Αιγυπτιολόγος έλυσε το γρίφο του γλυπτού με τον μικρό «αδύνατο» Φαραώ;

Ασβεστολιθικό άγαλμα ενός γονατιστού αρχαίου Αιγύπτιου αξιωματούχου και παρουσιάζει το άγαλμα ενός Φαραώ που φορά το Μπλε Στέμμα (NMS A.1956...

Ασβεστολιθικό άγαλμα ενός γονατιστού αρχαίου Αιγύπτιου αξιωματούχου και παρουσιάζει το άγαλμα ενός Φαραώ που φορά το Μπλε Στέμμα (NMS A.1956.139). © National Museums Scotland.

Αιγυπτιολόγος υποστηρίζει ότι έλυσε το γρίφο ενός αρχαίου αιγυπτιακού γλυπτού που απεικονίζει δύο άτομα, εκ των οποίων ο ένας είναι ένας μικρός Φαραώ.

Το τρισδιάστατο γλυπτό, λαξευμένο από ασβεστόλιθο, δείχνει τον Ραμσή Β’ σε παιδική ηλικία να κάθεται στην αγκαλιά ενός άνδρα που είναι γονατιστός.

Το έργο τέχνης που είναι γνωστό ως ο «αδύνατος» στεγάζεται τώρα στο Εθνικό Μουσείο της Σκωτίας.

Στην αρχαία Αίγυπτο, τα τρισδιάστατα γλυπτά τα οποία απεικόνιζαν Φαραώ δεν στεκόντουσαν ποτέ δίπλα σε «κοινούς θνητούς», αναφέρει η Μαργκαρετ Μέιντλαντ, επιμελήτρια της αρχαίας Μεσογείου στο Εθνικό Μουσείο της Σκωτίας, σε μια εργασία που δημοσιεύτηκε στο βιβλίο "Deir el-Medina: Through the Kaleidoscope". Σε ανάρτηση στο ιστολόγιο της σχετικά με το γλυπτό, σημειώνει ότι η παρουσία ενός «κοινού θνητού» το έκανε να φαίνεται σαν ένα «αδύνατο» γλυπτό.

Στην έρευνα που έκανε η Μέιντλαντ διαπίστωσε οτι το γλυπτό βρέθηκε στο Ντέιρ ελ-Μεντίνα, μια τοποθεσία κοντά στην Κοιλάδα των Βασιλέων, τη δεκαετία του 1850 από μια ομάδα με επικεφαλής τον Σκωτσέζο αρχαιολόγο Αλεξάντερ Χένρι Ρίντ.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι που ζούσαν στο Ντέιρ ελ-Μεντίνα ήταν υπεύθυνοι για την κατασκευή τάφων για τους Φαραώ, σημείωσε.

Αριστερά: Άγαλμα του Βεζίρη Panehesy που προσφέρει ένα άγαλμα της Merneptah και μιας βασιλικής συζύγου (Deir el-Medina αρ. 250). Δεξιά: Άγαλμα του Βεζίρη Hori που προσφέρει ένα άγαλμα του Ραμσή Γ' σε ένα ιερό με κεφάλι κριού (Deir el-Medina αρ. 91). [Credit: From Bruyère, Rapport sur les fouilles de Deir el Médineh (1935–40), II, 1952, pls. 41, 29].

Η Μέιντλαντ ανέλυσε άλλα γλυπτά που βρέθηκαν στο Ντέιρ ελ-Μεντίνα, μαζί με αρχαία ιστορικά αρχεία από την τοποθεσία. Διαπίστωσε ότι ορισμένοι γλύπτες στο Ντέιρ ελ-Μεντίν απεικόνιζαν τους Φαραώ με τρόπους που σε άλλες περιοχές της αρχαίας Αιγύπτου δεν μπορούσαν.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ραμσής Β΄, γνωστός και ως Ραμσής ο Μέγας (περίπου 1279 π.Χ. έως 1213 π.Χ.), γλύπτες σμίλευαν αγάλματα αφιερωμένα στον Φαραώ στο Ντέιρ ελ-Μεντίν.

«Λαμβάνοντας υπόψη τον ουσιαστικό ρόλο που έπαιξαν οι τεχνίτες στην κατασκευή των βασιλικών τάφων, καθώς και το πόσο κομβικός ήταν ο ενταφιασμός των βασιλιάδων στο αιγυπτιακό πολιτικό σύστημα, ήταν σημαντικό να διατηρηθεί η σταθερότητα της κοινωνικής δομής που κυβερνούσε την Ντέιρ ελ-Μεντίν καλλιεργώντας την αφοσίωση στον βασιλιά», έγραψε η Μέιντλαντ στο βιβλίο.

Με άλλα λόγια, παρόλο που οι Αιγύπτιοι συνήθως αποθαρρύνονταν από το να σμιλεύσουν μαζί τους Φαραώ και τους «κοινούς θνητούς» σε αυτόν τον συγκεκριμένο χρόνο και τόπο, αυτό επιτρεπόταν. Επιπλέον, το γεγονός ότι αυτό το γλυπτό απεικονίζει το άγαλμα του Φαραώ, και όχι τον ίδιο τον Φαραώ, κάνει την ύπαρξή του πιο αποδεκτή, έγραψε ο Μέιντλαντ στο βιβλίο.

Αριστερά: Άγαλμα ενός αξιωματούχου, πιθανώς του αρχιγραφέα Ramose (i), που παρουσιάζει το άγαλμα ενός βασιλιά που φορά το Μπλε Στέμμα, πιθανώς του Ραμσή Β' (NMS A.1956.139). © National Museums Scotland. Δεξιά: Άγαλμα του Ramose (i) που αφιερώνει ένα άγαλμα του Όσιρι, του Νέφθυ και των τεσσάρων γιων του Ώρου. Λούβρο E16378. © Λούβρο.

Ο Φαραώ που απεικονίζεται στο γλυπτό είναι πιθανότατα ένα άγαλμα του Ραμσή Β’, έγραψε η Μέιντλαντ. Το άτομο που φαίνεται να γονατίζει πίσω από τον Φαραώ είναι πιθανώς ο Ραμόζε, ένας ανώτερος γραμματέας που ήταν πρόεδρος της κοινότητας, πρόσθεσε.

Το άτομο παρουσιάζεται να φορά ένα στεφάνι με λουλούδια. Στην αρχαια Αίγυπτο σπάνια κάποιος άνδρας φορούσε στεφάνι με λουλούδια. Υπάρχει, ωστόσο, ένα ξύλινο άγαλμα από την Ντέιρ ελ-Μεντίν που δείχνει τη Ραμόζε να φορά ένα στεφάνι, έδειξε η έρευνά της.

Η Μπέτσι Μπράιαν, καθηγήτρια Εγγύς Ανατολής στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς που δεν πήρε μέρος στην έρευνα, συμφώνησε ότι αυτό το γλυπτό απεικονίζει έναν άνδρα μαζί με το άγαλμα ενός Φαραώ. Ενώ ο Φαραώ θα μπορούσε να είναι ο Ραμσής Β’, είναι πιο πιθανό ο άλλος άνδρας να είναι ο Αμενχοτέπ Α (βασιλεία περίπου από το 1525 π.Χ. έως το 1504 π.Χ.).

Πηγή: Στ. Νικήτας, The Huffington Post