H αρχαιολόγος δρ Σταυρούλα Σδρόλια στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας Το mononews κάλεσε διευθυντές και προϊσταμένους Μουσείων και Εφορειών Αρχα...
 |
| H αρχαιολόγος δρ Σταυρούλα Σδρόλια στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας |
Το mononews κάλεσε διευθυντές και προϊσταμένους Μουσείων και Εφορειών Αρχαιοτήτων της χώρας να γνωρίσουν στο κοινό τα σπουδαιότερα εκθέματα που περιλαμβάνονται στις συλλογές τους, ζητώντας παράλληλα την κατάθεση μιας «προσωπικής» νότας με την επιλογή αντικειμένων, που προκύπτουν μέσα από την ιδιαίτερη ενασχόλησή τους. Σκοπός του αφιερώματος είναι να διευρυνθεί η γνώση του κοινού και να καταστήσει τα μουσεία πιο προσιτά, συμβάλλοντας και με αυτόν τον τρόπο στην ανάδειξη, την κατανόηση και την προσωπική σχέση καθενός μας με την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Διαβάστε επίσης:
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκηνών
Τι να δω στο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών
Τι να δω στο Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου
Ακολουθεί το κείμενο της διευθύντριας του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας δρος Σταυρούλας Σδρόλια.
Το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας
 |
| Αίθουσα του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας με εκθέματα της Ελληνιστικής εποχής |
Το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας βρίσκεται στο λόφο Μεζούρλο, στις νότιες παρυφές της πόλης, στην περιοχή Νεάπολη. Η κατασκευή του κτηρίου ολοκληρώθηκε το 2006 και η έκθεση το 2015 στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα ΕΠΑΝ ΙΙ 2007-2013».
Ο εκθεσιακός χώρος εκτείνεται σε 1500 τμ. και αναπτύσσεται σε έντεκα ενότητες με αντιπροσωπευτικά ευρήματα του θεσσαλικού πολιτισμού από την Παλαιολιθική Εποχή έως τον 19ο αιώνα. Οι ενότητες παρατάσσονται με χρονολογική σειρά αλλά η κάθε μία περιέχει διαφορετική προσέγγιση μέσα από τις έννοιες: Κράτος, θεσμοί και εξουσίες. Ο διαχρονικός χαρακτήρας του μουσείου βασίζεται στην ομοειδή παρουσίαση των επί μέρους περιόδων, ώστε να είναι εύκολα διακριτές οι κοινές γραμμές που τις διαπερνούν και να επιτυγχάνεται με τον τρόπο αυτό η επανασύνδεση των επισκεπτών με το παρελθόν. Εξίσου ευρύχωρος είναι και ο χώρος Περιοδικών Εκθέσεων.
Το μουσείο διαθέτει αύλειο χώρο με περιποιημένους κήπους, που χρησιμοποιούνται για ποικιλία εκδηλώσεων και περιβάλλεται από μεγάλη πευκόφυτη έκταση. Στο μουσείο στεγάζονται επίσης τα γραφεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων ενώ υπάρχουν ακόμη εργαστήρια συντήρησης, αμφιθέατρο, βιβλιοθήκη, αναψυκτήριο και πωλητήριο.
 |
| Αίθουσα του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας με εκθέματα των παλαιοχριστιανικών χρόνων |
Τα σημαντικότερα εκθέματα
Ομοίωμα οικίας
 |
| Ομοίωμα νεολιθικής οικίας από την Πλατιά Μαγούλα Ζάρκου (περί τα 5700-5560 π.Χ.) |
Πήλινο ομοίωμα οικίας, μήκους 17 εκατοστών, που βρέθηκε στην ανασκαφή της Πλατιάς Μαγούλας Ζάρκου και χρονολογείται στο τέλος της Μέσης Νεολιθικής περιόδου (περ. 5700-5560 π.Χ.). Στο ομοίωμα απέναντι από την είσοδό του παριστάνεται θολωτός φούρνος και δίπλα του ένα «θρανίο», ελαφρά υπερυψωμένο από το δάπεδο. Περιέχει οκτώ αποσπώμενα πήλινα και σχηματικά ανθρωπόμορφα ειδώλια, τα οποία με διαβάθμιση ως προς το μέγεθος, αναπαριστούν ίσως μία πυρηνική οικογένεια: Ένα ζευγάρι, που δεσπόζει καταλαμβάνοντας περίπου το αριστερό ήμισυ του σπιτιού παριστάνοντας ίσως τους γηραιότερους γονείς, ενώ ένα δεύτερο, μικρότερου μεγέθους, αμέσως δεξιά της εισόδου, τους νεότερους. Τα τέσσερα ακόμη, μικρότερα ειδώλια παριστάνουν ίσως μικρά παιδιά.
Όλα τα ειδώλια μοιάζουν να φέρουν ενδύματα που δηλώνονται με εγχάρακτα «υφαντικά» μοτίβα. Ενδιαφέρον είναι ότι το σπιτάκι αυτό βρέθηκε επιμελώς θαμμένο μέσα σε καμένα ερείπια κάτω από ανασκαφείσα οικία ως επισφράγιση του τέλους και σύμβολο νέας αρχής για το νοικοκυριό.
Μια νεολιθική κουζίνα
 |
| Αναπαράσταση της νεολιθικής κουζίνας με εργαλεία και σκεύη μαγειρικής |
Μία από τις προθήκες του μουσείου καταλαμβάνεται από την «νεολιθική κουζίνα», σε απόδοση φυσικά. Πρόκειται για λίθινα εργαλεία, που χρησιμοποιούνταν για την προετοιμασία της τροφής, χύτρες και γάστρες, που τοποθετούνταν σε πήλινες εστίες ή θολωτούς φούρνους, καθώς και ψησταριές για το κρέας, στις οποίες τοποθετούνταν πήλινα κωνικά στηρίγματα, οι λεγόμενοι κρατευτές, συχνά με ζωγραφική διακόσμηση.
Στην νεολιθική κουζίνα κυριαρχούσαν τα δημητριακά και τα όσπρια ενώ συμπληρωματικό ρόλο έπαιζαν το κρέας των εξημερωμένων ζώων, άγριοι καρποί, το κυνήγι και το ψάρεμα.
Ταφές καύσεων στην αρχαία Κραννώνα
 |
| Αγγεία και όπλα από τύμβους με καύσεις νεκρών από την αρχαία Κραννώνα (7ος – 6ος αι. π.Χ.) |
Πρόκειται για τα ευρήματα, αγγεία και όπλα, από τύμβους με καύσεις νεκρών, που ανασκάφηκαν στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας Κραννώνας (7ος-6ος αι. π.Χ.). Οι τύμβοι κάλυπταν απλούς ή ομαδικούς ταφικούς περιβόλους, ελλειψοειδούς σχήματος, συχνά με υποτυπώδη είσοδο στη μία πλευρά τους. Στο εσωτερικό τους, σε αβαθείς λάκκους ήταν τοποθετημένα πήλινα ή και χάλκινα τεφροδόχα αγγεία.
Μέσα στα τεφροδόχα, επάνω από τα καμένα οστά, αλλά και έξω από αυτά είχαν εναποτεθεί τα υπόλοιπα αντικείμενα που συνόδευαν τους νεκρούς: Σιδερένια όπλα και κοσμήματα, καθώς και πήλινα και χάλκινα αγγεία, πήλινα ειδώλια ίππων και καθιστών γυναικείων μορφών. Πολλά όπλα μάλιστα είχαν καμπυλωθεί επίτηδες ώστε να μην μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν αλλά και για να χωρέσουν μέσα στα αγγεία.
Σε δύο ταφές βρέθηκαν και τα σιδερένια εξαρτήματα τετράτροχων αμαξών, κυρίως σύνδεσμοι διαφόρων τύπων και στεφάνια τροχών, που χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά των νεκρών στην ταφική πυρά, όπου και κάηκαν μαζί τους.
