Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν σπάνιο ρωμαϊκό εύρημα σε νεκροταφείο ηλικίας 2.000 ετών κοντά στην Κρακοβία

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα σπάνιο και σημαντικό εύρημα κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην Kazimierza Wielka, στη νότια Πολωνία. Η ομάδα, με ...

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα σπάνιο και σημαντικό εύρημα κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην Kazimierza Wielka, στη νότια Πολωνία. Η ομάδα, με επικεφαλής αρχαιολόγους από το Πανεπιστήμιο Jagiellonian της Κρακοβίας και την αρχαιολογική εταιρεία Pryncypat, έφερε στο φως 160 αντικείμενα που καλύπτουν από τη Νεολιθική Περίοδο έως την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Μεταξύ των πιο αξιοσημείωτων ανακαλύψεων ήταν ένα αρχαίο νεκροταφείο, που χρονολογείται από την ύστερη προ-ρωμαϊκή έως την πρώιμη ρωμαϊκή περίοδο, περίπου μεταξύ του 1ου αιώνα π.Χ. και του 2ου αιώνα μ.Χ.

Το νεκροταφείο περιείχε ένα μείγμα από ταφές με ενταφιασμό -όπου τα πτώματα θάβονταν- και ταφές με καύση, αντανακλώντας τα διαφορετικά ταφικά έθιμα της εποχής. Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν 23 τάφους ενταφιασμού και τέσσερις ταφές καύσης. Ένας τάφος καύσης, που αποκαλύφθηκε στα μέσα Αυγούστου, ξεχώρισε ως ιδιαίτερα σπάνιος και σημαντικός. Τα αποτεφρωμένα λείψανα είχαν τοποθετηθεί σε ένα χάλκινο ρωμαϊκό σκεύος, γνωστό ως situla, έναν ακέραιο κωδωνόσχημο κάδο, που χρησίμευε ως τεφροδόχος. 

Η situla, το χάλκινο αγγείο που ανακαλύφθηκε στην περιοχή.
[Credit: Ινστιτούτο Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Jagiellonian]

Αυτός ο χάλκινος κάδος, ο οποίος περιγράφεται από την Joanna Zagórska-Telega, επικεφαλής αρχαιολόγο του Πανεπιστημίου Jagiellonian, ως «σχεδόν άθικτος», διέθετε περίπλοκες λαβές σε σχήμα δελφινιού και στυλιζαρισμένα πόδια σε σχήμα δελφινιού. Η situla, σε αξιοσημείωτη κατάσταση, είναι ένα εξαιρετικό εύρημα, καθώς τέτοια αγγεία είναι εξαιρετικά σπάνια στην Πολωνία. Μόνο λίγα, συμπεριλαμβανομένου αυτού, έχουν διασωθεί με τέτοια διατήρηση. Το σκεύος, μαζί με τα σχετικά ταφικά είδη, προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τις πολιτιστικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Πολωνίας και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά την περίοδο αυτή.

Η προέλευση των situlae, όπως αυτό που ανακαλύφθηκε, παραμένει αντικείμενο επιστημονικής συζήτησης. Οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι τα αγγεία αυτά κατασκευάζονταν σε εργαστήρια που βρίσκονταν στη βόρεια Ιταλία ή στις ανατολικές Άλπεις και διακινούνταν στο Barbaricum, την περιοχή βόρεια των ρωμαϊκών συνόρων που περιλαμβάνει τη σημερινή Πολωνία. Σύμφωνα με την Zagórska-Telega, οι πρώιμες μορφές τέτοιων χάλκινων αγγείων εισήχθησαν στην περιοχή κυρίως μέσω του εμπορίου με τους Κέλτες, οι οποίοι επηρέασαν μεγάλο μέρος της κεντρικής Ευρώπης στα τέλη των αιώνων π.Χ.. Η παρουσία της situla στην περιοχή του πολιτισμού Przeworsk, μιας ομάδας που άκμασε μεταξύ του 3ου αιώνα π.Χ. και των μέσων του 5ου αιώνα μ.Χ., υπογραμμίζει αυτή τη σύνδεση.

Συλλογή ευρημάτων από τον χώρο ταφής στην Πολωνία.
[Credit: Ινστιτούτο Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Jagiellonian]

Την τεφροδόχο λάρνακα συνόδευαν κτερίσματα που υποδηλώνουν ότι ο νεκρός ήταν πιθανότατα άνδρας πολεμιστής. Σιδερένια όπλα, όπως ένα σπαθί, αιχμές δοράτων και εξαρτήματα ασπίδων, ανακαλύφθηκαν κοντά στην τεφροδόχο κύστη. Αυτά τα όπλα είχαν λυγίσει και καεί σκόπιμα ως μέρος των ταφικών τελετών, ένα έθιμο κοινό στον πολιτισμό του Przeworsk και σε άλλες ομάδες που κατοικούσαν στο Barbaricum κατά τους τελευταίους αιώνες π.Χ. και τους πρώτους αιώνες μ.Χ. Η Zagórska-Telega σημείωσε ότι «η τελετουργική καταστροφή των όπλων και η τοποθέτησή τους στον τάφο μαζί με τον νεκρό πολεμιστή είναι χαρακτηριστική του πολιτισμού Przeworsk», γεγονός που εδραιώνει περαιτέρω την πιθανή ταυτότητα του πολεμιστή.

Πιο συγκεκριμένα, το εύρημα αποτελεί ένα σπάνιο παράδειγμα σκελετικών λειψάνων σε έναν πολιτισμό που χρησιμοποιούσε κυρίως την καύση. Ενώ η καύση ήταν η τυπική μέθοδος ταφής για τους ανθρώπους του Przeworsk, ορισμένοι τάφοι σε αυτό το νεκροταφείο περιείχαν σκελετούς, που πιθανότατα ανήκαν σε γυναίκες, οι οποίες είχαν ταφεί με στολίδια και είδη ένδυσης. Αυτή η διαφοροποίηση των ταφικών εθίμων είναι ασυνήθιστη για τον πολιτισμό του Przeworsk.

Μία από τις ταφές του πολιτισμού Przeworsk που αποκαλύφθηκαν στην περιοχή. [Credit: Michał Podsiadło/Jagiellonian University]

Ο χάλκινος κάδος και άλλα αντικείμενα υποβάλλονται σε περαιτέρος ανάλυση, με τους αρχαιολόγους να εξετάζουν τη μεταλλική σύνθεση του αγγείου και τα αποτεφρωμένα οστά στο εσωτερικό του. Οι μελέτες αυτές αποσκοπούν στον προσδιορισμό περισσότερων λεπτομερειών σχετικά με τη χειροτεχνία της τεφροδόχου, καθώς και την ηλικία και το φύλο του νεκρού. Με βάση τα συμφραζόμενα, η ταφή χρονολογείται πιθανότατα στον 1ο αιώνα π.Χ.

Η ανακάλυψη έχει προσελκύσει σημαντική προσοχή λόγω της σπανιότητας των αγγείων στην Πολωνία. Σύμφωνα με τον Kamil Sikora, εκπρόσωπο του Πανεπιστημίου Jagiellonian, μόνο επτά τέτοια αγγεία έχουν βρεθεί σε περιοχές που κάποτε κατοικήθηκαν από τον πολιτισμό Przeworsk, και μόνο τέσσερα χρησιμοποιήθηκαν ως τεφροδόχοι. Επιπλέον, η situla που βρέθηκε στην Kazimierza Wielka είναι μία από τις λίγες που βρέθηκαν σε τόσο καλά διατηρημένη κατάσταση.

Πηγή: Archaeology News