«Δεν ήταν μια ειρηνική διέλευση»: Τα στρατεύματα του Αννίβα συνδέονται με καταστροφική πυρκαγιά πριν από 2.200 χρόνια στην Ισπανία

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν  ενδείξεις  στο χώρο μιας διώροφης αγροικίας με ξύλινη οροφή και ξύλινο χώρισμα μεταξύ των ορόφων που υποδεικνύουν ότι...

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν ενδείξεις στο χώρο μιας διώροφης αγροικίας με ξύλινη οροφή και ξύλινο χώρισμα μεταξύ των ορόφων που υποδεικνύουν ότι καταστράφηκε σε πυρκαγιά το τελευταίο τέταρτο του 3ου αιώνα π.Χ.
[Credit: Illustration by Francesc Riart]

Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι ένα αγροτόσπιτο στα Πυρηναία πυρπολήθηκε από τα στρατεύματα των Καρχηδονίων που πήγαιναν να επιτεθούν στη Ρώμη.

Η προέλαση του Καρχηδόνιου στρατηγού Αννίβα στη Ρώμη κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Καρχηδονιακού Πολέμου προκάλεσε καταστροφές σε όσους βρέθηκαν στο διάβα του. Ανάμεα σε αυτές και μια καταστροφική πυρκαγιά σε ένα αγροτόσπιτο της Εποχής του Σιδήρου μπορεί να αποτελεί απόδειξη των ζημιών που προκάλεσαν τα στρατεύματά του πριν από 2.200 χρόνια, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Η πυρκαγιά κατέστρεψε ολοσχερώς το αγροτόσπιτο και σχεδόν τα πάντα σε αυτό -συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων προβάτων, μιας κατσίκας και ενός αλόγου- αλλά οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί φαίνεται ότι διέφυγαν, καθώς δεν βρέθηκαν ανθρώπινα λείψανα, δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Oriol Olesti Vila, καθηγητής Αρχαιότητας και Μεσαίωνα στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης.

«Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη πυρκαγιά», δήλωσε στο Live Science. «Η οροφή και το ταβάνι ήταν από ξύλο και οι δύο όροφοι χωρίζονταν από ένα ξύλινο χώρισμα. ... Όλο το κτήριο καταστράφηκε». Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε σήμερα Παρασκευή (17 Μαΐου) στο περιοδικό Frontiers in Environmental Archaeology, περιγράφει τις αρχαιολογικές ανασκαφές και αναλύσεις των λειψάνων του Tossal de Baltarga, ενός οικισμού της Εποχής του Σιδήρου στην οροσειρά των Πυρηναίων, περίπου 115 χιλιόμετρα βόρεια της Βαρκελώνης, στην Καταλονία της Ισπανίας και κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία.

Ένα μοναδικό χρυσό σκουλαρίκι ήταν κρυμμένο σε ένα κεραμικό αγγείο στον δεύτερο όροφο της αγροικίας που καταστράφηκε από πυρκαγιά- οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι είναι απόδειξη μιας καρχηδονιακής επίθεσης.
[Credit: Marco Ansaloni]

Στα ευρήματα συμπεριλαμβάνονται ένα μοναδικό χρυσό σκουλαρίκι, το οποίο φαίνεται να έχει αποκρυφτεί σκόπιμα και μπορεί να αποτελεί απόδειξη της επίθεσης των Καρχηδονίων, δήλωσε ο Olesti Vila.

Ορεινό χωριό

Ο οικισμός στο Tossal de Baltarga φιλοξενούσε μια ομάδα των  Κερρητανών, ενός προ-ρωμαϊκού λαού που ήταν διάσημος για την εκτροφή βοοειδών στις ορεινές κοιλάδες και αναφερόταν τόσο σε ελληνικά όσο και σε ρωμαϊκά κείμενα γύρω από εκείνη την εποχή, δήλωσε ο Olesti Vila.

Μεγάλο μέρος του οικισμού υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια της χιλιετούς ζωής του, αλλά τα απομεινάρια της αγροικίας επιβίωσαν επειδή οι Ρωμαίοι που εγκαταστάθηκαν αργότερα στην περιοχή έχτισαν μια δομή πάνω σε αυτήν, είπε.

Νομίσματα από τη νότια Γαλατία (σημερινή Γαλλία) που ανακαλύφθηκαν στην περιοχή χρονολογούν την καταστροφική πυρκαγιά στο τελευταίο τέταρτο του 3ου αιώνα π.Χ. - την εποχή του Δεύτερου Καρχηδονιακού Πολέμου μεταξύ Καρχηδόνας και Ρώμης, από το 218 έως το 201 π.Χ.

Ομάδες από το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης πραγματοποιούν ανασκαφές στον οικισμό της Εποχής του Σιδήρου στο Tossal de Baltarga, κοντά στα σύνορα της Ισπανίας με τη Γαλλία, από το 2011. [Credit: Oriol Olesti Vila]

Ο Olesti Vila πιστεύει ότι ολόκληρος ο οικισμός πυρπολήθηκε από τα ληστρικά στρατεύματα του Καρχηδόνιου στρατηγού Αννίβα, ο οποίος πήρε τους στρατούς του από την Καρχηδόνα στη Βόρεια Αφρική και διέσχισε τη σημερινή Ισπανία, τη νότια Γαλλία και τις ευρωπαϊκές Άλπεις για να εισβάλει στην Ιταλία.

Το μεγαλύτερο κατόρθωμα του Αννίβα ήταν να φέρει πολεμικούς ελέφαντες μέσω των Άλπεων για να βοηθήσει την εισβολή του - πιθανώς οι πρώτοι ελέφαντες που είδαμε ποτέ στην Ευρώπη - και κάποια στιγμή έλεγχε το μεγαλύτερο μέρος της νότιας Ιταλίας. 

Καρχηδονιακοί πόλεμοι

Όμως η Ρώμη ανασυντάχθηκε και το 204 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων εισέβαλε στην Καρχηδονιακή Αφρική- η Καρχηδόνα ανακάλεσε τότε τον Αννίβα και τους στρατούς του από την Ιταλία, αλλά τελικά υπέστη ήττα. Ο Σκιπίωνας έγινε έκτοτε γνωστός ως Scipio Africanus - «ο Αφρικανός» - και η Καρχηδόνα υποτάχθηκε στη Ρώμη- καταστράφηκε όμως το 146 π.Χ. στο τέλος του Τρίτου Καρχηδονιακού Πολέμου, τον οποίο υποκίνησε η Ρώμη για πολιτικούς λόγους. 

Μεγάλο μέρος του οικισμού στο Tossal de Baltarga έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από τους πολλούς αιώνες που βρισκόταν κάτω από το έδαφος, αλλά τα απομεινάρια της αγροικίας διατηρήθηκαν καλά, επειδή οι Ρωμαίοι που αργότερα αποίκισαν την περιοχή έχτισαν μια δομή πάνω σε αυτήν. [Credit: Jordi Morera]

Ο Olesti Vila είπε ότι ο Έλληνας ιστορικός Πολύβιος (που έζησε περίπου από το 200 έως το 118 π.Χ.) κατέγραψε ότι ο Αννίβας έδωσε αρκετές μάχες κατά τη διάβαση των Πυρηναίων, και ήταν πιθανό ότι η καταστροφική πυρκαγιά στο Tossal de Baltarga ήταν συνέπεια αυτών.

«Δεν ήταν μια ειρηνική διάβαση», είπε.

Το όνομα Tossal de Baltarga αναφέρεται σε έναν μικρό λόφο σε μεγάλο υψόμετρο στην οροσειρά των Πυρηναίων. [Credit: Oriol Olesti Vila]

Αν και οι οικιακές πυρκαγιές ήταν συχνές στην Εποχή του Σιδήρου, συνήθως αφορούσαν μόνο ένα δωμάτιο. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, η φωτιά κατέστρεψε ολόκληρο το σπίτι και υπάρχουν ενδείξεις για μια τέτοια πυρκαγιά σε πολλά άλλα κτίρια του οικισμού, δήλωσε ο Olesti Vila.

Επιπλέον, το γεγονός ότι τα ζώα ήταν μαντρωμένα στον κάτω όροφο του σπιτιού αντί να περιφέρονται σε εξωτερικούς βοσκότοπους ήταν απόδειξη ότι οι κάτοικοι του οικισμού ανέμεναν κάποιου είδους επίθεση. Επίσης, στα ερείπια ενός άλλου κτηρίου βρέθηκαν τα καμένα υπολείμματα ενός σκύλου, ο οποίος πιθανότατα είχε δεθεί.

Το μοναδικό χρυσό σκουλαρίκι, επίσης, φαίνεται να είχε κρυφτεί σκόπιμα μέσα σε ένα μικρό δοχείο στον δεύτερο όροφο του σπιτιού, γεγονός που θα μπορούσε να είναι μια ακόμη απόδειξη ότι οι ιδιοκτήτες υποψιάζονταν ότι θα είχαν πρόβλημα, δήλωσε ο Olesti Vila.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Πηγή: Live Science