Αντίστροφη μέτρηση για το «ανάκτορο» της Βεργίνας

Πυρετώδεις οι εργασίες για την αποπεράτωση του νέου Μουσείου Αιγών. Ενα εξαιρετικό κτίριο μοντέρνας αρχιτεκτονικής, με λιτές γραμμές και...

Πυρετώδεις οι εργασίες για την αποπεράτωση του νέου Μουσείου Αιγών. Ενα εξαιρετικό κτίριο μοντέρνας αρχιτεκτονικής, με λιτές γραμμές και απλά γεωμετρικά σχήματα και ορθογώνιους όγκους, σε διαφορετικά μεγέθη. Το έργο βρίσκεται στην τελική ευθεία καθώς έχει ολοκληρωθεί η ορθομαρμάρωση εξωτερικά όπως και τα έργα του περιβάλλοντος εξωτερικού χώρου.
Σε εξέλιξη η διαμόρφωση των αιθουσών και του αιθρίου. (Κάτω αριστερά)
Η μακέτα δείχνει πώς θα είναι στην τελική του μορφή. (Κάτω δεξιά)

Aλλάζει εντυπωσιακά μέχρι τα τέλη του 2015 η συνολικότερη εικόνα στον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών (Βεργίνα), όπου με το πλούσιο ανασκαφικό έργο του αείμνηστου Μανώλη Ανδρόνικου και των συνεργατών του ήρθε στο φως τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλο τμήμα της βασιλικής πρωτεύουσας των αρχαίων Μακεδόνων.

Μέχρι τον Οκτώβριο αναμένεται να είναι έτοιμο και να παραδοθεί στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας το επιβλητικό Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών, ώστε μέχρι τα τέλη του χρόνου να στηθούν οι εκθέσεις του και να γίνουν τα εγκαίνιά του, προκειμένου να αποδοθεί στο κοινό. Ενα μουσείο που στις μεγάλες αίθουσες-ενότητες θα ενσωματώσει το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου των Αιγών και θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο κοινό και σημαντικά ευρήματα των τελευταίων χρόνων.

Και λίγο μετά, στις αρχές του 2016, αναμένεται να ολοκληρωθεί η αναστήλωση και η ανάταξη ενός μεγάλου τμήματος του ανακτόρου του Φιλίππου του Β', το οποίο ήταν ίσως το μεγαλύτερο της κλασικής Ελλάδας, τριπλάσιο και από τον Παρθενώνα, ενώ ήταν ορατό από ολόκληρη τη λεκάνη της Μακεδονίας.

Στον χώρο έχει εγκατασταθεί ένα μεγάλο εργοτάξιο, που με την ευθύνη της προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελικής Κοτταρίδη, «ξαναστήνει» το ανάκτορο. Από τις αρχές του 2016 ο χώρος θα αποδοθεί στο κοινό, το οποίο θα έχει πλέον απτή μία τρισδιάστατη εικόνα ενός μεγάλου τμήματος του περίφημου ανακτόρου, με στημένες κολόνες και ολοκληρωμένες τη δυτική και νότια πλευρά και ένα κομμάτι της ανατολικής, αλλά και με τον κύριο όγκο των ψηφιδωτών.

Ένα μεγάλο τμήμα από το ανάκτορο του Φιλίππου Β' «ξαναστήνεται» εκ βάθρων.

Παράλληλα στο μοναδικό νεκροταφείο των Τύμβων, σε μία έκταση 500 στρεμμάτων και 540 ταφικούς τύμβους που περιέχουν τάφους από τον 11 αιώνα π.χ. μέχρι και τον 3ο αιώνα π.χ. και ανασκάπτονται συστηματικά από την Αγγ. Κοτταρίδη, φέρνοντας στο φως εντυπωσιακά ευρήματα, γίνεται μέχρι τα τέλη του χρόνου στο πλαίσιο ανάδειξης της νεκρόπολης (έργο ΕΣΠΑ) ένα μεγάλο αρχαιολογικό πάρκο.

Μοντέρνο κτίριο

Ήδη έχει ολοκληρωθεί η φύτευση 4.000 δέντρων, ενώ για πρώτη φορά το κοινό θα μπορεί να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς κατά τη θερινή περίοδο την ίδια την ανασκαφή σε δράση.

Το «Έθνος της Κυριακής» παρουσιάζει για πρώτη φορά εικόνες από την εσωτερική διαμόρφωση του Πολυκεντρικού Μουσείου Αιγών, αλλά και την πορεία του έργου της αναστήλωσης-ανάταξης του ανακτόρου του Φιλίππου του Β', που παίρνει πλέον απτή μορφή. Ενα εξαιρετικό κτίριο, μοντέρνας αρχιτεκτονικής, με λιτές γραμμές και απλά γεωμετρικά σχήματα και ορθογώνιους όγκους, σε διαφορετικά μεγέθη, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, το οποίο δεσπόζει στην ανατολική είσοδο της Βεργίνας, αποτελεί το νέο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών.

Η μακέτα του έργου. Τριάντα κολόνες που θα φτάνουν και τα 7 μέτρα μαζί με τα επιστύλια δίνουν μια εντυπωσιακή εικόνα για το σημαντικότερο κτίριο της αρχαίας Μακεδονίας.

Το έργο προϋπολογισμού 29 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ, βρίσκεται στην τελική του ευθεία, έχοντας ολοκληρωθεί η ορθομαρμάρωση εξωτερικά, ενώ είναι σε εξέλιξη η διαμόρφωση των αιθουσών και τα έργα του περιβάλλοντος εξωτερικού χώρου.

«Πιστεύοντας ότι η διαλεκτική ανάμεσα στο συντηρητικό-"παραδοσιακό" και το ριζοσπαστικό-"μοντέρνο" αποτελεί την πεμπτουσία της συνεισφοράς των Μακεδόνων στον πολιτισμό, θεωρούμε ότι αυτή πρέπει να είναι η βασική ιδεολογική-αισθητική αρχή που θα διέπει κάθε προσπάθεια οργάνωσης-ανάταξης-ανάδειξης των Αιγών, της ξεχασμένης βασιλικής καθέδρας που η αρχαιολογική σκαπάνη πόντο πόντο ανακαλεί από τη λήθη», όπως σημειώνει η Αγγελική Κοτταρίδη, κάνοντας λόγο για «μια νέα, "ολιστική" και δυναμική προσέγγιση του ζητήματος της σχέσης αρχαιολογικού χώρου - μουσείου - επισκέπτη».

Το νέο Μουσείο έχει ένα κεντρικό μεγάλο κλίτος που προορίζεται να φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις και εκατέρωθεν δύο μεγάλες εντυπωσιακές αίθουσες-αίθρια που θα φιλοξενήσουν μόνιμες εκθέσεις, καθώς και άλλες αίθουσες.

Στον εκθεσιακό χώρο θα υπάρχουν επίσης προθήκες με αρχιτεκτονικά θραύσματα, λίθινα μέλη, τμήματα από ειδικά στοιχεία δαπέδων, κεραμίδια, σίμες, ακροκέραμα, σιδερένια δεσίματα ξύλινης οροφής κ.ά. Στη δεύτερη μεγάλη αίθουσα-αίθριο θα φιλοξενηθεί μια μόνιμη έκθεση γλυπτών, αγαλμάτων κ.λπ. Το κεντρικό κλίτος θα εγκαινιαστεί με μια μεγάλη έκθεση με τίτλο «Αιγών Μνήμη», που θα περιλαμβάνει και την παρουσίαση για πρώτη φορά αρκετών ευρημάτων που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη και από άλλους βασιλικούς τάφους (τάφους βασιλισσών κ.λπ.) μετά τον τάφο του Φιλίππου.

Κομματάκι κομματάκι ενώνονται τα αρχαία μέλη ενώ, όπου λείπουν,
συμπληρώνονται με νέο υλικό που κατασκευάζεται με ακρίβεια από ειδικά συνεργεία.

Εκτός των άλλων στο νέο Μουσείο διαμορφώνονται οι χώροι που θα φιλοξενήσουν εργαστήρια κ.λπ., αλλά και μεγάλοι λειτουργικοί αποθηκευτικοί χώροι όπου θα μεταφέρονται και θα φυλάσσονται τα νέα ευρήματα. Ένα μεγάλο αρχαιολογικό εργαστήριο-εργοτάξιο έχει στηθεί εδώ και αρκετό καιρό σε όλο τον χώρο του ανακτόρου του Φιλίππου του Β' -χτίσθηκε από το 359 έως το 336 π.Χ- που κάλυπτε σε εμβαδόν τον εντυπωσιακό αριθμό των 12.000 τ.μ. και δεσπόζει σε ένα υπερυψωμένο σημείο στις υπώρειες των Πιερίων.

Σήμερα η αναστήλωση-ανάταξη του ανακτόρου, στο μέγιστο δυνατό, που έχει ενταχτεί η πρώτη του φάση στο ΕΣΠΑ με ένα ποσό 7 εκατ. ευρώ, αποτελεί ένα πολυσύνθετο εγχείρημα. Δεν είναι μόνο η συντήρηση των ψηφιδωτών του δαπέδου που γίνεται εκατοστό με εκατοστό.

Κομματάκι κομματάκι ενώνονται τα αρχαία μέλη ώστε να πάρουν τη θέση τους πάνω στο μνημείο, το οποίο αποκτά μια τρισδιάστατη εικόνα-μορφή. Για να γίνει αυτό σε σημεία και τμήματα όπου είναι απαραίτητο συμπληρώνονται τα μέλη με νέο υλικό, που κατασκευάζουν με ακρίβεια τα ειδικά συνεργεία.

Η χρηματοδότηση

Στην πρώτη φάση μέχρι τα τέλη του 2015 αρχές του 2016 προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί η ανάταξη ενός σημαντικού τμήματος του ανακτόρου και να γίνει ο χώρος επισκέψιμος για το κοινό. Αυτό που ευελπιστούν οι αρχαιολόγοι είναι ότι θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση της δεύτερης φάσης, που θα περιλαμβάνει και την ανάταξη της βόρειας πλευράς και του υπόλοιπου της ανατολικής, ενώ οι περίπου 30 κολόνες που θα φτάνουν και τα 7 μέτρα μαζί με τα επιστύλια θα δίνουν μια εντυπωσιακή εικόνα για το σημαντικότερο κτίριο της αρχαίας Μακεδονίας. Να σημειωθεί ότι στη βάση του ανακτόρου και σε οργανική ενότητα με αυτό έχει αποκαλυφτεί το θέατρο, στο οποίο δολοφονήθηκε ο Φίλιππος Β'.

Πηγή: Χρ. Τελλίδης, Έθνος