Το LiDAR αποκαλύπτει χαμένους οικισμούς των Μάγια στο Campeche του Μεξικού

Το κεντρικό τμήμα του χώρου όπου βρέθηκε η σήραγγα αποστράγγισης. [Credit: INAH/Žiga Kokal] Αρχαιολόγοι από το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπολογί...

Το κεντρικό τμήμα του χώρου όπου βρέθηκε η σήραγγα αποστράγγισης.
[Credit: INAH/Žiga Kokal]

Αρχαιολόγοι από το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (INAH) ανακάλυψαν αρχαίους οικισμούς των Μάγια στα πυκνά δάση του Campeche, στο Μεξικό, χρησιμοποιώντας προηγμένη τεχνολογία LiDAR. Η τεχνική αυτή, Light Detection and Ranging, χρησιμοποιεί παλμικό φως λέιζερ για τη δημιουργία ακριβών τρισδιάστατων ψηφιακών χαρτών του εδάφους, αποκαλύπτοντας κρυφές δομές κάτω από τo δάσος.

Το έργο, με τίτλο «Επεκτείνοντας το αρχαιολογικό πανόραμα των κεντρικών πεδινών περιοχών των Μάγια», επικεντρώθηκε σε μια περιοχή του δήμου Calakmul, όπου η ομάδα ανακάλυψε οικισμούς μέτριων διαστάσεων.

Με επικεφαλής τον Ivan Šprajc από το Κέντρο Ερευνών της Σλοβενικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, η ομάδα εξερεύνησε μια τεράστια, ακατοίκητη περιοχή που χαρακτηρίζεται από υγροβιότοπους, γνωστούς τοπικά ως bajos και βραχώδες έδαφος. Το απαιτητικό περιβάλλον, με τα ασταθή υδάτινα κανάλια και τα λεπτά εδαφικά στρώματα, κρίθηκε ακατάλληλο για εκτεταμένη γεωργία, γεγονός που πιθανότατα συνέβαλε στον αραιό πληθυσμό και το μέτριο μέγεθος των οικισμών.

Το εξωτερικό στόμιο της σήραγγας αποστράγγισης.
[Credit: INAH/Vitan Vujanović]

«Τα χαρακτηριστικά αυτής της περιοχής, με τα bajos και το βραχώδες έδαφος, δεν είναι ευνοϊκά για τη γεωργία, οδηγώντας σε χαμηλότερη πυκνότητα αρχαίας κατοίκησης σε σύγκριση με τις γύρω περιοχές», εξήγησε ο Šprajc. «Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου καλλιεργητικές αναβαθμίδες ή κανάλια στα bajos και οι οικισμοί που βρήκαμε είναι μετριοπαθείς σε μέγεθος, με λίγα μεγάλα κτήρια».

Η αρχαιολογική έρευνα, που κάλυψε περίπου 140 τετραγωνικά χιλιόμετρα εντός του Balam Kú, αποκάλυψε οικισμούς που χρονολογούνται από την Ύστερη και την Τελική Κλασική περίοδο (600-1000 μ.Χ.). Η φυσική εξερεύνηση έδειξε λίγους μόνιμους τοίχους ή αρχιτεκτονικές διακοσμήσεις, ενισχύοντας την εντύπωση μιας λιγότερο περίπλοκης πολιτιστικής ανάπτυξης σε σύγκριση με άλλες περιοχές των Μάγια, όπως η Petén στα νότια και οι περιοχές Chenes και Chactún στα βόρεια και ανατολικά.

Θέα κατά μήκος της σήραγγας. [Credit: INAH/Vitan Vujanović]

Παρά την έλλειψη μεγάλων αστικών κέντρων, η έρευνα LiDAR εντόπισε ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων ισοπέδωσης, πλατειών και πυραμιδοειδών κατασκευών. Μια αξιοσημείωτη τοποθεσία, που ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1990, περιείχε μια πλατεία και μια πυραμιδοειδή κατασκευή, με ένα κανάλι σε κοντινή απόσταση που αποστράγγιζε το συσσωρευμένο νερό από την πλατεία. Ένας άλλος χώρος περιλάμβανε ένα αστικό-τελετουργικό κέντρο με κτήρια ύψους έως και 13 μέτρων και ένα προαύλιο χώρο στον ανατολικό τομέα του, που χρονολογείται πιθανώς στην πρώιμη κλασική περίοδο (200-600 μ.Χ.).

Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από τη Σλοβενική Υπηρεσία Έρευνας και Καινοτομίας και την Audubon Society του Μιλγουόκι, μαζί με συνεισφορές από διάφορες εταιρείες και ιδιώτες. Στην ομάδα συμμετείχαν οι αρχαιολόγοι Octavio Esparza Olguín, Atasta Flores Esquivel, Quintín Hernández Gómez, Vitan Vujanović και ο τοπογράφος Aleš Marsetič.

Κεραμικό θραύσμα που αναπαριστά πόδι ζώου.
[Credit: INAH/Octavio Esparza Olguín]

«Η αναπόφευκτη εντύπωση είναι ότι ο πολιτισμός των Μάγια σε αυτή την περιοχή που μόλις εξερευνήσαμε ήταν σημαντικά λιγότερο περίτεχνος από ό,τι στο Petén στα νότια και στις περιοχές Chenes και Chactún στα βόρεια και ανατολικά», κατέληξε ο Šprajc. Τα ευρήματα πιστοποιούν την παρουσία ανθρώπινων ομάδων κατά τους τελευταίους αιώνες πριν από την άφιξη των Ισπανών, πολύ μετά την πολιτική αποσύνθεση και τη δημογραφική παρακμή που γνώρισε η Κεντρική Πεδιάδα προς το τέλος της Κλασικής περιόδου (200-600 μ.Χ.).

Το συλλεχθέν κεραμικό υλικό απαιτεί ακόμη λεπτομερή ανάλυση για την καλύτερη κατανόηση της δυναμικής των οικισμών και των πολιτιστικών εξελίξεων της περιοχής.

Πηγή: Archaeology News