Η λιμνοθάλασσα παγετώνα στη νότια Ισλανδία, που παραπέμπει στην περιγραφή του Πυθέα για το «νησί με πέτρες πάγου κοντά του». Δεν έφθασαν μόν...
| Η λιμνοθάλασσα παγετώνα στη νότια Ισλανδία, που παραπέμπει στην περιγραφή του Πυθέα για το «νησί με πέτρες πάγου κοντά του». |
Δεν έφθασαν μόνον μέχρι την Ινδία αλλά ανακάλυψαν και την Ισλανδία! Πράγμα που σημαίνει, ότι οι αρχαίοι Έλληνες, που ο Μέγας Αλέξανδρος οδήγησε στα βάθη της Ανατολής ανέβηκαν και βόρεια προς τον Αρκτικό κύκλο υπό τον γεωγράφο, αστρονόμο και εξερευνητή Πυθέα φθάνοντας ως την Ισλανδία. Την οποία και ανακάλυψαν περί τα χίλια χρόνια πριν από τους Βίκινγκς!
Θεωρία φαντασιόπληκτων, θα μπορούσε να πει κανείς, στερούμενη επιστημονικής τεκμηρίωσης, μόνον που στην προκειμένη περίπτωση διατυπώνεται ακριβώς από έναν επιστήμονα. Τον δρα Άντριου Τσαρλς Μπριζ, βρετανό καθηγητή φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Παμπλόνα σήμερα, με εξειδίκευση στην ιστορική γλωσσολογία, πολύ χρήσιμη για το συγκεκριμένο θέμα, δεδομένου ότι ο ίδιος το προσεγγίζει ακριβώς μέσα από την γλώσσα.
Η θεωρία δημοσιεύθηκε στο The Housman Society Journal και αποτελεί την τελευταία προσπάθεια επίλυσης του μυστηρίου, που περιβάλλει την ακριβή τοποθεσία της θρυλικής Θούλης, της βορειότερης γης του κόσμου, που οι αρχαίοι ιστορικοί πίστευαν ότι είχε ανακαλυφθεί από τον Πυθέα τον Μασσαλιώτη περί το 332-310 π.Χ..
«Ο μεν λοιπόν Πυθέας ο Μασσαλιώτης σχετικά με την Θούλη λέει ότι είναι βορειότερη από τα βρετανικά νησιά και αποτελεί το έσχατο μέρος του κόσμου, όπου και ο θερινός τροπικός κύκλος είναι ίδιος με τον αρκτικό κύκλο», γράφει για παράδειγμα ο αρχαίος γεωγράφος και ιστορικός Στράβων (64 π.Χ.- 24 μ.Χ.) στα «Γεωγραφικά» του. Κάτι ωστόσο που δεν έχει επιβεβαιωθεί -άλλωστε και ο Στράβων που τα έγραφε αυτά είχε τις αμφιβολίες του-, με τα εύσημα να δίνονται στους πολύ μεταγενέστερους Βίκινγκς.
 |
| Άγαλμα του Πυθέα στη Μασσαλία |
Ο τολμηρός θαλασσοπόρος Πυθέας
Στο έργο του «Περί Ωκεανού και Γης περίοδος» ο Πυθέας, τολμηρός θαλασσοπόρος καταγράφει ένα ασύλληπτο για την εποχή ταξίδι στην Βρετανία, την Βόρεια θάλασσα και την ακτογραμμή της βορειοανατολικής Ευρώπης παραδίδοντας έτσι, την παλαιότερη τεκμηριωμένη περιγραφή των Βρετανικών Νήσων με αναφορές παράλληλα, που μπορεί να αφορούν την Ισλανδία και τον Αρκτικό κύκλο. Χώρες όπου κατά την ελληνική μυθολογία κατοικούσαν οι Υπερβόρειοι, ένας λαός γιγάντων.
Το βιβλίο ωστόσο ενώ ήταν γνωστό στους αρχαίους έχει χαθεί, πιθανότατα όπως θεωρείται από την πυρκαγιά της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, που υπήρξε η μεγαλύτερη καταστροφή της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Διασώζονται έτσι, μόνον κάποια αποσπάσματά του, μέσω των κειμένων άλλων, μεταγενέστερων συγγραφέων. Όπως, πέρα από τον Στράβωνα, τον Πλίνιο και τον Διόδωρο τον Σικελιώτη. Αυτός είναι και ο λόγος, που η διεθνής επιστημονική κοινότητα αγωνίζεται επί αιώνες και με την καθοδήγηση αυτών των σπάνιων, σωζόμενων παραθέσεων του έργου του, να ταυτίσει τον βορειότερο προορισμό του διάσημου ταξιδευτή με μία ακριβή τοποθεσία.
Όλοι πάντως αποκαλούν αυτό το νησί του Πυθέα ως Θούλη ενώ ο Βιργίλιος, ο Τάκιτος και ο Γιουβενάλης την τοποθετούν κάπου στο τέλος του γνωστού κόσμου, όπως σημειώνει ο δρ Μπριζ. Οι περισσότεροι πάντως λένε, ότι είναι η Ισλανδία, άλλοι οι νήσοι Φερόες, άλλοι η Νορβηγία και άλλοι Νήσοι Σέτλαντ.
Γλωσσική προσέγγιση
 |
| Το μυθικό νησί Θούλη στον Ναυτικό Χάρτη του Ολάους Μάγκνους, 1539 |
Για τον ίδιο, το κλειδί για την απάντηση στο ερώτημα είναι η γλωσσική προσέγγιση του προβλήματος. Υποστηρίζει έτσι, ότι το αρχαίο όνομα, που δόθηκε στο νησί από τον Πυθέα υπέστη παραφθορά στην γραφή και την εκφορά της λέξης ανά τους αιώνες σε σημείο, που να έχει καταστεί ακατανόητο.
«Το πρόβλημα είναι, ότι η λέξη Θούλη ή Θύλη δεν σημαίνει τίποτε», όπως επισημαίνει ο καθηγητής. «Αν κάποιος όμως, την επεξεργαστεί σε σχέση με την ελληνική λέξη Θυμέλη, που σημαίνει πλάκα βωμού και βωμός, τότε το μυστήριο λύνεται». Στην εργασία του έτσι, ο δρ Μπριζ υποστηρίζει, ότι «ο όρος Θυμέλη αντικατοπτρίζει την νότια ακτή του νησιού με τους ψηλούς και επίπεδους ηφαιστειακούς βράχους, που δίνουν την εικόνα μιας θυμέλης ή του βωμού ενός ελληνικού ναού. Ίσως μάλιστα αυτού του ναού, που ανασκάφηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Μασσαλία, από όπου καταγόταν ο Πυθέας».
Και πώς φθάσαμε, όμως, στη Θούλη; Η εξήγηση κατά τον καθηγητή είναι απλή: «Το όνομα Θυμέλη έχασε από νωρίς μία συλλαβή, λόγω γραφικού λάθους –κάτι όχι ασυνήθιστο- και στην εποχή του Βεργίλιου (π. 19 π.Χ.) και του Στράβωνα (μετά το 21 μ.Χ.) είχε γίνει Θύλη ή Θούλη», όπως εξηγεί. «Οι γραφείς δηλαδή, που αντέγραψαν το έργο του έκαναν λάθη», λέει ο Μπριζ. «Τα γράμματα χάθηκαν και το χωρίς νόημα ‘Θούλη’ ήταν το αποτέλεσμα».
Φωτιά, καπνός, ηφαίστεια
 |
| Παγετώνας με σχηματισμό, που ο Πυθέας παρομοίωσε με αρχαία θυμέλη |
Και πώς ήταν αυτό το νησί, που ανακάλυψε πρώτος η Πυθέας; Ο δρ Μπριζ πιστεύει, ότι όταν ο Πυθέας και οι άνδρες του είδαν τον μεγάλο όγκο της Ισλανδίας να αναδύεται στον ορίζοντα, με σύννεφα και ομίχλη να το περιβάλλουν, ίσως και με στήλες καπνού και στάχτης από την Χέκλα και τα άλλα ηφαίστειά της το μυαλό του πήγε αμέσως στον βωμό ενός ελληνικού ναού και στην φωτιά που άναβε εκεί. Ως επιπλέον επιχείρημα αναφέρει εξάλλου στο δημοσίευμα, ότι «οι αρχαίοι βωμοί μπορούσε πράγματι να είναι τεράστιοι, όπως της Περγάμου για παράδειγμα, που είχε ύψος πάνω από δώδεκα μέτρα ενώ άλλοι, όπως στο Πάριον κοντά στον Ελλήσποντο και στις Συρακούσες λέγεται ότι είχαν μήκος πάνω από 180 μέτρα».
Ο ίδιος πάντως, έχει συζητήσει την θεωρία του με άλλους κλασικιστές και ακαδημαϊκούς σε αγγλικά πανεπιστήμια, έχοντας εισπράξει θετικές αντιδράσεις, καθώς η πρότασή του θεωρείται εύλογη. «Εάν η υπόθεση είναι σωστή, μετά από περισσότερους από είκοσι αιώνες, οι Έλληνες μπορούν να αναγνωριστούν ως οι πρώτοι που ανακάλυψαν την Ισλανδία. Το ταξίδι του Πυθέα για έξι ημέρες πέρα από τον Βόρειο Ατλαντικό ήταν τόσο ηρωικό όσο τίποτε άλλο πέρα από τον Κολόμβο. Και οι Έλληνες μπορούν να αισθάνονται υπερήφανοι, που ήταν αυτοί και όχι οι Βίκινγκς οι πρώτοι, που πάτησαν το πόδι τους στο έδαφος της Ισλανδίας».
Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.
Πηγή: Μ. Θερμού, MonoNews
Δεν υπάρχουν σχόλια