Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας επέστρεψε μετά από είκοσι σχεδόν χρόνια στην έρευνα του νότιου νεκροταφείου της Βέροιας, το οποίο βρίσκεται στ...
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας επέστρεψε μετά από είκοσι σχεδόν χρόνια στην έρευνα του νότιου νεκροταφείου της Βέροιας, το οποίο βρίσκεται στον δρόμο που οδηγούσε από την αρχαία πόλη στις Αιγές.
Στο φως ήρθαν ταφές των ελληνιστικών και των ρωμαϊκών χρόνων (2ος αι. π.Χ.–2ος αι. μ.Χ.). Από την αποκάλυψη ενός μνημειώδους λαξευτού διθάλαμου θολωτού τάφου έως τις παιδικές ταφές, τα νέα ανασκαφικά στοιχεία δείχνουν την ευημερούσα κοινωνία της αρχαίας πόλης και επιβεβαιώνουν για ακόμη μία φορά τις προτιμήσεις, τα έθιμα και τις αντιλήψεις των κατοίκων της.
Η αρχαία Βέροια ανθούσε στα χρόνια των Αντιγονιδών βασιλέων (3ος – 2ος αι. π.Χ.), οι οποίοι ήταν ντόπιοι. Η πόλη υπήρξε το τελετουργικό κέντρο του Κοινού των Μακεδόνων και μετέπειτα, την πρώιμη αυτοκρατορική εποχή, νεωκόρος, δηλαδή είχε το προνόμιο να ιδρύσει ναό της αυτοκρατορικής λατρείας.
![]() |
Πήλινα ειδώλια Αφροδίτης με θεατρικές μάσκες |
Οι εργασίες για την εγκατάσταση φυσικού αερίου στην πόλη της Βέροιας έφεραν στον φως, το καλοκαίρι του 2024, ταφή του 2ου αι. π.Χ. που ανήκει σε ευρύτερο μνημειακό τάφο, ο οποίος καταστράφηκε από μετέπειτα πολλαπλές επεμβάσεις.
Το έθιμο ενός πήλινου λυχναριού μέσα σε ένα μικρό μαγειρικό σκεύος, καθώς και ενός νομίσματος μέσα σε πιατάκι να συνοδεύουν τον νεκρό στο μακρύ του ταξίδι στο σκοτάδι, επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά στα νεκροταφεία της αρχαίας Βέροιας. Η ταφή αυτή υπήρξε η αφορμή για μία μικρή εκθεσιακή δράση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας, η οποία συνέδεσε το πρόσφατο εύρημα με τα αντίστοιχα του νότιου νεκροταφείου που εκτίθενται στο μουσείο από ανασκαφές προηγουμένων χρόνων. Η δράση με τίτλο «Φως στο σκοτάδι», που ‘’τρέχει’’ από τον περασμένο Δεκέμβριο, προβλέπεται να διαρκέσει μέχρι τον Μάιο 2025.
![]() |
Αγγεία από ταφή του 2ου αι. π.Χ. |
Η ανασκαφή ιδιωτικού οικοπέδου αποκάλυψε εννέα (9) τάφους, από τους οποίους ξεχωρίζουν ένας μνημειώδης λαξευτός διθάλαμος θολωτός των ελληνιστικών χρόνων και η ταφή ρωμαϊκών χρόνων ενός παιδιού, που πήρε μαζί του τα παιχνίδια, που του έδιναν ευχαρίστηση και γέλιο στη ζωή. Είκοσι (20) πήλινα ειδώλια, που απεικονίζουν έναν ερωτιδέα να ρίχνει μία μικρή σφαίρα, δύο (2) ηθοποιούς της νέας κωμωδίας και μία (1) πήλινη θεατρική μάσκα, μαζί με λίγους οστέινους πεσσούς και τα καρφιά από την παιδική κλίνη, είναι τα ευρήματα του μικρού τάφου, που δείχνουν την μέριμνα για την ανθρώπινη ζωή, φωτίζοντας για λίγο το σκοτάδι, στο οποίο προχώρησε ο άωρος παις.
Η σημασία της πρακτικής των μικρών εκθέσεων στα μουσεία
Οι μικρές εκθέσεις σε μουσεία δεν λειτουργούν μόνο ως τρόπος προσωρινής προβολής ενός νέου ευρήματος, αλλά αποτελούν συχνά προπομπούς μεγαλύτερων δράσεων, λειτουργώντας ως πιλοτικές πρωτοβουλίες, που επιτρέπουν την πειραματική εφαρμογή νέων εκθεσιακών προσεγγίσεων, την προσέλκυση διαφορετικών κοινών και τη δοκιμή σύγχρονων μουσειολογικών πρακτικών.
![]() |
Θεατρική μάσκα από παιδική ταφή, 1ος αι. π.Χ. |
Στην ΕΦΑ Ημαθίας, η στρατηγική των "βραχύχρονων εκθεσιακών δράσεων" (short-term exhibitions) συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός πιο ολοκληρωμένου προγράμματος πολιτιστικής διαχείρισης, καθώς επιτρέπει τη δοκιμή και αξιολόγηση διαφορετικών εκθεσιακών αφηγήσεων πριν αυτές αποκτήσουν μόνιμο χαρακτήρα.
Εν κατακλείδι, η έκθεση «Φως στο Σκοτάδι» αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη διαμόρφωση ενός πιο δυναμικού και συμμετοχικού μουσείου, το οποίο συνδυάζει την αρχαιολογική έρευνα με την κοινωνική διάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Συντελεστές:
Ιωάννης Γραικός, Γεωργία Στρατούλη, Μερόπη Χατζημιχάλη, Μαρία Χειμωνοπούλου, Θέμις Βελένη
Η ανακοίνωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 14 Μαρτίου στις 12.15μμ-12.30μμ στο πλαίσιο της Επιστημονικής Συνάντησης για το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Πηγή: Κ. Τσολάκη, Μακεδονία
Δεν υπάρχουν σχόλια