Λυγισμένο ξίφος 2.500 ετών από την Εποχή του Χαλκού ανακαλύφθηκε στη Δανία

Ξίφος από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Το σπαθί λύγιζε τελετουργικά πριν τοποθετηθεί ως προσφορά. [Credit: Palle Østergaard Sørensen, ROMU] ...

Ξίφος από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Το σπαθί λύγιζε τελετουργικά πριν τοποθετηθεί ως προσφορά. [Credit: Palle Østergaard Sørensen, ROMU]

Μια εντυπωσιακή ανακάλυψη αντικειμένων της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, συμπεριλαμβανομένου ενός τελετουργικά λυγισμένου σπαθιού, έγινε σε έναν βάλτο κοντά στο Veksø, δυτικά της Κοπεγχάγης, στη Δανία. Το εύρημα έγινε από τον ερασιτέχνη Claus Falsby με την χρήση ανιχνευτή μετάλλων.

Η ανακάλυψη αυτή, που αναφέρεται ως «εύρημα Egedal», έγινε στην περιοχή προστασίας Værebro Ådal, μια προστατευόμενη περιοχή με βάλτους και υδάτινα συστήματα γλυκού νερού. Μεταξύ των αντικειμένων που αποκαλύφθηκαν ήταν ένα χάλκινο σπαθί με σιδερένια πριτσίνια, δύο μικρά τσεκούρια, τρία δαχτυλίδια, ένα θραύσμα μιας μεγάλης πόρπης και ένα μυστηριώδες, αγνώστου ταυτότητας αντικείμενο. Λίγες ημέρες μετά την αρχική ανασκαφή, ο Falsby εντόπισε επίσης ένα λεπτοδουλεμένο χάλκινο δαχτυλίδι λαιμού περίπου 70 μέτρα από την αρχική τοποθεσία.

Ο Emil Winther Struve, αρχαιολόγος της ROMU, του μουσειακού οργανισμού που επιβλέπει την πολιτιστική κληρονομιά στο δήμο Egedal, περιέγραψε το εύρημα ως εξαιρετικά σπάνιο. «Έχουμε πολυάριθμους θησαυρούς από την Πρώιμη και τη Μέση Εποχή του Χαλκού, όπου χάλκινα αντικείμενα ανακαλύπτονται σε βάλτους, αλλά τα ευρήματα από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού είναι πολύ λιγότερα», εξήγησε.

Το λυγισμένο σπαθί, σημείωσε ο Struve, είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Συνδυάζει χαλκό και σίδηρο, υλικά που αντιπροσωπεύουν το εξελισσόμενο τεχνολογικό τοπίο της περιόδου. Τα σιδερένια πριτσίνια του σπαθιού είναι από τις πρώτες γνωστές χρήσεις σιδήρου στη Δανία, γεγονός που υποδηλώνει ότι κατασκευάστηκε γύρω στο 500 π.Χ. Ο σχεδιασμός του δείχνει ότι δεν κατασκευάστηκε τοπικά αλλά εισήχθη από περιοχές βόρεια των Άλπεων, πιθανότατα επηρεασμένο από τον πολιτισμό του Hallstatt, μια πολεμική κοινωνία που κυριαρχούσε στην Ευρώπη την Ύστερη Εποχή του Χαλκού. 

«Ο πολιτισμός του Hallstatt εξαπλώθηκε γρήγορα, χαρακτηριζόμενος από ένα πολεμικό ήθος με έμφαση στην κατάκτηση και τη σύγκρουση», δήλωσε ο Struve. «Τα σπαθιά τους ήταν πιο στιβαρά, βαρύτερα και πιο κατάλληλα για κοψίματα αντί για μαχαιρώματα, αντανακλώντας μια αλλαγή στις τεχνικές μάχης».

Ο χώρος ανακάλυψης ήταν ένας βάλτος, μια συνηθισμένη τοποθεσία για τελετουργικές αποθέσεις κατά την Εποχή του Χαλκού. Τα αντικείμενα είχαν υποστεί σκόπιμη φθορά, με το σπαθί λυγισμένο ώστε να καταστεί άχρηστο ως όπλο, μια πρακτική που πιστεύεται ότι προσδίδει στα αφιερώματα μεγαλύτερη συμβολική αξία.

Ο Struve εξήγησε ότι αν και οι αναθηματικές παραδόσεις είχαν μειωθεί κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, δεν είχαν εξαφανιστεί εντελώς. Το «εύρημα Egedal» αποδεικνύει ότι η τοπική ελίτ κοντά στην κοιλάδα του ποταμού Værebro συνέχισε αυτές τις δαπανηρές τελετουργίες, ίσως ως έναν τρόπο να διατηρήσει τους δεσμούς με την πολιτιστική της κληρονομιά κατά τη διάρκεια μιας περιόδου μετασχηματισμού.

Το μεγάλο δαχτυλίδι στο λαιμό στο σημείο της ανακάλυψης.
[Credit: Palle Østergaard Sørensen, ROMU]

Το χάλκινο δαχτυλίδι λαιμού που ανακαλύφθηκε λίγες ημέρες αργότερα είναι επίσης αξιοσημείωτο, καθώς είναι μόλις το δεύτερο του είδους του που βρέθηκε στη Δανία. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι μπορεί να προέρχεται από εμπορικά δίκτυα που συνδέονται με την πολωνική ακτή της Βαλτικής, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της περιοχής στα ευρύτερα ευρωπαϊκά συστήματα ανταλλαγών κατά την εποχή εκείνη.

Το «εύρημα Egedal» έρχεται να προστεθεί σε μια κληρονομιά σημαντικών ανακαλύψεων από την περιοχή, όπως το Smørumovre Hoard του 1851, που περιλαμβάνει 163 αντικείμενα της πρώιμης Εποχής του Χαλκού, και τα κράνη Veksø του 1942, διάσημα δείγματα χειροτεχνίας της Μέσης Εποχής του Χαλκού.

Τα αντικείμενα έχουν παραδοθεί στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας για συντήρηση και περαιτέρω μελέτη. Ο Struve είναι ιδιαίτερα πρόθυμος να αναλύσει τα υλικά του σπαθιού για να εντοπίσει την προέλευσή του. «Δεν έχουμε πολλά σπαθιά αυτού του τύπου στη Δανία. Η διατήρηση των σιδερένιων πριτσινιών στη λαβή είναι αξιοσημείωτη», δήλωσε. «Το σπαθί θα δείχνει αναμφίβολα απίστευτο μόλις το Εθνικό Μουσείο ολοκληρώσει τη συντήρησή του».

Πηγή: Archaeology News