Μεταξύ των έργων που θα σταλούν στο Ερμιτάζ θα είναι και τοιχογραφίες. Εκατόν είκοσι έργα της βυζαντινής περιόδου στέλνουμε στο Ερμιτά...
 |
| Μεταξύ των έργων που θα σταλούν στο Ερμιτάζ θα είναι και τοιχογραφίες. |
Εκατόν είκοσι έργα της βυζαντινής περιόδου στέλνουμε στο Ερμιτάζ και παίρνουμε ως αντάλλαγμα 100 δικά του. Πρόκειται για δύο περιοδικές εκθέσεις, που οργανώνονται στο πλαίσιο του Έτους Ελλάδας - Ρωσίας.
Η ελληνική έκθεση με τίτλο «Το Βυζάντιο στο πέρασμα των αιώνων» θα εγκαινιαστεί τέλη Ιουνίου και θα λειτουργεί μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ η ρωσική θα έρθει στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο - οι ημερομηνίες δεν ανακοινώθηκαν. Προπομπός της δικής μας έκθεσης θα είναι μια αρχαϊκή Κόρη που θα σταλεί από το Μουσείο Ακρόπολης στο Ερμιτάζ τον Μάρτιο.
Η κόρη, που χρονολογείται στα μέσα περίπου του 6ου αιώνα π.Χ. και βρέθηκε το 1886 στον χώρο βορειοδυτικά του Ερεχθείου, ανήκει στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου Ακρόπολης. Διατηρεί ίχνη αρχικού χρωματισμού και θα συνοδεύεται από ψηφιακή εφαρμογή (παραγωγής του Μουσείου Ακρόπολης), που θα αποκαθιστά το χρώμα και άλλα βαμμένα στοιχεία του αγάλματος, ενώ θα χρησιμοποιούνται και ψηφιακές φωτογραφίες που θα παραχωρηθούν από το ελληνικό Μουσείο.
Εκείνο θα αποστείλει τρεις χρυσούς σκυθικούς θησαυρούς, που θα εκτεθούν στο Μουσείο Ακρόπολης.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) έδωσε προχθές ομόφωνα το «πράσινο φως» για την εξαγωγή των έργων. Πρόκειται για τμήματα ψηφιδωτών και τοιχογραφιών, εικόνες, εικονογραφημένα χειρόγραφα, έργα γλυπτικής και μικρογλυπτικής, που καλύπτουν χρονικό διάστημα 11 αιώνων και τα οποία χαρακτηρίζονται από υψηλή καλλιτεχνική ποιότητα και μεγάλη ιστορική αξία. Προέρχονται από μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων και ελάχιστα από μονές, ενώ 10 είναι εικονογραφημένα χειρόγραφα από την Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος.
Ως προς τον προσωρινό δανεισμό των παραπάνω, μόνο η Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο έφεραν αντιρρήσεις για δυο έργα: Ένα κιονόκρανο η πρώτη και μια μαρμάρινη κεφαλή Αφροδίτης με χαραγμένο σταυρό το δεύτερο, με το σκεπτικό ότι θα παρουσιαστεί σε προγραμματισμένη έκθεση του μουσείου για τα 150 χρόνια του.
 |
| Η αποστολή της Κόρης από το Μουσείο της Ακρόπολης θα αποτελέσει προπομπό της ελληνικής έκθεσης |
Η αρμόδια Διεύθυνση Μουσείων του ΥΠΠΟΑ πρότεινε τον δανεισμό και των δυο αυτών έργων, κατά παράβαση της πρακτικής να γίνονται σεβαστές οι ενστάσεις των μουσείων και υπηρεσιών, θεωρώντας ότι η έκθεση αποτελεί μείζον πολιτιστικό γεγονός που θα προβάλλει τον πολιτισμό της χώρας και θα συμβάλλει στην ανάπτυξη των πολιτιστικών συνεργασιών και ανταλλαγών μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας.
Όπως ειπώθηκε, η προτομή της Αφροδίτης με τον εγχάρακτο σταυρό στο μέτωπο υποστηρίζει μουσειολογικά την πρώτη ενότητα της έκθεσης, όπου παρουσιάζεται το πέρασμα από την ειδωλολατρία στον Χριστιανισμό, το δε κιονόκρανο «δένει» με την τελευταία ενότητα, όπου γίνεται αναφορά στις σχέσεις Βυζαντίου και Δύσης. Τα μέλη του ΚΑΣ δέχτηκαν την αποστολή χωρίς συζήτηση. Έχει ζητηθεί από τη Μητρόπολη Σύρου η εικόνα της Κοίμησης Θεοτόκου, ένα από τα πρώτα έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, που βρίσκεται σε ναό. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, όπως δήλωσε στο ΚΑΣ ο έφορός της Δημήτρης Αθανασούλης, δεν έχει αντίρρηση να «ταξιδέψει» αρκεί να μεταφερθεί και να παραμείνει σε ειδική προθήκη που θα εξασφαλίζει την προστασία της. Εφόσον θα πάει αυτή, καλό θα ήταν να είχε ζητηθεί και η συμμετοχή του Αγίου Όρους, στο οποίο βρίσκονται μοναδικοί βυζαντινοί θησαυροί. Η αποστολή της Κόρης θα αποτελέσει σίγουρα γεγονός, αφού είναι εμβληματικό έργο, όμως στην πραγματικότητα δεν έχει κάποια σχέση με το Βυζάντιο. Κανονικά, έπρεπε να σταλεί ή ένα έργο της έκθεσης ή κάποιο εμβληματικό από τη βυζαντινή περίοδο.
Η έκθεση αυτή δεν είναι η μοναδική βυζαντινή της Ελλάδας. Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα, μία έκθεση με βυζαντινές εικόνες θα στείλει το Μουσείο Μπενάκη στο μουσείο Αντρέι Ρουμπλιόφ και άλλη μία παρόμοια το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού στην γκαλερί Τρετιακόφ της Μόσχας.
 |
| H προτομή της Αφροδίτης με τον εγχάρακτο σταυρό στο μέτωπο υποστηρίζει μουσειολογικά την πρώτη ενότητα της έκθεσης, όπου παρουσιάζεται το πέρασμα από την ειδωλολατρία στον Χριστιανισμό |
Ο πρώτος σχεδιασμός της έκθεσης στο Ερμιτάζ, μέσα στο 2014, προέβλεπε να σταλούν 300 έργα για μια έκθεση με τίτλο «Βυζαντινών πολυτέλεια», που θα έδειχνε την κοσμική πλευρά της αυτοκρατορίας. Πολλά θα προέρχονταν από ανασκαφές, άρα θα παρουσιάζονταν στο κοινό για πρώτη φορά. Το Ερμιτάζ είχε υποσχεθεί να στείλει στην Αθήνα ένα μικρό Ερμιτάζ. Με βάση τα δεδομένα περί εκθέσεων με λατρευτικές εικόνες, αυτή η ιδέα έπρεπε να διατηρηθεί. Σε ανταπόδοση, το Μουσείο Ερμιτάζ θα αποστείλει έκθεση με έργα από τις συλλογές του, η οποία θα παρουσιαστεί το φθινόπωρο στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, ενώ στο Μουσείο Ακρόπολης θα στείλει τρία χρυσά έργα του 4ου αι. π.Χ., μια φιάλη, ένα μικρό αγγείο κι ένα περιλαίμιο. Τα έργα θα εκτεθούν στο Μουσείο Ακρόπολης για το διάστημα που θα «λείπει» η κόρη, η οποία θα επιστρέψει τον Οκτώβριο με το πέρας της έκθεσης μαζί με τα υπόλοιπα έργα.
Οι ενότητες της έκθεσης θα είναι χρονολογικές, ακολουθώντας την εκθεσιακή πρακτική του Μουσείου Ερμιτάζ, με θεματικές υποενότητες να εμπλουτίζουν κάθε μία από αυτές, ενώ θα εκδοθεί και επιστημονικός εικονογραφημένος κατάλογος με εισαγωγικά κείμενα Ελλήνων και Ρώσων ειδικών.
Το υπουργείο Πολιτισμού θα στείλει επίσης μια έκθεση στο Μουσείο Καλών Τεχνών Πούσκιν της Μόσχας με τίτλο «Θεοί και ήρωες της αρχαίας Ελλάδας» για την οποία δεν έγινε κάποια ενημέρωση στο προχθεσινό συμβούλιο. Θα περιλαμβάνει εκθέματα από την προϊστορία και την Ιστορία του ελλαδικού χώρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια