Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου: Με στόχο την εξωστρέφεια

Για όποιον δεν τη γνωρίζει, η οδός Θεωρίας στα «ψηλά» της Πλάκας είναι ένας ανηφορικός δρόμος δίπλα στα τείχη της Ακρόπολης που ξεκινάει ως ...

Για όποιον δεν τη γνωρίζει, η οδός Θεωρίας στα «ψηλά» της Πλάκας είναι ένας ανηφορικός δρόμος δίπλα στα τείχη της Ακρόπολης που ξεκινάει ως πλακόστρωτο του Δημήτρη Πικιώνη και, όπως σχολιάζει ο αρχιτέκτονας Ανδρέας Κούρκουλας, «εκφυλίζεται σε άσφαλτο». Σε αυτόν τον δρόμο βρίσκεται το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου (CAMU), και πριν από λίγες ημέρες ο κ. Κούρκουλας ενημέρωσε τους περιοίκους για την αρχιτεκτονική μελέτη που αφορά την κτιριακή αναβάθμιση του CAMU και την αναδιαμόρφωση των χώρων του.

Βασικός άξονας της αναβάθμισης είναι, όπως είπε, το κτίριο να γίνει πιο εξωστρεφές, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τα δυνατά του σημεία: αφενός τη νεοκλασικού τύπου διατηρητέα Οικία Μιχαλέα του 19ου αιώνα, αφετέρου το νεότερο κτίριο-προσθήκη της τελευταίας δεκαετίας, το οποίο «βλέπει» την πόλη της Αθήνας από προνομιακό σημείο. «Στόχος μας είναι να δημιουργηθεί ένα μουσείο που να μην εστιάζει μόνο στο παρελθόν αλλά να αναδεικνύει την αμφίδρομη σχέση του παρελθόντος με το παρόν, ένα μουσείο που θα κοιτάζει προς την κοινωνία», τονίζει ο διευθυντής του μουσείου, Νίκος Παπαδημητρίου. Το μουσείο άνοιξε για το κοινό το 1976 για να φιλοξενήσει μια συλλογή περίπου 6.500 τεχνουργημάτων από την αρχαιότητα και τους βυζαντινούς χρόνους στην Οικία Μιχαλέα, ένα κτίριο – δείγμα του αθηναϊκού προκλασικισμού, μια αρχιτεκτονική παράδοση που είχε σχολιάσει ο αρχιτέκτονας Αρης Κωνσταντινίδης στο βιβλίο του «Τα παλιά αθηναϊκά σπίτια». Στο εσωτερικό του διατηρούνται οροφογραφίες και σύντομα θα ξεκινήσουν εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου από το ΥΠΠΟ.

Σημερινή άποψη του μουσείου στην οδό Θεωρίας στην Πλάκα.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 έγινε σαφές ότι ήταν αναγκαία η επέκταση του μουσείου για να παρουσιαστεί το εύρος της συλλογής. Με έξοδα της Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου αγοράστηκε το διπλανό οικόπεδο και δωρίστηκε στο Δημόσιο. Η επέκταση κατασκευάστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Παύλου Καλλιγά και τελικά το μουσείο άνοιξε και πάλι τις πόρτες του στο κοινό το 2010. Ωστόσο, κατά τις ανασκαφές που έγιναν στα θεμέλια εντοπίστηκε τμήμα της μεσαιωνικής οχύρωσης των Αθηνών, του Ριζόκαστρου, που κατασκευάστηκε από τους Φράγκους ηγεμόνες των Αθηνών στα μέσα του 13ου αιώνα.

Παρά την εξαιρετική τοποθεσία του CAMU, με κάποιον τρόπο η πρόσοψή του είναι τόσο «ήσυχη» που το κτίριο περνάει απαρατήρητο. «Η αρχιτεκτονική οδηγεί το ανθρώπινο σώμα ασυναίσθητα, και η όραση το παρακινεί να κινηθεί προς κάποια κατεύθυνση», σχολιάζει ο κ. Κούρκουλας. Για αυτό, ένα από τα κύρια σημεία της αναβάθμισης που θα ξεκινήσει το 2025 είναι η δημιουργία «ανοιγμάτων» στο κτίριο, που θα επιτρέπουν στο μάτι να ανακαλύψει την εξαιρετική θέα που κρύβεται πίσω από τους τοίχους και στο υπόγειό του, αλλά και τα αρχαία υπολείμματα της οχύρωσης, «δηλαδή το παλίμψηστο του πολιτισμού αυτής της πόλης», όπως εξηγεί ο αρχιτέκτονας. «Τα άλλα θα οδηγούν το βλέμμα με διάφορους τρόπους να ανακαλύψει το πανόραμα της Πλάκας που απλώνεται πίσω από τα σπίτια της οδού Θεωρίας». Oσο για την είσοδο του νέου CAMU, θα αποκτήσει πλακόστρωση που, θυμίζοντας την εργασία του Πικιώνη, θα ορίζει με σύγχρονο τρόπο ένα δημόσιο καλντερίμι.

Πηγή: Μ. Βασιλειάδου, Καθημερινή