Μουσείο Μπενάκη: Θέατρο με πρωταγωνιστές τα εκθέματα

Τι ιστορίες μας αφηγούνται τα αντικείμενα ενός μουσείου; Ποιος ο μύθος του πολύπτυχου κεντητού φουστανιού από την Κρήτη του 17ου αιώνα...

Τι ιστορίες μας αφηγούνται τα αντικείμενα ενός μουσείου; Ποιος ο μύθος του πολύπτυχου κεντητού φουστανιού από την Κρήτη του 17ου αιώνα; Και η ελαιογραφία του Γέρου του Μοριά, τι μυστικά κρύβει; 

Ένα πολύπτυχο κεντητό φουστάνι από την Κρήτη του 17ου αιώνα, ένα πρότυπο Έλληνα αγωνιστή που εικονίζει η ελαιογραφία του Μουσείου, ένα αττικό ερυθρόμορφο αγγείο των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. που απεικονίζει την σκηνή ενός εφήβου που αναχωρεί για τον πόλεμο, ασημένια πιάτα με μυθολογικά θέματα και κουτάλια με ρήσεις αρχαίων σοφών, είναι μερικά από τα εκθέματα του Μουσείου Μπενάκη που δίνουν το έναυσμα για τη δημιουργία τεσσάρων ασυνήθιστων θεατρικών παραστάσεων.

Σε μια εντελώς διαφορετική μουσειακή περιήγηση θα έχει την ευκαιρία να λάβει μέρος το κοινό, χάρη στη συνεργασία του Μουσείου Μπενάκη με το Εθνικό Θέατρο.

Όλα αυτά θα συμβούν στη νέα δράση με τίτλο «Από τη σιωπή της προθήκης στο θεατρικό λόγο» που εγκαινιάζει το Μουσείο σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο. Η δράση ξεκινά από τις 8 Νοεμβρίου και κάθε Τρίτη έως τις 28 Μαρτίου 2017, με τη συμμετοχή του κοινού σε μια εντελώς διαφορετική μουσειακή περιήγηση. Ως πρωταγωνιστές, τα αντικείμενα του Μουσείου θα αφηγούνται πτυχές της ιστορίας τους, με οδηγό τα δραματοποιημένα από τους ηθοποιούς κείμενα σε σκηνοθετική επιμέλεια Στρατή Πανούριου.

«Πρόκειται για μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα δράση, στην οποία έρχονται σ’ επαφή δύο χώροι που φαινομενικά δεν έχουν καμία σχέση» ανέφερε η Ειρήνη Γερουλάνου στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ενώ ο αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Θοδωρής Αμπαζής ευχήθηκε η δράση αυτή να είναι η αρχή μίας ...«τρελής» συνεργασίας ανάμεσα στους δύο οργανισμούς.

Οι παραστάσεις θα εστιάσουν στις συλλογές που φιλοξενούνται στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου (αρχαία ελληνική, βυζαντινή, συλλογή νεοελληνικού πολιτισμού και ιστορικών κειμηλίων). Ένα αντικείμενο ανά συλλογή θα δίνει κάθε φορά την αφορμή για τη θεατρική δράση. Θα προηγείται σύντομη παρουσίαση του εκάστοτε εκθέματος από τον αρμόδιο επιμελητή της συλλογής, έτσι ώστε να γίνεται ομαλά η μετάβαση από τη θεματολογία του αντικειμένου στο δραματοποιημένο λόγο.

«Σκηνικό της κάθε παράστασης θα αποτελεί ο ίδιος ο χώρος του Μουσείου με στόχο έναν δημιουργικό διάλογο ανάμεσα στους ηθοποιούς και τα αντικείμενα» ανέφερε ο σκηνοθέτης του εγχειρήματος Στρατής Πανούριος.

«Κείμενα, όχι κατ’ ανάγκην θεατρικά, γραμμένα κοντά στον χρονολογικό ορίζοντα των αντικειμένων, φωτίζουν όψεις που δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές, αποκαλύπτοντας το συναισθηματικό φορτίο που θα συνόδευε την χρήση τους ή και την ίδια την δημιουργία τους» δήλωσε η επιμελήτρια της Προϊστορικής, Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Συλλογής του Μουσείου Μπενάκη Ειρήνη Παπαγεωργίου, ενώ για την εμπειρία της αυτής της δημιουργικής σύμπραξης σχολίασε:

«Η συνεργασία ανθρώπων ενός μουσείου που προέρχονται από το χώρο της επιστήμης με καλλιτέχνες προερχόμενους από τον θεατρικό χώρο δεν είναι αυτονόητη. Θα έλεγα, μάλιστα, ότι εκ πρώτης όψεως μοιάζει ανοίκεια, ξενίζει. Κι όμως υπάρχουν εφαπτόμενα σημεία. O καθένας με τα δικά του εργαλεία προσπαθούμε να ανασυστήσουμε ζωές, να ξαναδώσουμε φωνή στο παρελθόν».

Οι ηθοποιοί που συμμετέχουν στις παραστάσεις της δράσης «Από τη σιωπή της προθήκης στον θεατρικό λόγο», συνεργασία του Μουσείου Μπενάκη με το Εθνικό Θέατρο

Οι παραστάσεις

• «Νεοπτολέμου Μύησις» (8, 15, 22, 29 Νοεμβρίου & 6 Δεκεμβρίου 2016)

Η παράσταση με την οποία θα ανοίξει η αυλαία του εγχειρήματος είναι η «Νεοπτολέμου μύησις», η οποία σχολιάζει τη σκηνή που κοσμεί ένα αττικό ερυθρόμορφο αγγείο των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. Εδώ εικονίζεται έφηβος τη στιγμή που αναχωρεί για τον πόλεμο. Πρόκειται άραγε για τη ρεαλιστική απόδοση ενός καθημερινού στιγμιότυπου; Ή μήπως για υπαινικτική αναφορά στο θεσμό της εφηβείας, μιας μυητικής διαδικασίας με καθοριστική σημασία πριν από την ενηλικίωση των Αθηναίων; 

Παίζουν: Δ. Ημελλος, Στ. Κόικας, Ελ. Μαρσίδου, Στρ. Πανούριος 

• «Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε» (13, 20, 27 Δεκεμβρίου 2016 & 10, 17, Ιανουαρίου 2017)

Με αφορμή τα Πτωχοδρομικά ποιήματα, ασημένια πιάτα με μυθολογικά θέματα και κουτάλια με ρήσεις αρχαίων σοφών, κεραμικά πιάτα με δρακοντομαχίες και απεικονίσεις συμποσίων φωτίζουν όψεις της καθημερινής ζωής στο Βυζάντιο και δίνουν το έναυσμα για μια ασυνήθιστη παράσταση, με τίτλο «Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε». 

Παίζουν: Ν. Κοψιδάς, Ν. Γιαλελής, Ελ. Μαρσίδου, Στρ. Πανούριος 

• «Ερωφίλης κέντημα» (24, 31 Ιανουαρίου & 7, 14, 21 Φεβρουαρίου 2017)

Ποια δύναμη κινεί τα νήματα στην «Ερωφίλη» του Γεωργίου Χορτάτση; Ενα πολύπτυχο κεντητό φουστάνι από την Κρήτη του 17ου αιώνα, σπάνιο κατάλοιπο της αναγεννησιακής επίδρασης που άφησε η ενετική κατάκτηση στο νησί (1211-1669), μας μεταφέρει στην εποχή του Χορτάτση και της ακμής της κρητικής λογοτεχνίας, μέσω της παράστασης «Ερωφίλης κέντημα». 

Παίζουν: Ανδ. Δαυλού, Ν. Αναστασόπουλος, Ελ. Μαρσίδου, Στρ. Πανούριος 

• «Το είπε ο Γέρος» (28 Φεβρουαρίου & 7, 14, 21, 28 Μαρτίου 2017)

Μια παράσταση βασισμένη στα Απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836» φωτίζει άγνωστες πτυχές του αγώνα, όπως αυτές τις εμπιστεύθηκε ο Γέρος του Μοριά στον Γεώργιο Τερτσέτη. 

Παίζουν: Ελ. Μαρσίδου, Στρ. Πανούριος

Έναρξη παραστάσεων 20:30

Λιβαθηνός και Αμπαζής αγκάλιασαν την πρόταση του μουσείου

Ως πρωταγωνιστές, τα αντικείμενα του Μουσείου θα αφηγούνται πτυχές της ιστορίας τους, με οδηγό τα δραματοποιημένα από τους ηθοποιούς κείμενα. Τα αντικείμενα στις προθήκες των μουσείων, καθώς παρουσιάζονται αποσπασμένα από την αρχική τους συνάφεια, χρειάζονται συνήθως πρόσθετα βοηθητικά μέσα προκειμένου να μεταδώσουν στον επισκέπτη το σύνθετο πλέγμα των πληροφοριών που μεταφέρουν. Με αυτήν τη συνεργασία επιχειρείται μια διαφορετική προσέγγιση των εκθεμάτων.

Αποκάλυψη

Κείμενα, όχι κατ’ ανάγκη θεατρικά, γραμμένα κοντά στον χρονολογικό ορίζοντα των αντικειμένων, φωτίζουν όψεις που δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές, αποκαλύπτοντας το συναισθηματικό φορτίο που θα συνόδευε τη χρήση τους ή και την ίδια τη δημιουργία τους. Στην πρόταση του Μουσείου Μπενάκη ανταποκρίθηκαν με μεγάλη προθυμία ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, Στάθης Λιβαθινός, και ο αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής, Θοδωρής Αμπαζής, οι οποίοι έθεσαν τους συνεργάτες τους στη διάθεση του Ιδρύματος.

Η απομάκρυνση του Ολιβιέ Ντεκότ

Στο περιθώριο της παρουσίασης των δράσεων και ερωτώμενη σχετικά με την απομάκρυνση του Ολιβιέ Ντεκότ από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη, η Ειρήνη Γερουλάνου δεν πρόσθεσε κάτι νεότερο για το ζήτημα, καθώς όπως είπε «δεν υπάρχει κάτι παραπάνω που μπορεί να ειπωθεί».

Σε ό,τι αφορά την αντικατάσταση του Ολιβιέ Ντεκότ κι αν πρόκειται να προκηρυχθεί νέος διεθνής διαγωνισμός για την κάλυψη της θέσης, η ίδια είπε ότι τις προσεχείς ημέρες «θα συνεδριάσει η διοικητική επιτροπή του Μουσείου και θα ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις».

Σημειώνεται, ότι η λιτή ανακοίνωση με την οποία το Μουσείο Μπενάκη ενημέρωσε πριν λίγες ημέρες την απομάκρυνση του Ολιβιέ Ντεκότ από την θέση του, αναφερόταν στην «από κοινού λύση της συνεργασίας τους».

Πηγή: in.gr, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ , Αντ. Καραλή, Έθνος