Θυμάται η Έβη Τουλούπα να λέει η Ελένη Σταθάτου, που πρόσφερε την πολύτιμη συλλογή της στο Αρχαιολογικό Μουσείο, αλλά και το δίσκο με ...
Θυμάται η Έβη Τουλούπα να λέει η Ελένη Σταθάτου, που πρόσφερε την πολύτιμη συλλογή της στο Αρχαιολογικό Μουσείο, αλλά και το δίσκο με τα χάλκινα ανδρικά μόρια που ζήτησε ένας Γερμανός να μελετήσει.
«Ερχόμενη εδώ είχα μια ανησυχία για όσα επρόκειτο να ακούσω, αλλά τελικά ήταν κολακευτικά αλλά συμπαθητικά». Με τα λόγια αυτά υποδέχθηκε η επίτιμη έφορος Ακρόπολης Έβη Τουλούπα τα δώρα (ένα κολιέ με ένα κλαρί ελιάς) και τις τιμές που της πρόσφεραν η διοίκηση και τα μέλη της Ένωσης Φίλων Ακροπόλεως για τα 25χρονα της Ένωσης που είχε η ίδια την ιδέα και την πρωτοβουλία ίδρυσής της. Όλα ξεκίνησαν από ένα σπασμένο τζάμι στο παλιό μουσείο Ακρόπολης.
Η Έβη Τουλούπα, ούσα τότε έφορος στην Ακρόπολη, διαπίστωσε ότι δεν είχε τον τρόπο να το αντικαταστήσει άμεσα γιατί η δαπάνη δεν είχε προβλεφθεί στον προϋπολογισμό, δεν είχε την έγκριση της προϊσταμένης αρχής και άλλα τέτοια δισεπίλυτα γραφειοκρατικά. Έτσι, γεννήθηκε η ιδέα για ένα σωματείο το οποίο θα συνέδραμε στις ανάγκες της Εφορείας που δεν μπορούσαν να καλυφθούν από το υπουργείο. Οι δράσεις του σωματείου αυτού με τα χρόνια επεκτάθηκαν σε εκδηλώσεις, εκδρομές, παρεμβάσεις, εκδόσεις, μέχρι οδηγό του μουσείου Ακρόπολης στα κινέζικα ετοιμάζει τώρα, ενώ η ρωσική έκδοση, όπως και η αγγλική, η γαλλική σημειώνουν ήδη μεγάλη επιτυχία.
 |
| Προετοιμάζοντας την έκθεση των χάλκινων αγαλμάτων στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ) μετά τον πόλεμο. |
Η Έβη Τουλούπα ήταν πάντα εκείνη που έπαιρνε γρήγορες αποφάσεις και έδινε λύσεις. «Εμείς, ούτε στο νυχάκι της» μου έλεγε η Κορνηλία Χατζηασλάνη που ήταν μαζί της από το πρώτο Δ.Σ. το 1989 το οποίο τιμούσε και ο αείμνηστος Μανώλης Ανδρόνικος. Σημαντικές ήταν και οι παρεμβάσεις της κ. Τουλούπα και της ΕΦΑ όταν εβάλετο από παντού και κινδύνευε με ματαίωση το έργο ανέγερσης του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, όπως τονίστηκε τόσο από τη Φανή Μαλλούχου -Tuffano όσο και από τον Δημήτρη Παντερμαλή. Η κ. Μαλλούχου αναφέρθηκε στην καριέρα της από τότε που της ανατέθηκε από το ζεύγος Χρήστου και Σέμνης Καρούζου η αντιγραφή των ευρετηρίων και η επίβλεψη στο άνοιγμα των κιβωτίων με τις αρχαιότητες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που είχαν φυλαχτεί λίγο πριν από την έναρξη του πολέμου του 1940.
Για την ατμόσφαιρα που επικρατούσε τότε στο μουσείο είναι απολαυστικές οι αφηγήσεις της ίδιας της αρχαιολόγου όπως καταγράφονται στο τελευταίο (προς τιμήν της) τεύχος του περιοδικού της ΕΦΑ «Ανθέμιον»: «Τότε περίπου εμφανίστηκε η Ελένη Σταθάτου με την πολύτιμη δωρεά της» γράφει η κ. Τουλούπα. «Μου ανέθεσαν να βοηθήσω στην παραλαβή και στην έκθεση των χρυσών αντικειμένων, σύμφωνα με τις επιθυμίες της (...). Εκείνη παρέδιδε και εγώ κατέγραφα ένα αντικείμενο, την επομένη ερχόταν και έλεγε ότι θα το πάρει πίσω, γιατί είχε την εντύπωση ότι δεν ήταν γνήσιο, ή ότι θα στείλει κάτι άλλο με τον μάγειρό της... (...) Με ρωτούσε τι μισθό έπαιρνα και με λύπη της έλεγε "καϋμένοι φτωχοί αρχαιολόγοι, θα σας καλώ σπίτι μου για φαγητό"».