Επιτύμβια στήλη του Θεότιμου
 |
| Μαρμάρινη επιτύμβια στήλη των μέσων του 5ου αι. π.Χ. από την Λάρισα |
Η επιτύμβια στήλη από λευκό μάρμαρο των μέσων του 5ου αι. π.Χ. που βρέθηκε σε δεύτερη χρήση σε οικόπεδο στο κέντρο της Λάρισας είχε πιθανόν στηθεί στο κεντρικό ιερό της πόλης, το ναό του Κερδώου Απόλλωνα. Η επιγραφή που είναι χαραγμένη στη δεξιά στενή πλευρά της μαρτυρά την ταυτότητα του απεικονιζόμενου νεκρού οπλίτη. Πρόκειται για τον Θεότιμο, γιο του Μενύλλου από τη θεσσαλική πόλη του Άτραγα, ο οποίος είχε λάβει μέρος στη μάχη της Τανάγρας το 457 π.Χ. στο πλευρό των Αθηναίων εναντίον των Σπαρτιατών.
Ο Θεότιμος φορά κράνος στερεωμένο με ιμάντα κάτω από το σαγόνι. Είναι ενδεδυμένος με χιτωνίσκο και χλαμύδα που σχηματίζει τις τυπικές θεσσαλικές τριγωνικές απολήξεις (πτέρυγες) και με το αριστερό του χέρι κρατάει εφεδρικό δόρυ και ασπίδα, ενώ με το υψωμένο δεξιό ετοιμάζεται να ρίξει το ακόντιο. Η μεγάλη ασπίδα αποδίδεται τελείως επίπεδη αλλά έφερε γραπτή διακόσμηση, ενώ διακρίνεται τμήμα του τελαμώνα, που υποβοηθούσε στο κράτημά της.
Έργο θεσσαλικού εργαστηρίου εξαιρετικής ποιότητας, με ακριβή χρονολόγηση χάριν της επιγραφής, αυτή η στήλη συμβάλλει σημαντικά στη μελέτη της αρχαίας θεσσαλικής πλαστικής. Από την άλλη πλευρά η απεικόνιση ενός οπλίτη και μάλιστα σε άμεση συνάφεια με τα αίτια του θανάτου του δηλώνει εμφανώς την τιμή με την οποία η κοινωνία περιέβαλλε όσους βρήκαν ένδοξο θάνατο στο πεδίο της μάχης.
Επιτύμβια στήλη θηλάζουσας
 |
| Μαρμάρινη επιτύμβια στήλη θηλάζουσας από την αρχαία Κονδαία (450-425 π.Χ.) |
Είναι από λευκό μάρμαρο και βρέθηκε στη Ροδιά Τυρνάβου, όπου τοποθετείται η αρχαία Κονδαία. Σ΄αυτήν εικονίζεται καθιστή γυναικεία μορφή να θηλάζει το μωρό της. Το υποβαστάζει από την πλάτη του με το αριστερό της χέρι, ενώ φέρνει το δεξί της προς το μαστό, σε μια κίνηση διευκόλυνσης του θηλασμού. Φοράει χιτώνα και ιμάτιο που κάλυπτε και το κεφάλι.
Πρόκειται για μία από τις ελάχιστες σωζόμενες επιτύμβιες στήλες του ελλαδικού χώρου, που αποδίδουν το θέμα του θηλασμού και χρονολογείται στα 450-425 π.Χ.
Αγγείο για την παρασκευή τυριού
 |
| Πήλινο σκεύος της Ελληνιστικής εποχής για την παρασκευή τυριού |
Ανοικτό σκεύος κυλινδρικού σχήματος, που βρέθηκε στα Φάρσαλα κατά την ανασκαφή μιας ελληνιστικής οικίας. Τα τοιχώματά του παρουσιάζουν ελαφρά καμπυλότητα και η βάση του είναι τελείως ανοικτή με διαμόρφωση όμοια με αυτή του χείλους, κάτω από το οποίο είναι τοποθετημένες αντωπά οι δύο οριζόντιες λαβές. Το σώμα του σκεύους είναι διάτρητο και οι οπές κυκλικές, ανοιγμένες από έξω προς τα μέσα και με λοξή φορά από πάνω προς τα κάτω.
Το σκεύος χρησίμευε για την παρασκευή λευκού τυριού και συγκεκριμένα για το στάδιο του στραγγίσματος. Αφού το τοποθετούσαν σε μια λεκανίδα ή βαθύ πιάτο, έριχναν μέσα σε αυτό σιγά-σιγά το ζεστό πηγμένο γάλα σε ημίρρευστη κατάσταση. Η τραχιά εσωτερική επιφάνειά του βοηθούσε ώστε το προϊόν να συγκρατείται και να μην γλιστράει. Ο τρόπος διάνοιξης των οπών εξάλλου, επέτρεπε τη βαθμιαία και σωστή απόσταξη του γαλακτικού ορού, δηλαδή του τυρόγαλου. Ανήκει στα σπάνια πήλινα αγγεία αυτού του τύπου που σώζονται στον ελληνικό χώρο.
Ψηφιδωτό δάπεδο Διονύσου
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο πολυτελούς κτηρίου από την Λάρισα (5ος αιώνας μ.Χ.) |
Πρόκειται για τμήμα μεγάλου ψηφιδωτού δαπέδου από αίθουσα συμποσίων πολυτελούς κοσμικού κτηρίου και προέρχεται από σωστική ανασκαφή επί της οδού Παπακυριαζή 3 στη Λάρισα. Το ψηφιδωτό χρονολογείται στην Παλαιοχριστιανική περίοδο (5ος αιώνας μ.Χ.) και ως κεντρικό θέμα του έχει την λατρεία του Διονύσου, με ζεύγος δωρητών- πιθανόν των ιδιοκτητών του σπιτιού- που προσέρχονται στο θεό, προσφέροντάς του καλάθι με σταφύλια. Γύρω από αυτό αναπτύσσονται σε ζώνες παραλληλόγραμμα, μαίανδροι, πλοχμοί, ερωτιδείς που στοχεύουν άγρια ζώα και οι προσωποποιήσεις των τεσσάρων εποχών.
Το ψηφιδωτό είναι έργο τοπικού εργαστηρίου και δείχνει την επιβίωση, στα χριστιανικά χρόνια, των κύριων στοιχείων που συγκροτούσαν τη λατρεία του Διονύσου, του θεού που πέθανε και αναστήθηκε, συμβολίζοντας την αναγέννηση της φύσης. Ακόμη και το προσωπείο, η μάσκα, που τόσο στενά σχετίσθηκε με το θέατρο στους αρχαίους, είναι παρόν στην σύνθεση σηματοδοτώντας την επιβίωση και αυτής της τέχνης, αφού είναι γνωστό, ότι μετά το κλείσιμο των αρχαίων θεάτρων, οι θίασοι φιλοξενούνταν στα πλούσια σπίτια.
Η Λάρισα αποτέλεσε κατά την Παλαιοχριστιανική περίοδο κέντρο ακμαίων τοπικών εργαστηρίων, η παραγωγή των οποίων διοχετευόταν τόσο σε θρησκευτικού όσο και σε κοσμικού χαρακτήρα κτήρια. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ομάδα δαπέδων με κεντρικό θέμα τη μορφή του Διονύσου.
Βυζαντινό πινάκιο με πολεμιστές
 |
| Πινάκιο του 13ου μ.Χ. |
Πήλινο τροχήλατο επιτραπέζιο σκεύος (πινάκιο) με εφυαλωμένη επιπεδόγλυφη διακόσμηση. Βρέθηκε στον περιβάλλοντα χώρο του Βαλανείου της Πλατείας Φρουρίου Λάρισας και χρονολογείται στην ύστερη βυζαντινή εποχή (13ος αιώνας μ.Χ.). Πρόκειται για σκεύος σερβιρίσματος φαγητού, ενδεικτικό των αντικειμένων καθημερινής χρήσης και της τεχνικής των εργαστηρίων της εποχής. Στην εσωτερική του επιφάνεια φέρει διάκοσμο τεσσάρων μορφών, πιθανώς πολεμιστών, που αποδίδονται με την επιπεδόγλυφη τεχνική, ενώ οι λεπτομέρειες με εγχάραξη. Τα εφυαλωμένα κεραμικά ανήκουν στα χαρακτηριστικότερα αγγεία των Βυζαντινών, πολλά από τα οποία αποτελούσαν είδος πολυτελείας. Η Λάρισα διέθετε αξιόλογα εργαστήρια αυτού του τύπου, ένα από τα οποία βρέθηκε στο Λόφο του Φρουρίου, στο κέντρο της αγοράς, σε γειτονική περιοχή από το χώρο εύρεσης του συγκεκριμένου πινακίου.
Οθωμανικά κιονόκρανα από το Τζαμί του Χασάν Μπέη στη Λάρισα
 |
| Κιονόκρανα από τζαμί (15ος -16ος αιώνας) |
Τα δύο ισλαμικής τεχνοτροπίας κιονόκρανα προέρχονται από τη στοά του επιβλητικού Πράσινου τζαμιού που έκτισε ο εγγονός του κατακτητή της πόλης Χασάν Μπέης και αποτελούν μοναδικά δείγματα από τον αρχιτεκτονικό γλυπτό διάκοσμο του επισημότερου τζαμιού της πόλης. Βρισκόταν στο χαμηλό λόφο Πευκάκια, δίπλα στο ποτάμι και απεικονίζεται σε πολλά χαρακτικά της εποχής.
Το 1908, λόγω των εκτεταμένων φθορών το κτήριο κατεδαφίστηκε από τη μουσουλμανική κοινότητα της πόλης. Χρονολογείται στη μεταβυζαντινή εποχή (15ος – 16ος αιώνας μ.Χ.).
 |
| Αίθουσα του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας |
Οι επιλογές της διευθύντριας
Επιτύμβια στήλη κόρης με αλάβαστρο
 |
| Επιτύμβια στήλη κόρης (480 π.Χ – 450 π.Χ.) |
Ανάμεσα στις επιτύμβιες στήλες της Κλασικής εποχής ξεχωρίζει η στήλη της Κόρης με αλάβαστρο, που βρέθηκε παλαιότερα εντοιχισμένη στο Μπουρμαλί τζαμί της Λάρισας, στην οδό Λ. Κατσώνη 20, όπου βρίσκεται σήμερα ο κινηματογράφος «Βικτώρια». Είναι έργο εξαιρετικού τοπικού καλλιτέχνη με μεγάλη έμφαση στην πλαστικότητα και χρονολογείται στα 480 π.Χ- 450 π.Χ.
Η κόρη πρέπει να ανήκε στην αριστοκρατία της πόλης όπως μας δείχνουν τα περίτεχνα και πλούσια κοσμήματά της. Κρατά στο αριστερό χέρι αλάβαστρο, αγγείο συνδεδεμένο με τον γυναικείο καλλωπισμό και τη λατρεία των νεκρών ενώ στο δεξί χέρι βρίσκεται ένα μεγάλο στρογγυλό αντικείμενο, ίσως τόπι, που δείχνει ότι ο ξαφνικός θάνατος σταμάτησε στη μέση το παιχνίδι της κόρης και δεν την άφησε να γνωρίσει τις χαρές του γάμου.
Η στάση της και τα αντικείμενα που κρατεί μπορούν να συνδεθούν με τελετές μύησης είτε για την αφιέρωση στη θεά είτε για το πέρασμα στην ωριμότητα. Άλλωστε, το παιχνίδι της σφαίρας ήταν γνωστό στην αρχαία Αθήνα από τις τελετές των Αρρηφόρων, μυστική λατρεία της Αθηνάς, που γινόταν από αριστοκρατικές κόρες 7-11 χρονών.
Αττικές λήκυθοι από την αρχαία Μελίβοια
 |
| Αττικές λευκές λήκυθοι από το νεκροταφείο της αρχαίας Μελίβοιας (α΄ μισό 5ου αι. π.Χ.) |
Πρόκειται για δύο λευκές, αττικές ληκύθους, άριστης διατήρησης, που βρέθηκαν το 1980 σε κιβωτιόσχημο τάφο στο βόρειο νεκροταφείο της αρχαίας Μελίβοιας στον λόφο Σκιαθά, πάνω από το λιμάνι του Αγιοκάμπου.
Στην μία παριστάνεται γυναικεία μορφή να ιππεύει προς τα δεξιά, καθισμένη πλάγια, σε στάση αμαζόνας. Φορεί χιτώνα και ιμάτιο και έχει περιποιημένη κόμμωση, με τους βοστρύχους να απλώνονται προς τα πίσω. Στη δεύτερη εικονίζονται δύο γυναικείες μορφές, με ασπίδα ανάμεσά τους. Φορούν κοντό χιτώνα με αναξυρίδες, καλύμματα κεφαλής και φέρουν όπλα, η αριστερή πέλεκυ και τόξο, ενώ η δεξιά στηρίζεται σε δόρυ.
Από τη στάση και την ενδυμασία τους ταυτίζονται με Αμαζόνες σε σκηνή αποχαιρετισμού πριν τη μάχη. Η έφιππη μορφή στην πρώτη λήκυθο εικονίζεται στον τύπο της Άρτεμης-Σελήνης, θέμα που συνδέεται με τις Αμαζόνες ενώ και τα δύο μαζί αποκτούν ταφικό χαρακτήρα. Τοποθετούνται στο πρώτο μισό του 5ου αι. π.Χ. και πιθανότατα συνόδευσαν ως κτέρισμα νεαρή κοπέλα, που πέθανε ανύπαντρη, κατηγορία γυναικών που προστάτευε η θεά Άρτεμη.
Επιτύμβια στήλη του μονομάχου Φοίβου
 |
| Επιτύμβια στήλη μονομάχου (β΄ μισό του 2ου αιώνα μ.Χ.) |
Η επιγραφή της στήλης αρχίζει ως εξής: «Ενθάδε κείμαι πρωτόπαλος Φοίβος σεκούτωρ ο στεναρός εν σταδίοις, γενόμενος δε παρά πάσιν φιλητός». Ένα κείμενο από το οποίο προκύπτουν πολλές πληροφορίες για τον σπουδαίο αρχι-μονομάχο Φοίβο που καταγόταν από την Κύζικο. Αρχικά είχε άλλο όνομα αλλά διάλεξε το Φοίβος για να γίνει γνωστός. Πάλεψε στην Ασία, τη Θράκη, τη Μακεδονία και πέθανε στη Λάρισα, πιθανότατα στο Α΄Αρχαίο Θέατρο, το οποίο στη Ρωμαϊκή εποχή είχε μετατραπεί σε αρένα και έγινε διάσημο για το πλούσια θεάματα, που συγκέντρωναν κόσμο από μακρινές περιοχές. Ο Φοίβος έζησε καλή ζωή, γιατί είχε πολλούς φίλους που τον αγαπούσαν και θάφτηκε δίπλα στον Πηνειό, το β΄ μισό του 2ου αιώνα μ.Χ., αφού παρέσυρε μαζί του στο θάνατο και τον αντίπαλό του.
Η στήλη βρέθηκε το 1978 εντοιχισμένη σε παλιά μάντρα στο Λόφο του Φρουρίου, μεταξύ του θεάτρου και του σύγχρονου ναού του αγίου Αχιλλείου.
Επίκρανο βασιλικής
 |
| Αρχιτεκτονικό μέλος βασιλικής (5ος αιώνας μ.Χ.) |
Προέρχεται από το τρίβηλο άνοιγμα του νάρθηκα της βασιλικής της οδού Κύπρου, που σήμερα διατηρείται σε κατάχωση. Χρονολογείται στην Παλαιοχριστιανική εποχή (5ος αιώνας μ.Χ.) και ήταν το μεγαλύτερο χριστιανικό κτήριο της πόλης ενώ ο διάκοσμός του αντλεί από την παράδοση των αττικών εργαστηρίων της Ρωμαϊκής εποχής. Πρόκειται για υλικό σε β΄ χρήση, καθώς λαξεύτηκε πάνω σε τμήμα από αρχαίο γλυπτό, όψη που ήταν εντοιχισμένη και άρα αθέατη. Η χρήση ενός κατεστραμμένου ρωμαϊκού αγάλματος μάλλον δείχνε,ι ότι τα αρχαία ιερά της Λάρισας είχαν ερειπωθεί και εγκαταλειφθεί.
Το έκθεμα συμβολίζει τη μετάβαση στη χριστιανική θρησκεία, η οποία σταδιακά εισχωρεί στα μεγάλα αστικά κέντρα των αυτοκρατορικών χρόνων και οι εκκλησίες κυριαρχούν στον αστικό ιστό. Η Λάρισα, πρωτεύουσα της επαρχίας Θεσσαλίας, διαμορφώνεται σε σημαντικό χριστιανικό κέντρο και έδρα μητροπολίτη.
Βυζαντινές τοιχογραφίες από το Όρος των Κελλίων
 |
| Τοιχογραφίες από την μοναστική κοινότητα των Κελλίων (13ος αιώνας) |
Το Όρος των Κελλίων υπήρξε μοναστική κοινότητα, η οποία αναπτύχθηκε στα πυκνά δάση του Ανατολικού Κισσάβου από τον 9ο μέχρι τον 14ο αιώνα και υπήρξε η μεγαλύτερη της Θεσσαλίας μετά τα Μετέωρα. Έχει εντοπισθεί μεγάλος αριθμός μοναστηριών και ασκηταριών αλλά λίγα έχουν ανασκαφεί και σ΄αυτά ανακαλύφθηκαν σημαντικά γλυπτά, κεραμικά, νομίσματα και τοιχογραφίες, τα οποία ακροθιγώς εκπροσωπούνται στην έκθεση του Διαχρονικού Μουσείου.
Ειδικά οι τελευταίες έχουν υποστεί μεγάλες φθορές αλλά τα εκτιθέμενα δείγματα από τις μονές του Δερματά και του Κόκκινου Νερού- μία γεροντική μορφή και δύο νεανικές- δείχνουν την εξαιρετική ποιότητα της ζωγραφικής.
Εικόνα του Αγίου Αχιλλείου
 |
| Εικόνα του Αγίου Αχιλλείου χρονολογούμενη στον 17ο αιώνα |
Ο Άγιος Αχίλλειος εικονίζεται ένθρονος, με τα επισκοπικά του άμφια και τη μακριά, λευκή γενειάδα, σύμφωνα με τον κυρίαρχο εικονογραφικό του τύπο. Υπήρξε ο πρώτος επίσκοπος της Λάρισας τον 4ο αιώνα, την εποχή της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου και πολιούχος της πόλης μέχρι σήμερα. Ο ναός του υπήρχε σε όλη τη Βυζαντινή περίοδο στο Λόφο του Φρουρίου και διατηρείται μέχρι σήμερα, με μικρές μετακινήσεις προς τα δυτικά του Λόφου. Η φήμη του αυξήθηκε πολύ μετά την ανακομιδή των λειψάνων του, τον 9ο αιώνα και οι απεικονίσεις του απλώθηκαν σε μεγάλη έκταση στην Κεντρική Ελλάδα και τα Βαλκάνια.
Η εικόνα του Διαχρονικού Μουσείου είναι η παλαιότερη σωζόμενη στην έδρα της μητρόπολης, τη Λάρισα, έργο καλού καλλιτέχνη του 17ου αιώνα.
 |
| Εισαγωγή στον εκθεσιακό χώρο του μουσείου |
Βιογραφικό
 |
| Η διευθύντρια του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας, Σταυρούλα Σδρόλια |
Η Σταυρούλα Σδρόλια σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Βυζαντινή Αρχαιολογία ενώ έλαβε διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου συνέγραψε και τη διατριβή της με τίτλο «Η μονή Πέτρας και οι τοιχογραφίες των Αγράφων του 17ου αιώνα».
Υπηρετεί στην αρχαιολογική υπηρεσία Λάρισας από το 1982, αρχικά στην Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και κατόπιν στην ενιαία Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, ως Προϊσταμένη την τελευταία δεκαετία. Συμμετείχε σε πολλά έργα ανασκαφής, αποκατάστασης και συντήρησης μνημείων, καθώς και στη δημιουργία μουσείων, με κυριότερο το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας.
 |
| Ο αύλειος χώρος του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας |
Παρουσίασε αρκετά μνημεία της Θεσσαλίας σε επιστημονικά άρθρα και βιβλία ενώ ασχολείται ιδιαίτερα με τα θρησκευτικά κειμήλια και τη βυζαντινή ζωγραφική. Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται στην ανάδειξη των μνημείων της Λάρισας, καθώς και στην προβολή του Διαχρονικού Μουσείου με την οργάνωση σχετικών εκδηλώσεων, επιστημονικών και καλλιτεχνικών, με τη συνεργασία του επιστημονικού προσωπικού της Εφορείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Διαβάστε επίσης:
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκηνών
Τι να δω στο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών
Τι να δω στο Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης
Τι να δω στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου
Πηγή: Μ. Θερμού, MonoNews
Δεν υπάρχουν σχόλια