Η αξονική τομογραφία αποκαλύπτει όνομα σε σπαθί του 16ου αιώνα

Διαβρωμένο ξίφος από το «Collegium Jenense» με υπολείμματα της θήκης του. [Credit: INNOVENT e.V.] Αξονικές τομογραφίες ενός σπαθιού του 16ου...

Διαβρωμένο ξίφος από το «Collegium Jenense» με υπολείμματα της θήκης του. [Credit: INNOVENT e.V.]

Αξονικές τομογραφίες ενός σπαθιού του 16ου αιώνα από την Jena της Γερμανίας αποκάλυψαν ένα όνομα χαραγμένο στη λεπίδα, κρυμμένο κάτω από ένα παχύ στρώμα σκουριάς. Η επιγραφή αναφέρει «Clemes Stam», το όνομα του σιδηρουργού από το Solingen που το κατασκεύασε.

Η λεπίδα ήταν ένα από τα τέσσερα σπαθιά που σώθηκαν και τα οποία ήταν θαμμένα στους τάφους της Κολεγιακής Εκκλησίας της Jena, όπου καθηγητές, φοιτητές και οι οικογένειές τους είχαν ταφεί σε κρύπτες μεταξύ του τέλους του 16ου και των αρχών του 19ου αιώνα. Η εκκλησία καταστράφηκε από μια βόμβα των συμμάχων στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και τα τέσσερα σπαθιά ανακτήθηκαν από τα ερείπια.

Εδώ και επτά χρόνια, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Jena αναλύουν τα αντικείμενα που ανακτήθηκαν από την Κολεγιακή Εκκλησία. Ο αρχαιολόγος Enrico Paust υποψιάστηκε ότι μπορεί να υπάρχει μια επιγραφή, αλλά δεν διέθετε την τεχνολογία για να διαπεράσει το παχύ στρώμα διάβρωσης και να δει το εσωτερικό της λεπίδας, η οποία είναι μεγαλύτερη από τα συνηθισμένα δείγματα. Ζήτησε τη βοήθεια του βιομηχανικού ερευνητικού ιδρύματος INNOVENT e.V. για να διαπεράσει εικονικά το στρώμα.

Ψευδοχρωματική αναπαράσταση της λεπίδας του ξίφους με τα υπολείμματα της θήκης του ξίφους (πράσινο).  [Credit: INNOVENT e.V.]

Ο υπολογιστικός τομογράφος «EasyTom 150-160 X-Ray Micro& Nano-CT» του γαλλικού κατασκευαστή RX Solutions, ο οποίος διατίθεται στην INNOVENT από τα τέλη του 2022, αποτελεί έναν καλό συμβιβασμό μεταξύ μεγέθους δείγματος και ανάλυσης.

Από τη μία πλευρά, μπορούν να μετρηθούν σχετικά μεγάλα δείγματα ύψους έως 70 εκ. Από την άλλη πλευρά, είναι δυνατή μια σχετικά υψηλή ανάλυση (μέγεθος voxel <1 μm), όπως απαιτείται, για παράδειγμα, για την εξέταση κυκλωμάτων.

Το ξίφος πράγματι χωρούσε στον θάλαμο δειγμάτων, δημιουργώντας ελπίδες ότι θα μπορούσε να «αποκαλυφθεί» «εικονικά» από το στρώμα διάβρωσης και να αποκαλυφθεί μια πιθανή επιγραφή.

Λεπίδα του ξίφους με σκληρό ατσάλι στις άκρες, μαλακό ελαστικό ατσάλι στην «ψυχή» και σχεδόν εκτεθειμένη επιγραφή (ένθετο από χαλκό).
 [Credit: INNOVENT e.V.]

Η σάρωση κατάφερε να απομακρύνει τις επικαθίσεις σε στρώσεις, αποκαλύπτοντας πρώτα τα υπολείμματα μιας θήκης στη λεπίδα. Κάτω από τη θήκη, η απεικόνιση αποκάλυψε στοιχεία που έδειχναν ότι η λεπίδα είχε κατασκευαστεί με τη συγκόλληση διαφορετικών τύπων χάλυβα. Στη συνέχεια, η επιγραφή ενσωματώθηκε στο ατσάλι της λεπίδας με ξεχωριστά κατασκευασμένα γράμματα από φύλλα χαλκού πάχους μόλις 0,6 mm.

Παρόμοια όπλα από την περίοδο 1580 έως 1620 βρίσκονται στο Γερμανικό Μουσείο Λεπίδων στο Solingen. Όπλα αυτού του τύπου μπορούσαν και επιτρεπόταν να τα φέρουν μόνο μέλη της ανώτερης τάξης. Το εργαστήριο του Solingen προμήθευε την ευρωπαϊκή αριστοκρατία με αποκλειστικά όπλα και κατασκεύαζε επίσης όπλα για τον Ισπανό βασιλιά. Το ξίφος της Jena ξεχωρίζει από τα όπλα με σφραγισμένες επιγραφές λόγω της περίτεχνης ενθέτου του.

Ένα τέτοιο ξίφος στην Jena θα μπορούσε να ανήκει μόνο σε πρύτανη ή σε φοιτητή ευγενούς καταγωγής.

Πηγή: The History Blog