 |
| Η Μελίνα Μερκούρη. |
«Στη Βιβλιοθήκη είχε το γραφείο του ο Ν. Μπουφίδης. Ήταν κωφάλαλος, αλλά αυτό δεν τον εμπόδιζε να επικοινωνεί άνετα με όλους μας. Με μια κίνηση του χεριού περιέγραφε τα χαρακτηριστικά του καθενός, για μένα τον κώτσο μου, για τη Σέμνη το μπούστο της, για τον Καρούζο το μικρό εξόγκωμα στο μέτωπό του. Είχε καταγίνει με τα ιερογλυφικά και φαίνεται ότι τα διάβαζε άνετα, έλεγε μάλιστα ότι διάβαζε και τη Γραμμική Β' γραφή, πριν εμφανισθεί ο Ventris. Υπάρχει μάλιστα η φήμη ότι ο Μπουφίδης τον βοήθησε στην αποκρυπτογράφηση. Πάντως ο Ventris κάπου τον ευχαριστεί».
Εργάζονταν τότε στο Μουσείο και οι ζωγράφοι Αλέκος Κοντόπουλος και Αλέκος Παπαηλιόπουλος και ο γλύπτης Νικόλαος Περαντινός. Για τον Κοντόπουλο που έκανε «θαυμάσιες αναπαραστάσεις από αγγεία» και «άφησε τη μεγάλη σύνθεση στο κλιμακοστάσιο» θυμάται: «Η γυναίκα του ήταν Γαλλίδα (...). Φαίνεται ότι αυτός καμιά φορά της το έσκαγε και τότε ερχόταν εκείνη στο μουσείο και ρωτούσε "πού είναι το Κοτόπουλο..."»! Για τον Περαντινό αναφέρει ότι «βοήθησε τον Καρούζο στο στήσιμο των Κούρων" και για τον έτερο γλύπτη, τον Στέλιο Τριάντη, ότι επί της δικής του θητείας το 1960 "στήθηκαν τα περισσότερα γλυπτά του Μουσείου και άρχισε μια εργασία πρωτόγνωρη στις αποθήκες. Το μάτι του Στέλιου έβλεπε ποια κομμάτια συνανήκαν και άρχισε μια δουλειά, που συνεχίστηκε αργότερα και στην Ακρόπολη. Κάποτε ταύτισε γλυπτά στο Μουσείο του Λούβρου και στο Μουσείο του Καπιτωλίου».
 |
| Από την επανέκθεση των γλυπτών στο ΕΑΜ μετά τον πόλεμο. |
«Στη δεκαετία του '50 άρχισαν να έρχονται στο μουσείο πολλοί ξένοι αρχαιολόγοι (...) Μια μέρα με φώναξε η Σέμνη στο γραφείο της και μου συνέστησε ένα νέο, Γερμανό νομίζω, αρχαιολόγο, που ζητούσε να μελετήσει χάλκινα ανδρικά μόρια. Πήγα στη χαλκοθήκη και συγκέντρωσα όσα υπήρχαν, τα τοποθέτησα σε ένα δίσκο, τα σκέπασα με ένα χαρτοβάμβακα και τα πήγα σαν να ήταν ΚΙΣΤΗΣ (Cista Mystica) με κρυφά όργανα λατρείας. Η Σέμνη το διασκέδαζε και προσπαθούσε να μου απασπάσει κάποια λόγια. Απάντησα ότι λυπάμαι που αυτά μόνο σώθηκαν από τόσα μπρούντζινα αγάλματα».
Και κλείνει τις αναμνήσεις της από το μουσείο με τους διωγμούς που υπέστησαν οι αρχαιολόγοι από τους Απριλιανούς. «Τότε διώχτηκαν η γραμματεύς Μαρία Σαββατιανού και η γυναίκα του Παπαθανασόπουλου. Τον Απρίλιο του 1969 βρέθηκε ο άντρας μου κι εγώ στην Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας. Η Λίλα (Μαραγκού), που τότε μελετούσε στο Μουσείο τα Αλεξανδρινά της Συλλογής Δημητρίου, θυμάται, ότι εκείνο τον καιρό μελετούσε στο γραφείο μου ένας Αμερικανός αρχαιολόγος και πως απόρησε που δεν με βρήκε, και την ρώτησε, εάν ήξερε πού ήμουν, και, όταν εκείνη του έδειξε το απέναντι κτήριο, αυτός έβαλε τις φωνές».
Πηγή: Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια