Το μαγικό τσουκάλι της ανασκαφής στο αρχαίο Ρύτιο Ηρακλείου

Το τσουκάλι της ανασκαφής στο αρχαίο Ρύτιο, Νοέμβριος 2007 Η Χριστίνα Παπαδάκη γράφει στο Short Stories για το τσουκάλι που σφράγισε το τέλ...

Το τσουκάλι της ανασκαφής στο αρχαίο Ρύτιο, Νοέμβριος 2007

Η Χριστίνα Παπαδάκη γράφει στο Short Stories για το τσουκάλι που σφράγισε το τέλος της ανασκαφής στο αρχαίο Ρύτιο στην Κρήτη, που είχε ξεκινήσει επεισοδιακά εξαιτίας μιας ομπρέλας για τον ήλιο.

Οσοι δουλέψαμε για χρόνια σε ανασκαφές συμφωνούμε σε πολλά: στην κούραση, τη ζέστη, στις δυσκολίες και τις κακουχίες που έχει αυτή η δουλειά. Μα και στη μαγεία της. Αλλά μαγεία δίχως «τσουκάλι» δεν υφίσταται.

Και μιας και η μοίρα τα έφερε έτσι που πλέον ασχολούμαι και ακαδημαϊκά με το αντικείμενο της μαγείας, έχοντας επιθυμήσει πολύ το ανασκαφικό πεδίο, σαν τον απόμαχο ναυτικό που κοιτάζει με νοσταλγία τη θάλασσα, θα σας αφηγηθώ το τέλος της ανασκαφής στο Ρύτιο, που ήταν εξίσου επεισοδιακό με την αρχή της, μιας και αυτή έγινε χάρη σε μια ομπρέλα από τα Τζάμπο.

Η ανασκαφή αυτή είχε σωστικό χαρακτήρα. Συνεπώς γρήγορους αλλά όχι βιαστικούς και εξαντλητικούς ρυθμούς. Δουλεύαμε πρωί και απόγευμα από τον Ιούλιο έως τον Νοέμβριο του 2007. Την αφόρητη ζέστη διαδέχτηκε ένα κρύο και βροχερό φθινόπωρο. Περνούσαμε όμως καλά. Η χημεία που είχε αναπτυχθεί μεταξύ μας βοήθησε να ολοκληρώσουμε με επιτυχία το έργο μας.

Την τελευταία μέρα επιβαλλόταν να κλείσουμε την ανασκαφή με το παραδοσιακό φαγοπότι που ονειρευόμασταν μήνες. Πότε βρέθηκε το τσουκάλι, πότε στήθηκε η παραστιά, πότε έγιναν τα ψώνια για το τραπέζι κανείς δεν κατάλαβε. Άμα θέλει κανείς όλα γίνονται. Το μενού θα ήταν ψάρια και ζυγούρι βραστό με μακαρόνια. Ούτε γάμο να είχαμε.

Οι προετοιμασίες άρχισαν αποβραδίς. Συντονιστής ήταν ο εργάτης που όλο το καλοκαίρι πάλευε τον «δαίμονα το καρότσι», όπως ο ίδιος αποκαλούσε το πολύτιμο αυτό εργαλείο της ανασκαφής. Τι να κάνουμε κι εμείς; Καφενείο είχε, ο πλέον ειδικός ήταν, ακολουθούσαμε τις οδηγίες του. Μου λέει, λοιπόν, ο Στελιανός:

– Γροίκα, [άκου] αύριο θα ’ρθετε όσοι είστε από τη χώρα [Ηράκλειο] νωρίς. Μη μου κουβαληθείτε μεσημέρι μόνο για να φάτε. Και βάστα και μια ξύστρα. Εσύ που δεν κατέχεις να κάνεις πράμα άλλο θα ξύσεις το τυρί για τα μακαρούνια. Τα άλλα είναι δική μας δουλειά.

– Ντα ήντα το θέτε το τυρί, μπρε Στέλιο, μέσα σε τούτηνε τη λασπουριά; Το τυρί μας μάρανε!

– Γίνεται μπρε μακαρουνάδα χωρίς τυρί;

– Καλά, ό,τι πείτε, εδά δα τα χαλάσομε; Να βαστώ θέλει μια ξύστρα.

Και μου φέρανε την επομένη το πρωί έναν ολόκληρο ξερό ανθότυρο που ήθελε όχι ξύστρα, αλλά κομπρεσέρ. Και αρχινάει ο Στέλιος: «Ετούτηνα την ξύστρα ήφερες; Μμμ μωρέ επιτυχία! Όλη μέρα θα ξύνεις».

Μάλλον περίμενε μπλέντερ ή κάτι τέτοιο ο Στελιανός. Άρχισα  κι εγώ να ξύνω ντελόγο [αμέσως], όπως με διέταξε ο αγαπητός Στέλιος, αφού προνόησα να βάλω κάποιον στη λεγόμενη σκοπιά της ανασκαφής να δώσει σήμα, μήπως τυχόν ερχόταν τα ανώτατα κλιμάκια της Τεχνικής Υπηρεσίας της νομαρχίας για αυτοψία, καθώς είχαμε ενημερώσει ότι το έργο ολοκληρώθηκε.

Έλα όμως που οι πυρετώδεις ετοιμασίες άφησαν τη σκοπιά της ανασκαφής ορφανή. Κι εγώ να ξύνω, να ξύνω με ένα ζόρι το άτιμο τυρί που ήταν σαν πέτρα. Ίσως να έβριζα και λίγο μονολογώντας.

Και ξαφνικά να σου μπροστά μου τα ανώτατα κλιμάκια που αντίκρισαν τη νεαρά και πολλά υποσχόμενη αρχαιολόγο του έργου να ξύνει τυρί και πιο πέρα το επιτελείο της να ανακατεύει το μαγικό τσουκάλι με την πιο νόστιμη μακαρονάδα που φάγαμε ποτέ.

Τι να κάνω κι εγώ; Χαμογέλασα και τους είπα:

– Σε τούτη την ανασκαφή κάηκα από τον ήλιο όσο πουθενά και μούσκεψε το κόκαλό μου από την υγρασία όσο ποτέ και σήμερα που το… ξύνω ήρθατε;

Εννοείται πως γέλασαν και μοιραστήκαμε το spaghetti ala anaskafi όλοι μαζί.

Διαβάστε εδώ το 1ο μέρος της ιστορίας.

Διαβάστε κι άλλες ιστορίες στο Short Stories.

Πηγή: Χρ. Παπαδάκη, Short Stories