκοειδών τάφων έχει αποδώσει χρυσά και άλλα πολύτιμα ευρήματα, κατά την Μέση Εποχή του Χαλκού απείχε πολύ συγκρινόμενη με τις εξελίξεις στην κεντρική Ελλάδα. Η κεντρική Ελλάδα δεν αποτελούσε τον ‘τρίτο κόσμο’ της Μέσης Εποχής του Χαλκού. Καθώς υπαγορεύει άλλωστε και η εξειδίκευσή μου θα ασχοληθώ κυρίως με την κεραμική αλλά θα επιχειρήσω επίσης να συμπληρώσω την συνολική εικόνα με άλλες πτυχές όπως οι κτιστοί θαλαμοειδείς τάφοι και η αρχιτεκτονική.

Ήδη η περίοδος της μετάβασης από την Πρώιμη στην Μέση Εποχή του Χαλκού καθώς και η Μεσοχαλκή ΙΙ περίοδος παρουσιάζουν αρκετό ενδιαφέρον αλλά είναι κατά την μετάβαση από την Μέση στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού που η κεντρική Ελλάδα γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα. Μέχρι στιγμής η έρευνα έχει επισημάνει την απουσία θέσεων που χρονολογούνται στην πρώιμη Ύστερη Χαλκοκρατία από την κεντρική Ελλάδα.  Πρόκειται να προτείνω μια διαφορετική εικόνα σύμφωνα με την οποία η στιλβωμένη κεραμική (τόσο η διακοσμημένη όσο και η ακόσμητη) που στις επιφανειακές κυρίως έρευνες θεωρείται Μεσοελλαδική χρονολογείται στην Υστεροελλαδική περίοδο. Και ενώ αυτό ήταν εν μέρει ήδη γνωστό όσον αφορά την ΥΕ Ι  θα υποστηρίξω ότι στις πιο αγροτικές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας αυτό συνέβαινε μέχρι την ΥΕ ΙΙΒ. Αυτό συνέβαινε σε μεγάλο βαθμό επίσης στην Αχαΐα και στην Τριφυλία, για τις οποίες και θα γίνει λόγος.

Τέλος, θα επιχειρήσω ως ένα βαθμό να απαντήσω στο ερώτημα του πρώιμου «εκμυκηναϊσμού» της κεντρικής Ελλάδας και της παραλιακής Θεσσαλίας, και να  συγκρίνω τις περιοχές αυτές με την σύγχρονη αναδυόμενη εικόνα στο υπόλοιπο Αιγαίο.

Πηγή: Αιγεύς