Στη σελίδα 10, παρατηρώ το σχέδιο ενός μαύρου σκυλιού: μυτερά απειλητικά αυτιά, σκιές στα πόδια, εξίσου απειλητικές, τεντωμένη ουρά, κ...
Στη σελίδα 10, παρατηρώ το σχέδιο ενός μαύρου σκυλιού: μυτερά απειλητικά αυτιά, σκιές στα πόδια, εξίσου απειλητικές, τεντωμένη ουρά, κι ένα βλέμμα ακίνητο, γυάλινο. Είναι η στιγμή που ο πρίγκιπας, ο γιος του φαραώ, εκφράζει επιτέλους μια επιθυμία του.
Βλέπει ένα σκυλί. Θέλει ένα σκυλί. Είναι η στιγμή που επιλέγει να αποδράσει από την ασφάλεια που του προσφέρει ο πατέρας του, ο οποίος προσπαθεί να τον προστατεύσει από τη μοίρα του, κρύβοντάς τον σε έναν πύργο στην έρημο.
Ποια είναι η μοίρα του πρίγκιπα; Σύμφωνα με τη δοξασία, θα πεθάνει από φίδι, σκύλο ή κροκόδειλο. Ωστόσο, για πρώτη φορά στη ζωή του, ο πρίγκιπας ανακαλύπτει τι σημαίνει να ακολουθεί κανείς τις επιθυμίες του, όπως ένα πιστό σκυλί που υπακούει το αφεντικό του, όπως ένας κροκόδειλος που επιτίθεται στη λεία του, όπως ένα ευέλικτο φίδι.
Επομένως, τούτο δω το αιγυπτιακό παραμύθι του 13ου αιώνα π.Χ. μοιάζει να λέει το αυτονόητο, το απολύτως διαχρονικό: αν κάποιος θέλει να ζήσει όπως επιθυμεί, οφείλει να θυσιάσει ένα πολύτιμο κομμάτι του, κι αυτό είναι καλό να το γνωρίζουμε – ιδίως τα παιδιά. Καμιά αξιοπρεπής ζωή δεν είναι ασφαλής.
Νερό γεμάτο λέξεις
Το παραμύθι βγαίνει, λοιπόν, μέσα από τα ιερογλυφικά και ανοίγει μπροστά στα μάτια μας (φαντάζομαι τα ιερογλυφικά σαν ένα δίκτυο σωληνώσεων από το οποίο πετάγεται ένα νερό γεμάτο λέξεις, κάπως έτσι μπορώ να προσεγγίσω την απόδοση του αιγυπτιακού πρωτοτύπου στα νέα ελληνικά), για να κινηθεί στον χώρο όπου αναπτύσσονται συνήθως τα παραμύθια: μια σκοτεινή μπλε πλευρά που έρχεται να ακουμπήσει πάνω σε ένα μαλακό χρυσό σύνορο –όπως τα βασικά χρώματα της εικονογράφησης–, καθώς η ιστορία, απλή μα εύθραυστη, είναι έτοιμη να γίνει σκόνη: όπως ο πάπυρος.
Όπως ο γιος: όταν φεύγει από τον πατέρα του, αποκτά την ευθραυστότητα που του αξίζει. Περιπλανιέται στην Ασία, παρέα με το σκυλί του, και ανακαλύπτει το καθρέφτισμά του –μια νεαρή πριγκίπισσα, κλεισμένη, κι αυτή, στον πύργο της–, ενώ οδεύει με πείσμα προς το πεπρωμένο του, ακολουθώντας το. Ομως, το φίδι που τρυπώνει στο δωμάτιό του την ώρα που κοιμάται είναι πράγματι το πεπρωμένο του; Ο κροκόδειλος, που κρύβεται στο ποτάμι, είναι πράγματι το πεπρωμένο του; Μήπως είναι, απλώς, προσωρινές απειλές;
Το αληθινό πεπρωμένο του πρίγκιπα στέκεται πάντα δίπλα του, σαν σκιά. Οσο και να περπατήσει, δεν πρόκειται να πάει μακριά, να ξεφύγει. Η σκιά του πριγκιπόπουλου είναι το σκυλί του. Και τα ιερογλυφικά, που είναι η σκιά του παραμυθιού, ευτυχώς αντιστέκονται στη μοίρα τους.
Στη σελίδα 21, παρατηρώ το σχέδιο του κροκόδειλου: ο πράσινος κροκόδειλος έχει μόλις καταπιεί το μαύρο σκυλί –η κοιλιά του είναι φουσκωμένη–, προσφέροντας λίγο παραπανίσιο χρόνο στον πρίγκιπα. Ο πρίγκιπας είναι ήσυχος τώρα, ελεύθερος. Γι’ αυτό και δεν βλέπει τον κροκόδειλο που χάνεται στο ποτάμι, έτοιμος να γεννήσει ξανά το σκυλί.
Αρχαία αιγυπτιακά παραμύθια – Ο πρίγκιπας με τα τρία πεπρωμένα
Ελεύθερη απόδοση: Εύη Παπαδοπούλου
Επιστημονική επιμέλεια: Βασίλης Χρυσικόπουλος
Εικονογράφηση: Φαρίντα Ελ Γκαζάρ
εκδ. Μάρτης, 2017, σελ. 28
Πηγή: Κ. Χατζηνικολάου, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια