Φιλί ζωής στον Διρό

Άποψη από το εσωτερικό του σπηλαίου. «Φιλί ζωής» 2 εκατ. ευρώ δίνεται στα Σπήλαια του Διρού. Επειτα από πολύχρονη εγκατάλειψη του μεγάλ...

Άποψη από το εσωτερικό του σπηλαίου.

«Φιλί ζωής» 2 εκατ. ευρώ δίνεται στα Σπήλαια του Διρού. Επειτα από πολύχρονη εγκατάλειψη του μεγάλου σπηλαίου Βλυχάδα, με στόχο να δοθεί προς εκμετάλλευση σε ιδιώτες-επενδυτές (η εταιρεία Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα είχε προχωρήσει προ ετών σε συμφωνία με κοινοπραξία, που δεν προχώρησε λόγω αντιδράσεων), τώρα το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού προγραμματίζει έργα ανάδειξης των σπηλαίων Αλεπότρυπας και Βλυχάδας (ή Γλυφάδας).

Ο κόλπος του Διρού είναι από το 1987 κηρυγμένος ως αρχαιολογικός και προστεύεται με ζώνες Α και Β (1999), γι' αυτά ακριβώς τα σπήλαια. Ολη η Μέσα Μάνη στήριζε στα εξαιρετικά αυτά μνημεία της φύσης την τουριστική της δύναμη για δεκαετίες ολόκληρες, από τότε που ανέλαβε την εκμετάλλευσή τους ο ΕΟΤ. Εξερευνήθηκαν το 1958 από το ζεύγος Ιωάννη και Αννας Πετροχείλου και τη Σπηλαιολογική Εταιρεία. Θεωρούνται από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα της Ελλάδας και της Μεσογείου, ιδίως το σπήλαιο Βλυχάδα, το οποίο στο μεγαλύτερο τμήμα του είναι λιμναίο και λόγω της μοναδικής ομορφιάς του προσήλκυε χιλιάδες επισκέπτες στις δεκαετίας '70 και '80.

Λίγο λίγο όμως απαξιώθηκε, με αποτέλεσμα να σαπίζουν χρόνια τώρα βάρκες και τόνοι σκουπιδιών στον πυθμένα του. Να έχουν αναπτυχθεί λειχήνες και διάφοροι μικροοργανισμοί στους σταλακτίτες και στους σταλαγμίτες εξαιτίας του ακατάλληλου φωτισμού. Να έχει καταστεί ακριβό και αφιλόξενο. Το εισιτήριο κοστίζει 12 ευρώ και δεν προσφέρεται ούτε ένα ποτήρι νερό στις παλιές (σήμερα κλειστές) εγκαταστάσεις του ΕΟΤ.

Υστερα από παλινωδίες ετών των κρατικών υπηρεσιών, τώρα αποφασίστηκε να παρέμβει σωστικά στο μεν σπήλαιο Βλυχάδα η εταιρεία Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα, στην οποία ανήκει διαχειριστικά, ώστε να λειτουργήσουν και οι παλιές τουριστικές εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση του κοινού, στη δε Αλεπότρυπα η Εφορεία Σπηλαιολογίας-Παλαιοανθρωπολογίας, η οποία ανέλαβε πρόσφατα το μνημείο και την ευθύνη αναβάθμισής του. Στην Αλεπότρυπα έχουν γίνει αρκετές παρεμβάσεις στη διάρκεια των τελευταίων ετών με πόρους των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης.

Νέο μουσείο

Η Εφορεία Σπηλαιολογίας προγραμματίζει, σύμφωνα με προμελέτη που εγκρίθηκε από το ΚΑΣ, τη δημιουργία ενός νέου σύγχρονου μουσείου στην Αλεπότρυπα, σε αντικατάσταση του παλιού. Θα αναβαθμισθούν επίσης οι υφιστάμενες διαδρομές στο κεντρικό τμήμα και στην αίθουσα λιμνών, θα κατασκευασθούν νέες διαδρομές για ΑμεΑ, θα αντικατασταθούν -όπου χρειάζεται- οι παλιές ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και θα κατασκευαστεί προθάλαμος στην είσοδο, για την προστασία του μικροκλίματος. Ακόμη θα γίνει βραχομηχανική μελέτη για το υπόλοιπο τμήμα του σπηλαίου έως τη λίμνη, όπου παρατηρούνται έντονα φαινόμενα αστάθειας και διαχρονικές καταπτώσεις.

Η έφορος Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος, Νίνα Κυπαρίσση-Αποστολίκα, που εισηγήθηκε την προμελέτη, ευελπιστεί να ενταχθεί σύντομα η οριστική μελέτη στο ΕΣΠΑ. Αν όλα προχωρήσουν όπως έχουν δρομολογηθεί, το μουσείο θα είναι έτοιμο σε περίπου ενάμιση χρόνο από την έναρξη των εργασιών, όπως μας είπε.

Το σπήλαιο ερευνάται από τον επ. έφορο Αρχαιοτήτων Γ. Παπαθανασόπουλο από το 1970. Τα ευρήματα πιστοποιούν τη χρήση του από τον άνθρωπο κατά τη νεότερη και τελική νεολιθική εποχή (5300-3200 π.Χ.). Χρηστικά αγγεία, αποθηκευτικά πιθάρια, λίθινα και οστέινα εργαλεία, υφαντικά βάρη, κοσμήματα, όπως επίσης λιθόστρωτα δάπεδα, κυκλοτερείς εστίες, αποθηκευτικοί λάκκοι και πλούσιο ανθρωπολογικό υλικό αποδεικνύουν πως χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία, αποθήκη, εργαστήριο οικιακών δραστηριοτήτων και χώρος ταφής. Εσωτερικά διαρθρώνεται με στοές μήκους 600 μ. Στα τελευταία 40 μ. υπάρχει λίμνη πλάτους 25 μ. Σταλακτίτες και σταλαγμίτες το στολίζουν.

Ο πλούτος των ευρημάτων οδήγησε στη δημιουργία χώρων αποθήκευσης, εργαστηρίων συντήρησης και μικρού Μουσείου στην είσοδο, το οποίο θα αντικατασταθεί. «Αυτή τη στιγμή όλο το αρχαιολογικό υλικό βρίσκεται καθαρισμένο, συντηρημένο και καταγεγραμμένο, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, στο Νεολιθικό Μουσείο Διρού και τις αποθήκες του χώρου, ενώ ψηφιοποιημένα αντίγραφα των καταλόγων υπάρχουν στην εφορεία μας», επισημαίνει η κ. Κυπαρίσση. 

Πηγή: Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ, Εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"