Οι σημερινοί άνθρωποι μπορεί να είναι παχύτεροι από τους νεολιθικούς προγόνους τους, τα οστά τους όμως είναι ελαφρύτερα και αδύναμα....
Οι σημερινοί άνθρωποι μπορεί να είναι παχύτεροι από τους νεολιθικούς προγόνους τους, τα οστά τους όμως είναι ελαφρύτερα και αδύναμα. Αιτία είναι το καθισιό που απολαμβάνουμε χάρη στην επινόηση της γεωργίας, επιβεβαιώνει μια ακόμα μελέτη. Το θετικό είναι ότι αυτή η σκελετική αδυναμία δεν είναι γραμμένη στα γονίδιά μας, και θεωρητικά μπορεί να αποκατασταθεί.
Επιβεβαίωση
Η νέα μελέτη, την οποία δημοσιεύουν αμερικανοί και ευρωπαίοι ερευνητές στην επιθεώρηση «PNAS», έρχεται να προστεθεί σε άλλες πρόσφατες έρευνες, οι οποίες απέδιδαν στη γεωργία τόσο την εξασθένιση του σκελετικού συστήματος όσο και τα ορθοδοντικά προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου. Ο λόγος είναι ότι τα οστά δεν είναι στατικές αλλά δυναμικές δομές, αφού αντιδρούν στις μηχανικές τάσεις και απορροφούν περισσότερο ασβέστιο για να γίνουν πιο χοντρά και πυκνά.
 |
| Αριστερά, εγκάρσια τομή στο μηριαίο οστό ενός παλαιολιθικού κυνηγού - τροφοσυλλέκτη. Δεξιά, το αντίστοιχο οστό ενός ανθρώπου του Μεσαίωνα |
«Υπήρχαν πολλές ενδείξεις ότι οι αρχαιότεροι άνθρωποι είχαν ισχυρότερα οστά, όπως και ότι η εξάσκηση με βάρη αποτρέπει την απώλεια οστικής μάζας στους σύγχρονους ανθρώπους. Αυτό που δεν γνωρίζαμε είναι το εάν η μετάβαση σε πιο αδύναμα οστά τα τελευταία 30.000 χρόνια ήταν αποτέλεσμα της γεωργίας, της διατροφής, της αστικοποίησης, της εξημέρωσης των ζώων ή άλλων μεταβολών του τρόπου ζωής» λέει ο Κρίστοφερ Ραφ, καθηγητής Λειτουργικής Ανατομίας και Εξέλιξης στο Πανεπιστήμιο «Τζονς Χόπκινς» στις ΗΠΑ.
Η ανάλυση
Η ομάδα του χρησιμοποίησε φορητό μηχάνημα ακτίνων Χ για να εξετάσει οστά 1.842 ατόμων που έζησαν στην Παλαιολιθική Εποχή, στη Νεολιθική Εποχή, στην εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στον Μεσαίωνα, στη Βιομηχανική Επανάσταση και τον 20ό αιώνα.
Η ανάλυση έδειξε ότι η δύναμη των μακρών οστών του ποδιού άρχισε να μειώνεται στην Ευρώπη πριν από περίπου 7.000 χρόνια, όταν οι νεολιθικοί κυνηγοί - τροφοσυλλέκτες ξεκίνησαν να υιοθετούν τις πρακτικές της γεωργίας. Η εξασθένιση συνεχίστηκε για 2.000 χρόνια και σταμάτησε γύρω στον Μεσαίωνα -οι άνθρωποι εκείνης της εποχής είχαν πια τα αδύναμα οστά των σημερινών ανθρώπων.
Το σημαντικό είναι ότι τέτοιες δραματικές αλλαγές δεν καταγράφηκαν στα μακρά οστά του άνω άκρου -ισχυρή ένδειξη ότι η απώλεια οστικής μάζας που παρατηρήθηκε στα πόδια δεν ήταν αποτέλεσμα μεταβολών στη διατροφή, αλλά αποτέλεσμα μεταβολών στη μηχανική καταπόνηση των ποδιών.
Επιπλέον, η ανάλυση έδειξε ότι οι περιοχές των οστών του ποδιού που συνδέονται με κινήσεις μπρος-πίσω, δηλαδή με τη βάδιση και το τρέξιμο, εξασθένισαν ταχύτερα από ό,τι οι περιοχές που σχετίζονται με πλάγιες κινήσεις. Αυτό ισχυροποιεί τη θεωρία ότι τα ανθρώπινα πόδια εξασθένισαν λόγω της μειωμένης ανάγκης για περπάτημα και αναζήτησης τροφής.
Το περπάτημα
Ο δρ Ραφ επισημαίνει πάντως ότι ακόμα και οι σημερινοί άνθρωποι μπορούν θεωρητικά να αποκτήσουν τα στιβαρά οστά των προγόνων τους, τουλάχιστον αν περπατούν περισσότερο από μικρή ηλικία. Το βασικό είναι ότι ο σκελετός ισχυροποιείται όσο περισσότερο χρησιμοποιείται: όπως επισημαίνει ο ερευνητής, «η διαφορά της δύναμης των οστών στα δύο χέρια ενός επαγγελματία παίκτη τένις είναι περίπου η ίδια με τη διαφορά ανάμεσα σε εμάς και τους παλαιολιθικούς ανθρώπους».
Πηγή: Β. Πρατικάκης, Το Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια