Η Φωτεινή Ζαφειροπούλου στο κέντρο με την αρχαιολόγο Λέλα Walter-Καρύδη ((αριστερά) και την Αλέκα Αγγελετάκη (δεξιά). Πάρος, 2021 Η Αλέκα Αγ...
 |
| Η Φωτεινή Ζαφειροπούλου στο κέντρο με την αρχαιολόγο Λέλα Walter-Καρύδη ((αριστερά) και την Αλέκα Αγγελετάκη (δεξιά). Πάρος, 2021 |
Η Αλέκα Αγγελετάκη γράφει στο Short Stories αναμνήσεις από τη ζωή της με τη νονά της Φωτεινή Ζαφειροπούλου, που της έμαθε να αγαπά την αρχαιολογία αλλά και τη χαρά της καθημερινής ζωής
Η Φωτεινή Ζαφειροπούλου λάτρευε τη ζωή, την αρχαιολογία, το «Νίκο της» και πάνω απ’ όλα το «φως του Αιγαίου».
Το 1962 η μητέρα μου Μαρία Αγγελετάκη -Παριανή στη καταγωγή- προσλήφθηκε στη Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Επιμελητές Αρχαιοτήτων ήταν τότε η Φωτεινή Ζαφειροπούλου και ο Χρήστος Ντούμας. Έφορος ο Νίκος Ζαφειρόπουλος. Η έδρα της Εφορείας ήταν στη Μύκονο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Η υπαλληλική σχέση μετατράπηκε γρήγορα σε βαθιά φιλία. Το 1965 η Φωτεινή με βάφτισε στη Μύκονο. Οι Ζαφειρόπουλοι μπήκαν στη ζωή μας και απέκτησαν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου.
Πού να φανταζόμουν ότι η μητέρα μου και η πνευματική μου μητέρα, εξήντα χρόνια αργότερα θα έφευγαν από τη ζωή με δύο εβδομάδες διαφορά, αφήνοντας πίσω τους ένα πραγματικά μεγάλο κενό. Πώς να περιγράψεις μια ολόκληρη ζωή σε λίγες λέξεις;
Η Φωτεινή της καρδιάς μας ήταν ένα κορίτσι «ανεμοστρόβιλος». Έτσι μου είπε ένας συγγενής της από την οικογένεια του Κωνσταντινουπολίτη πατέρα της. Ανεμοστρόβιλος χαράς και αισιοδοξίας.
Όταν μέναμε τα καλοκαίρια μαζί στη Δήλο ή στην Πάρο ή στη Μύκονο, όταν ταξιδεύαμε στο Αιγαίο με ένα πάκο έγγραφα για υπογραφή και 14 ζευγάρια σαγιονάρες, όταν χορεύαμε μπάλο στα πανηγύρια, όταν φτάνανε με δώρα για να τους υποδεχτούν φίλοι και γνωστοί σε κάθε νησί, όταν περιμέναμε ώρες στην αποβάθρα διαβάζοντας τα αποκόμματα των εφημερίδων που κουβαλούσαμε από νησί σε νησί, όταν ψαρεύαμε με την αποχή τη μαρίδα, όταν βουτούσε από το καΐκι του Αντώνη του Ασβεστά – που έφυγε και αυτός πριν από μερικούς μήνες-, όταν περπατούσαμε ώρες στη Ρήνεια, όταν κλεινόμασταν ως τα μεσάνυχτα στις υγρές αποθήκες των μουσείων, όταν τρώγαμε αχινούς στα βράχια, όταν ταξιδεύαμε κάτω από το φως του Απόλλωνα, η ζωή ήταν μια μαγεία και η αρχαιολογία το κλειδί αυτής της μαγείας.
Δεν θα ξεχάσω τα δειλινά στη Δήλο, που κατεβαίναμε στο πηγάδι της Κλεοπάτρας να γεμίσουμε τα παγούρια μας.
Τότε δεν υπήρχε ρεύμα ακόμα και ο χώρος έμενε κλειστός τα απογεύματα για τους τουρίστες. Κάτω από τον έναστρο ουρανό οι τρεις μας, στο ελληνιστικό επιστύλιο του Δηλιανού σπιτιού, συζητούσαμε για τη ζωή, την αρχαιολογία, την πολιτική, τον άνθρωπο, τη γνώση.
Η Φωτεινή χαιρόταν κάθε λεπτό της ζωής. «Εγώ θα τη θυμάμαι, Αλέκα μου, 19 χρονών, όπως την γνώρισα», μου είπε για την αγαπημένη της Μαρία που έφυγε. Από έντεκα χρονών στους Δελφούς, όταν μου μίλαγε για τον Απόλλωνα και τις Μούσες, ως πέρυσι που τρώγαμε στο ταβερνάκι πάνω στο κύμα στον Αϊ-Γιώρη της Αντιπάρου, χαιρόταν για όσα είχε ζήσει. Κάθε πρωί η νονά μου άνοιγε τα μάτια της και μου έλεγε: «Αλεκάκι μου, τι ωραία που είναι η ζωή».
Την θαύμαζα. Μου έμαθε να ψηλαφώ το παρελθόν με σεβασμό και να χαίρομαι την καθημερινότητα και τη σχέση με τους ανθρώπους. Πριν από χρόνια, συντάσσοντας το βιογραφικό της για κάποιο άρθρο, συνειδητοποίησα ότι σαν Έφορος Κυκλάδων, ήταν κάποτε υπεύθυνη για 300 υπάλληλους, φύλακες, εργάτες, μόνιμους και συμβασιούχους. Τους γνώριζε όλους έναν προς έναν, με τα προτερήματα και τις αδυναμίες τους.
Τι να πρωτοθυμηθώ από την πληθωρική της προσωπικότητα; Πώς να περιγράψω την εντιμότητα, τον δυναμισμό, την δημιουργικότητά της, το σεβασμό της στους συνεργάτες, τις βαθιές φιλίες της;
Ήταν μια γυναίκα πραγματικά σπουδαία, όχι μόνο για το επιστημονικό της έργο, αλλά και για την σφραγίδα αισθητικής και ηθικής που άφησε ως παρακαταθήκη και ως πρόκληση ευθύνης για τις επόμενες γενιές αρχαιολόγων που διαχειρίζονται τον πολιτιστικό πλούτο των Κυκλάδων.
Ο συνεργάτης της, Στέλιος Δασκαλάκης, την αποκάλεσε «αρχαιολογική μητέρα» του. Ναι, αυτό πραγματικά κλείνει μέσα του όλα όσα ήταν η Φωτεινούλα μας. Μητέρα με στοργή και αγάπη για όλους όσους χωρούσε η καρδιά της, που ήταν απέραντη και αρχαιολογική, γιατί το είναι της ολόκληρο ήταν εμποτισμένο στην αρχαιολογία σαν στάση ζωής.
•••
Η κηδεία της Φωτεινής Ζαφειροπούλου πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τετάρτη 10.04.2024 και ώρα 12.00 στον Ι.Ν. Νεκροταφείου Νέας Φιλαδέλφειας (Κόκκινος Μύλος).
Διαβάστε κι άλλες ιστορίες στο Short Stories.
Πηγή: Αλ. Αγγελετάκη, Short Stories
Δεν υπάρχουν σχόλια