Απολίθωμα άθικτου μαλακού αυγού που βρέθηκε στην Ανταρκτική. Έχει μέγεθος μπάλας ποδοσφαίρου και χρονολογείται πριν από περίπου 66 εκατομ...
 |
| Απολίθωμα άθικτου μαλακού αυγού που βρέθηκε στην Ανταρκτική. Έχει μέγεθος μπάλας ποδοσφαίρου και χρονολογείται πριν από περίπου 66 εκατομμύρια έτη. Μοιάζει περισσότερο με αυγό γιγάντιου συγγενή των σαυρών και των φιδιών παρά των δεινοσαύρων. |
Περισσότερο φως στην εξέλιξη των αυγών ρίχνουν δύο νέες επιστημονικές ανακαλύψεις.
Η πρώτη αφορά την ανακάλυψη ότι –αντίθετα με την έως τώρα αντίληψη– οι πρώτοι δεινόσαυροι φαίνεται πως έκαναν αυγά με μαλακό και όχι με σκληρό κέλυφος. Η δεύτερη έχει να κάνει με την ανακάλυψη του απολιθώματος ενός τεράστιου μαλακού αυγού στην Ανταρκτική, του πρώτου που βρέθηκε στην παγωμένη σήμερα ήπειρο.
Οι δύο ερευνητικές ομάδες, η πρώτη υπό τον Μαρκ Νόρελ του Τμήματος Παλαιοντολογίας του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και η δεύτερη υπό την Τζούλια Κλαρκ του Πανεπιστημίου του Τέξας, έκαναν τις σχετικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό «Nature».
Τα αμνιωτά ζώα –στα οποία ανήκουν πουλιά, θηλαστικά και ερπετά– γεννούν αυγά με μια εσωτερική αμνιακή μεμβράνη που προστατεύει το έμβρυο. Μερικά ζώα κάνουν αμνιακά αυγά με μαλακό κέλυφος (π.χ. χελώνες και σαύρες), ενώ άλλα (π.χ. πουλιά) με σκληρό κέλυφος.
Τα σκληρά αμνιακά αυγά παρέχουν αυξημένη προστασία από τις περιβαλλοντικές απειλές και συνέβαλαν εξελικτικά στην αναπαραγωγική επιτυχία αρκετών ζώων. Τα πιο ευάλωτα μαλακά αυγά, που θεωρούνται και παλαιότερα, είναι σπανιότερα στο αρχείο των απολιθωμάτων, κάτι που καθιστά πιο δύσκολο να μελετηθεί η μετάβαση από τα μαλακά στα σκληρά αυγά.
Οι επιστήμονες που ανακάλυψαν και μελέτησαν απολιθώματα αυγών με έμβρυα στο εσωτερικό τους από δύο είδη φυτοφάγων δεινοσαύρων (Protoceratops και Mussaurus), βρήκαν ότι είχαν μαλακό κέλυφος. Εκτιμούν ότι τα αυγά με σκληρό κέλυφος εξελίχτηκαν ανεξάρτητα τουλάχιστον τρεις φορές στην ιστορία των δεινοσαύρων, κατά πάσα πιθανότητα από προγονικά είδη μαλακών αυγών. Τα μαλακά αυγά των δεινοσαύρων πιθανώς θάβονταν στο υγρό χώμα ή στην άμμο και μετά επωάζονταν με τη ζέστη από αποσυντιθέμενη φυτική ύλη, όπως συμβαίνει σήμερα με μερικά ερπετά και τις θαλάσσιες χελώνες. Εναλλακτικά, το αυγό μπορεί να επωαζόταν μέσα στο νερό, όπως συμβαίνει με μερικά είδη θαλάσσιων φιδιών.
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές βρήκαν στην Ανταρκτική ένα σχεδόν άθικτο μαλακό αυγό, μεγέθους μπάλας ποδοσφαίρου και ηλικίας περίπου 66 εκατομμυρίων ετών. Το αυγό είχε βρεθεί το 2011 από Χιλιανούς επιστήμονες, αλλά επί σχεδόν μία δεκαετία βρισκόταν αταξινόμητο στη συλλογή του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Χιλής, επειδή κανένας επιστήμονας δεν είχε καταλάβει περί τίνος επρόκειτο, γι’ αυτό το ονόμαζαν απλώς «Το Πράγμα» (από την ομώνυμη ταινία φαντασίας).
Η πρόσφατη ανάλυσή του από Αμερικανούς επιστήμονες αποκάλυψε ότι στην πραγματικότητα ήταν ένα γιγάντιο μαλακό αυγό με διαστάσεις 28 επί 18 εκατοστά. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα αυγά που έχουν ποτέ βρεθεί, δεύτερο σε μέγεθος μόνο σε σχέση με τα αυγά του εξαφανισμένου πλέον πουλιού-ελέφαντα από τη Μαδαγασκάρη. Η μητέρα του αυγού παραμένει άγνωστη, αν και θα μπορούσε να είναι κάποιο γιγάντιο θαλάσσιο ερπετό όπως ο μοσάσαυρος.
«Προέρχεται από ένα ζώο μεγέθους μεγάλου δεινόσαυρου, αλλά είναι τελείως διαφορετικό από αυγό δεινόσαυρου. Μοιάζει περισσότερο με τα αυγά των σαυρών και των φιδιών, αλλά προέρχεται από κάποιο πραγματικά γιγάντιο συγγενή αυτών των ζώων», δήλωσε ο ερευνητής Λούκας Λέτζεντρ.
Σύνδεσμοι για τις επιστημονικές δημοσιεύσεις:
https://www.nature.com/articles/s41586-020-2412-8 και https://www.nature.com/articles/s41586-020-2377-7
Πηγή: ΣΚΑΪ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια