Με μια «Αφροδίτη με μπικίνι» γιορτάζει το Μουσείο Ακρόπολης την Ημέρα της Γυναίκας

Το παιδί που σκύβει στα πόδια της θεάς είναι ο Έρωτας, ενώ η φιγούρα στην οποία στηρίζεται είναι ένας Πρίαπος. [Credit: Museo Archeologico d...

Το παιδί που σκύβει στα πόδια της θεάς είναι ο Έρωτας, ενώ η φιγούρα στην οποία στηρίζεται είναι ένας Πρίαπος. [Credit: Museo Archeologico di Napoli].

Το 2022, την Ημέρα της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου, είχαν την τιμητική τους στο Μουσείο Ακρόπολης οι «Ξενιτεμένες θεές του Παρθενώνα». Παρουσιάστηκε στην εμβληματική αίθουσα του Παρθενώνα μέρος του έργου «Των Σιωπηλών Σπαράγματα», με αποσπάσματα ποιημάτων αρχαίων ποιητριών, σε μουσική Λένας Πλάτωνος και ερμηνεία Μαρίας Φαραντούρη.

Το 2023 το Μουσείο Ακρόπολης θα υποδεχτεί μια απρόσμενη επισκέπτρια, μια Αφροδίτη σ(κ)ανδαλίζουσα με ολόχρυσο μπικίνι, όπως έχει γίνει γνωστή, που έρχεται από την Ιταλία και θα κάνει την πρώτη στάση της στην Αθήνα, πριν συναντηθεί με την άλλη ολόγυμνη «φίλη της» Αφροδίτη στο μουσείο της Ελεύθερνας στην Κρήτη, στον τόπο που έχει ανασκάψει για δεκαετίες ο γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης.

Η σανδαλίζουσα Αφροδίτη του Μουσείου Ελεύθερνας είχε κλέψει την παράσταση στην έκθεση που είχε οργανώσει ο καθηγητής στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με τίτλο «Κρήτη. Αναδυόμενες Πόλεις: Άπτερα - Ελεύθερνα - Κνωσός. Τρεις αρχαίες πόλεις ζωντανεύουν», με τις καμπύλες και το περισπώμενο στόμα, τα ωραία χτενισμένα μαλλιά της, ενώ σκύβει γεμάτη κοκεταρία μπροστά στον Πάνα που την παρακολουθεί. Το χάλκινο πρότυπο του τύπου της Αφροδίτης ανάγεται στον 3ο αι. π.Χ., ενώ η Αφροδίτη της Ελεύθερνας συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα από τα σωζόμενα μαρμάρινα έργα από τον 2ο/ 1ο αι. π.Χ.

Η «προσκεκλημένη» Αφροδίτη του Μουσείου Ακρόπολης, που θα εκτεθεί μέχρι τα τέλη Μαΐου 2023, λύνει και αυτή το σανδάλι της για να μπει στο νερό, αλλά έγινε διάσημη ως «Αφροδίτη με μπικίνι».

Η Αφροδίτη της Ελεύθερνας συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα από τα σωζόμενα μαρμάρινα έργα του 2ου/ 1ου αι. π.Χ.

Πρόκειται για ένα άγαλμα 62 εκατοστών από παριανό μάρμαρο που προέρχεται από τον αρχαιολογικό χώρο της Πομπηίας. Το παιδί που σκύβει στα πόδια της θεάς είναι ο Έρωτας, ενώ η φιγούρα στην οποία στηρίζεται είναι ένας Πρίαπος. Το έργο είναι ρωμαϊκό αντίγραφο από ελληνιστικό πρωτότυπο.

Χρονολογείται μεταξύ του 1ου αιώνα π.Χ. και του 1ου αιώνα μ.Χ. και βρέθηκε το 1954 στην Οικία του Μάξιμου, στην Πομπηία, που αργότερα ονομάστηκε «Οικία της Αφροδίτης με το μπικίνι», σε ένα ντουλάπι στη νοτιοδυτική πλευρά του αίθριου, και σήμερα βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης.

Η Αφροδίτη, σχεδόν γυμνή, ακουμπά σε έναν κορμό δέντρου πάνω στον οποίο είναι διπλωμένος ο χιτώνας της. Φοράει ένα είδος μαγιό, βαμμένο με χρυσό χρώμα, που καλύπτει με λεπτότητα τη γύμνια του αγάλματος. Το μπικίνι, για το οποίο είναι διάσημο το αγαλματίδιο, επιτυγχάνεται με την επιδέξια χρήση της τεχνικής της επιχρύσωσης, που χρησιμοποιείται στον καβάλο, στον κορσέ που καλύπτει το στήθος, στο μοτίβο με το αστέρι στον ομφαλό, στο κρεμαστό περιδέραιο και βραχιόλι στον δεξιό καρπό της Αφροδίτης.

Λεπτομέρεια από το ψηφιδωτό που βρέθηκε στη Villa Romana del Casale.

Αυτή η εικονογραφία της θεότητας, η οποία επανέρχεται άλλες δύο φορές στην Πομπηία, φαίνεται ότι προέρχεται από την Ελλάδα στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ. και τεκμηριώνεται από την ανακάλυψη άλλων παρόμοιων αγαλμάτων. Το μπικίνι της θεάς δεν είναι παρά τα εσώρουχά της και η εμφάνιση ταιριάζει με τον ερωτικό της ρόλο. Υπάρχουν άλλωστε αρκετές ερωτικές σκηνές όπου οι γυναίκες εικονίζονται να φορούν τον στηθόδεσμό τους.

Κορίτσια με μπικίνι βρέθηκαν και στην περίφημη Villa Romana del Casale που χρονολογείται στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. και περιέχει μια από τις μεγαλύτερες συλλογές αρχαίων ρωμαϊκών ψηφιδωτών του κόσμου.

Από τα πολλά ψηφιδωτά που διακοσμούν τα δάπεδα των διάφορων δωματίων και των διαδρόμων αυτού του κτιρίου, ένα συγκεκριμένα τραβάει την προσοχή των επισκεπτών. Βρίσκεται στο πάτωμα ενός μικρού δωματίου και παρουσιάζει μια σειρά από κορίτσια ντυμένα με κάτι που μοιάζει με το αρχαίο ανάλογο των μοντέρνων μπικίνι που εισήγαγαν Γάλλοι σχεδιαστές το 1946.

 Άποψη του πλήρους ψηφιδωτού. Το ψηφιδωτό με τα κορίτσια με μπικίνι κάλυψε ένα προηγούμενο ψηφιδωτό, το οποίο είναι ορατό στην επάνω αριστερή γωνία. [Credit: Jos Dielis].

Το δωμάτιο πήρε το όνομά του από το μωσαϊκό και ονομάζεται «Sala delle Dieci Ragazze» («Δωμάτιο των Δέκα Κοριτσιών»). Πρόκειται για αθλήτριες που φορούν τα αθλητικά τους ρούχα και πετούν τη μπάλα, σηκώνουν βάρη ή ετοιμάζονται να ρίξουν δίσκο.

Το Μουσείο Ακρόπολης, που η επισκεψιμότητά του άγγιξε το καλοκαίρι του 2022 τα νούμερα του 2019, ετοιμάζει μια εκ νέου ανάγνωση στο ανατολικό και νότιο τμήμα του πρώτου ορόφου που είναι αφιερωμένο στην Ακρόπολη της αρχαϊκής εποχής, ενώ η επόμενη περιοδική του έκθεση θα παρουσιαστεί τον Νοέμβριο 2023 και δεν θα πρόκειται για έναν διάλογο, όπως οι «Η Μορφή της Αρχής», «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός» και «Θεϊκοί Διάλογοι: Cy Twombly & Ελληνική Αρχαιότητα», που πολύ επιτυχημένα είχε παρουσιάσει ο καθηγητής Σταμπολίδης, αλλά για μια τετραλογία που θα συμπεριλαμβάνει την αρχαιότητα, το Βυζάντιο, την Αναγέννηση και τη Μοντέρνα Τέχνη.

Πηγή: LiFO