Έτσι ήταν ο... Oetzi

Ενδελεχής γενετική ανάλυση του Oetzi,
του «Ανθρώπου των Πάγων»,
αποκάλυψε ότι είχε καφέ μάτια και μαλλιά,
εμφάνιζε δυσανεξία στη λακτόζη
και προδιάθεση για καρδιοπάθειες

Ο Oetzi, ο «Άνθρωπος των Πάγων» που αποτελεί μια από τις πιο αγαπημένες… μούμιες της επιστήμης, μπορεί να πέθανε στις Άλπεις πριν από 5.300 χρόνια, ωστόσο οι απόγονοί του ζουν ακόμη – στην Κορσική και στη Σαρδηνία, όσο περίεργο και αν φαίνεται αυτό. Η συγκεκριμένη πολύτιμη πληροφορία όπως και πολλές άλλες αποκαλύφθηκαν μέσω της ανάλυσης του DNA του Oetzi ρίχνοντας φως όχι μόνο στα χαρακτηριστικά του αλλά και στα «αδύνατα» σημεία του οργανισμού του.

Στο φως 199 αρχαίοι τάφοι

Kεραμικά, πήλινες γυναικείες προτομές,
κοσμήματα κ.ά. βρέθηκαν στους τάφους

54 από την Εποχή του Σιδήρου, 51 της Ελληνιστικής περιόδου, 11 από την Ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο με κτερίσματα βρέθηκαν στο δυτικό νεκροταφείο.



Διακόσια εξήντα στρέμματα καταλάμβανε το νεκροταφείο της βορειοδυτικής πλευράς της Θεσσαλονίκης, έκταση που μοιάζει φυσιολογική αν σκεφτεί κανείς ότι η πρώτη εγκατάσταση έχει χρονολογηθεί στο 5400 π.Χ. με αδιάλειπτη συνέχιση μέχρι τα χρόνια του Κάσσανδρου.

Η έλλειψη βροχής κατέστρεψε τους Μάγια

Ο σπουδαίος πολιτισμός των Μάγια κατέρρευσε
πιθανώς εξαιτίας της έλλειψης βροχοπτώσεων,
ειδικά το καλοκαίρι.

Διάφορες θεωρίες έχουν προταθεί για την κατάρρευση του πολιτισμού των Μάγια που ήκμασε από το 250 μ.Χ ως το 900 μ.Χ στην Κεντρική Αμερική - για παράδειγμα κάποιες κάνουν λόγο για κοινωνικές αναταραχές και εμφάνιση ασθενειών. Μια νέα μελέτη προσθέτει στη λίστα των θεωριών την έλλειψη βροχοπτώσεων που σύμφωνα με τους ερευνητές αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα στην πτώση του σπουδαίου πολιτισμού.

Το τείχος είχε τη δική του ιστορία

Άποψη της ανασκαφής, όπου εντοπίστηκε
το μέρος του θαλάσσιου τείχους και η βασιλική

Μέρος του θαλάσσιου τείχους, αλλά και ο πρόβολος ενός πύργου του τείχους αυτού, μια μικρή τρίκογχη βασιλική με τάφους εντός αλλά και εκτός αυτής, καθώς και μια σαρκοφάγος ήρθαν στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη επί της οδού Καλαποθάκη 5 και «αφηγούνται» ενδιαφέροντα στοιχεία για την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Στοιχεία που θα είναι ορατά και τρισδιάστατα, αφού θα διατηρηθούν στο υπόγειο του κτίσματος που θα ανεγερθεί και θα είναι ορατό μέσω υαλοπετασμάτων.

Πρόγραμμα αναβάθμισης των αρχαιολογικών χώρων της Πάφου

Η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Περιφέρειας Πάφου, ο κατ’ εξοχήν φορέας τουρισμού της Επαρχίας Πάφου, εκφράζει την ικανοποίηση του για τις ενέργειες που δρομολογούνται από το Τμήμα Αρχαιοτήτων για αναβάθμιση και εξωραϊσμό των αρχαιολογικών χώρων.

Αρχαία Πύδνα: Ιστορίες ηρωισμού και έρωτα

Ερυθρόμορφος Κρατήρας από την Πύδνα

Την καθημερινότητα των ανθρώπων στο πέρασμα των αιώνων με τις χαρές της ειρήνης και τα πάθια του πολέμου διηγούνται τα ευρήματα μικρών συστάδων τάφων δίπλα στους αρχαίους δρόμους της Πύδνας. Ανδρείοι πολεμιστές που σκοτώθηκαν σε μάχες κατά των Γαλατών θάβονται με τα άρματά τους, ενώ τρυφηλοί διονυσιαστές παίρνουν μαζί τους στον άλλο κόσμο τις οινοχόες τους με ζωηρές και ρεαλιστικές ερωτικές παραστάσεις.

Πρώτα οικιστικά ίχνη στη Σίνδο

Άποψη των κατόψεων
των δυο οικιών στη ΒΙΠΕΘ Σίνδου

Πρώιμα, ελληνιστικά οικιστικά στοιχεία έρχονται για πρώτη φορά στο φως στην περιοχή της Σίνδου, όπου μέχρι σήμερα είχαν εντοπιστεί μόνο ταφικά σύνολα. Πρόκειται για δυο οικίες, που αποκαλύφτηκαν στη ΒΙΠΕΘ Σίνδου κατά τη διάρκεια ανασκαφικών εργασιών, όπως θα αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους στην ΚΕ΄ Επιστημονική Συνάντηση οι αρχαιολόγοι της ΙΣΤ΄ ΕΠΚΑ Αναστάσιος Κεραμάρης και Μιχάλης Βιολατζής την Παρασκευή 2 Μαρτίου, στις 2 μ.μ. 

Ζητούνται «Ράμπο» για τα μουσεία

Περιπολικό της ΕΛ.ΑΣ. έξω από το Παλαιό Μουσείο
της Αρχαίας Ολυμπίας το πρωί της 17ης Φεβρουαρίου,
λίγο μετά την ένοπλη εισβολή δύο αγνώστων
οι οποίοι αφού ακινητοποίησαν τη μοναδική φύλακα,
άρπαξαν δεκάδες αρχαία αντικείμενα

Θα πρέπει να μάθουν τζούντο και καράτε, αν δεν ξέρουν ήδη, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν μια ένοπλη συμπλοκή, να χειρίζονται άριστα τα σύγχρονα συστήματα ασφαλείας, να φορούν στολές, επιτέλους, και αν υπάρχουν και «μυστικοί» ανάμεσά τους ακόμη καλύτερα. Οι καιροί άλλαξαν και αυτά που ως πριν από λίγα χρόνια θα θεωρούνταν υπερβολικές απαιτήσεις από έναν αρχαιοφύλακα τώρα τίθενται επιτακτικά.

Η βυζαντινή Θεσσαλονίκη αποκαλύπτεται

Σταθμός Αγίας Σοφίας.
Ο μαρμαρόστρωτος δρόμος

Σχεδόν απαράλλαχτο διατηρείται στο πέρασμα των αιώνων το κέντρο της Θεσσαλονίκης από πλευράς χωροταξίας και πολεοδομικής οργάνωσης: η σημερινή Εγνατία οδός ήταν και στην αρχαιότητα ο βασικός, πολύβουος δρόμος που διέσχιζε μαρμαρόστρωτος την πυκνοδομημένη καρδιά της πόλης, στην περιοχή της Βενιζέλου απλωνόταν η δραστήρια εμπορική συνοικία με τα καταστήματα και τα εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας, προς τα δυτικά βρίσκονταν χάνια και αποθήκες, χριστιανικοί ναοί δέσποζαν σε περίβλεπτα σημεία. Από την άποψη αυτήν η ανασκαφική έρευνα που διενεργείται με την ευκαιρία της διάνοιξης της σήραγγας του μετρό δίνει την ευκαιρία στη Θεσσαλονίκη να δει αντικατοπτρισμούς του προσώπου της στα βάθη της Ιστορίας.

Αγγεία, νομίσματα και... καλλυντικά σε 74 τάφους

Κτερίσματα από τους τάφους

Νομίσματα, αγγεία, κοσμήματα, αλλά και μια παλέτα για την παρασκευή ψιμυθίων -τα σημερινά καλλυντικά- δεν αποχωρίζονταν ούτε στην τελευταία τους κατοικία, που αποδείχτηκε το δυτικό ρωμαϊκό νεκροταφείο της πόλης, τμήμα του οποίου εντοπίστηκε στις ανασκαφικές εργασίες, στο οικόπεδο που ορίζεται από τις οδούς Γιαννιτσών, Μαζαράκη και Καβάλας (δίπλα στο «City Gate»). 

Η τούμπα της Απολλωνίας έκρυβε μακεδονικό τάφο

Οι αρχαιολόγοι το υποψιάζονταν από καιρό όπως κι οι αρχαιοκάπηλοι, που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να το μάθουν: η τούμπα που δεσπόζει στην πεδιάδα της Απολλωνίας, 50 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, έκρυβε κάτι σημαντικό, έναν εντυπωσιακών διαστάσεων μακεδονικό τάφο του 2ου αιώνα π.Χ., που ήρθε πρόσφατα στο φως.

Δηλητηρίαση από μόλυβδο στην αρχαία Ρώμη

Ρωμαϊκά μολύβδινα αντικείμενα
(από επάνω αριστερά προς τα δεξιά):
καταδεσμός, σφενδόνη, σωλήνας ύδρευσης,
 ράβδοι, σκουλαρίκια, δαχτυλίδι-σφραγιδόλιθος

Πρόσφατη δημοσίευση με τίτλο «Το πρώτο τεχνητό γλυκαντικό δηλητηρίασε πολλούς Ρωμαίους» παρέχει πληροφορίες για την χρήση του μολύβδου στον αρχαίο ρωμαϊκό κόσμο, ελέγχοντας και την παλιά γνώριμη υπόθεση ότι η πτώση της Ρώμης οφείλεται στη ραγδαία εξάπλωση δηλητηρίασης από μόλυβδο – μαζί με την γονόρροια, τον χριστιανισμό, την δουλεία και την βουλιμία.

Τουρίστες ελευθέρας εισόδου

Είναι πολλά τα λεφτά, αγαπητοί. Πενήντα έξι ημέρες ελευθέρας εισόδου υπάρχουν στα μουσεία και στους αρχαιολογικούς χώρους, προς μεγάλη ευχαρίστηση των επισκεπτών βεβαίως αλλά και προς λύπη των ταμείων.

"Καλλιεργούσε" αρχαία αντικείμενα και εικόνες

Όπως ανακοίνωσε την Κυριακή η ΕΛ.ΑΣ., κατασχέθηκαν στη Σταμνά Αιτωλοακαρνανίας, αρχαία αντικείμενα και παλαιές εικόνες. Αστυνομικοί της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Αγρινίου, αξιοποιώντας πληροφορίες, πραγματοποίησαν έρευνα στο αγρόκτημα του 54χρονου, πολύ κοντά στην οικία του, όπου κάτω από ένα εγκαταλελειμμένο Ι.Χ. επιβατηγό αυτοκίνητο, βρήκαν κρυμμένο ένα δέμα, που περιείχε μια εικόνα μεγάλων διαστάσεων που απεικονίζει τον Άγιο Ιωάννη!

Φύλλα δρυός από το Ιερό του Διός στη Δωδώνη

Τα ανευρεθέντα χάλκινα ομοιώματα φύλλων και βαλανιδιών (βαλάνων) στο ιερό του Διός στη Δωδώνη καθώς και η απεικόνιση τέτοιου δένδρου σε χάλκινο νόμισμα της Δωδώνης (π. 300 π.Χ.) χρησιμεύουν για την ταύτιση του ιερού δένδρου στο συγκεκριμένο μαντείο. Στις αρχαίες πηγές ονομάζεται φηγός ή δρυς. Η εναλλακτική ονομασία οφείλεται στο γεγονός ότι ο όρος φηγός αποδίδει την οικογένεια, ενώ η λέξη δρυς το συγκεκριμένο γένος. Από βοτανολογική άποψη ταυτίζεται με το δένδρο Quercus trojana. 

Borders of Attica: Τα σύνορα της Αττικής με ένα «κλικ» στον χάρτη

Οι περισσότερες αρχαιολογικές έρευνες επικεντρώνονται κυρίως στις πόλεις και στην ευρύτερη περιοχή τους και πολύ λιγότερο στα εδαφικά τους σύνορα, πόσο μάλλον στη χαρτογράφησή τους. Ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα με επίκεντρο τα σύνορα της Αττικής, που βρίσκεται σε εξέλιξη, έρχεται να καλύψει αυτό το κενό.

Ένας φτερωτός θεός που διώχνει τα δαιμόνια

Άγαλμα του Αιγύπτιου θεού Μπες
που εικονίζεται σε έναν από τους σφραγιδόλιθους

Ήταν πιθανότατα ελληνόφωνη Εβραία που έζησε στη Θεσσαλονίκη των ρωμαϊκών χρόνων. Τάφηκε στο ανατολικό νεκροταφείο της πόλης και στο ταξίδι της στον άλλο κόσμο είχε συντροφιά δύο μαγικά όπλα: δύο σφραγιδόλιθους που στόχο είχαν να κρατήσουν τα δαιμόνια μακριά της!

Η "καταραμένη" Aelia Capitolina στο φως

Τμήμα του Cardo, του κύριου ρωμαϊκού δρόμου,
που ανακαλύφθηκε κοντά στην πύλη της Δαμασκού

Εάν κοιτάξετε τον χάρτη της παλιάς πόλης της Ιερουσαλήμ, θα παρατηρήσετε κάτι περίεργο. Ενώ η πλειοψηφία των δρόμων της παλιάς πόλης σχηματίζουν τα γνωστά στενά, φιδογυριστά στενάκια υπάρχουν ορισμένες ευθείες οδοί που διχοτομούν την πόλη από βορρά προς νότο και από ανατολή προς δύση. 

Βεργίνα 2011: στον απόηχο των πρόσφατων ευρημάτων από την Αγορά των Αιγών

Η πανεπιστημιακή ανασκαφή της Βεργίνας κατά το 2011 είχε ελάχιστα κονδύλια στη διάθεσή της, λόγω της γενικότερης μείωσης του τακτικού προϋπολογισμού του ΑΠΘ. Το δεδομένο αυτό οδήγησε σε μια ιεράρχηση των εξόδων, προκαλώντας ταυτόχρονα την επιμονή μας για επίτευξη των βασικών στόχων μας, έστω και με περιορισμένα κονδύλια. 

Εκρυβε στο IX του αρχαίους θησαυρούς

Εικόνα Αρχείο

Μετέφερε στο αυτοκίνητό του αρχαίους θησαυρούς. Εντοπίστηκε, όμως, από τους αστυνομικούς του Τμήματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής και συνελήφθη. 

Ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας στα Μουσεία

Μέτρα ασφαλείας για την προστασία των μουσείων ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού με πρώτο τη συγκρότηση Ομάδας Εργασίας, η οποία έχει ως εντολή την άμεση υποβολή προτάσεων για την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας, καθώς και για την περαιτέρω αξιολόγηση των κινδύνων προς τους αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Επίσης ζητείται ο επανακαθορισμός, βάση των νέων δεδομένων, των μέτρων ασφαλείας, η αναβάθμιση του υφιστάμενου εξοπλισμού, όπου αυτό απαιτείται και η εκπαίδευση των στελεχών του ΥΠΠΟΤ.

Επιστρέφουν άλλοι 7 θησαυροί

Ήδη έχουν εντοπιστεί στην διάσημη γκαλερί του Λονδίνου
και έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα 17 μεταβυζαντινές εικόνες

Πέντε μεταβυζαντινές εικόνες από μοναστήρια των Ιωαννίνων και δύο από την Πάρο θα προστεθούν στις 17 που από προχθές βρίσκονται στην πρωτεύουσα της Ηπείρου.

Η επιστροφή των κλεμμένων εικόνων

Στην Ελλάδα οι 21 εικόνες έφτασαν τον Δεκέμβριο και στα Γιάννενα ήρθαν πριν από δέκα ημέρες. Η επιστροφή αυτή δεν έγινε με τυμπανοκρουσίες, οι οποίες επίσης έλειπαν και από την πρώτη μέρα της έκθεσης. Η πρόθεση βέβαια δεν ήταν αυτή. Εξάλλου, δεν επιστρέφουν κάθε μέρα κλεμμένοι πολιτιστικοί θησαυροί. Η κλοπή όμως στην Ολυμπία, η «παγωμάρα» που επήλθε στην ηγεσία και στα στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού αλλά και η γενικότερη πολιτική κατάσταση δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση του αρχικού σχεδίου: Να γίνουν τα επίσημα εγκαίνια προχτές, ανήμερα των «Ελευθερίων», παρουσία του υπουργού Πολιτισμού Παύλου Γερουλάνου, αλλά και του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια. 

Εσπαζε αγγεία και πουλούσε ακριβότερα τα κομμάτια

Πέτυχε την ως τότε πώληση-ρεκόρ του 20ού αιώνα: 1 εκατ. δολάρια για ένα αρχαιοελληνικό αριστούργημα. Μυστηριώδης, μορφωμένος, πολυμήχανος, ο διάσημος έμπορος αρχαιοτήτων έπαιξε με τη φωτιά, αλλά δεν κάηκε και πέθανε σε ηλικία 92 ετών χωρίς να λερώσει το ποινικό του μητρώο 

Στο φως της ημέρας σαρκοφάγος θαμμένη επί 4.000 χρόνια

Η νεκρόπολις Κουμπέτ ελ-Χάουα
σε μικρή απόσταση από τη σύγχρονη πόλη του Ασουάν

Ένα εκπληκτικό ξύλινο πρόσωπο, εξαιρετικά διατηρημένο, που προφανώς ανήκε σε σημαίνον άτομο της αιγυπτιακής κοινωνίας ήρθε στο φως κατά την ανασκαφή στη θέση Κουμπέτ Ελ - Χάουα στο Ασουάν της Αιγύπτου. 

Πανίσχυροι αρχαίοι αριστοκράτες

Μια εποπτική εικόνα της ιστορίας της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας μάς προσφέρει ο διεθνούς κύρους ιστορικός της κοινωνίας και της πολιτειακής οργάνωσης της αρχαίας Ελλάδας Φριτς Γκσνίτσερ, ορίζοντας ως πυρήνα της κοινωνικής ιστορίας το ζήτημα της ανισότητας ανάμεσα στους ανθρώπους. 

Στο φως πλοίο του Χέοπα

Στον ίδιο υπόγειο χώρο δίπλα στην πυραμίδα του Χέοπα
είχε βρεθεί ένα ακόμα πλοιάριο, το οποίο
επανασυναρμολογήθηκε πλήρως
 και εκτίθεται από το 1982 σε μουσείο που χτίστηκε γι' αυτό
τον σκοπό στο σύμπλεγμα της Γκίζας.
Αριστερά, από τις εργασίες αναστήλωσης
του δεύτερου πλοίου.

Πλάτανος και ξύλο κέδρου. Υλικά ιερά για την αρχαία Αίγυπτο. Και πώς να μην είναι; Το πλοίο που είχε στηθεί σε ένα υπόγειο δίπλα στη μεγάλη πυραμίδα του Χέοπα είχε κατασκευαστεί χιλιάδες χρόνια πριν για να μεταφέρει την ψυχή του Φαραώ στους ουρανούς με τη συνοδεία του θεού Ρα, δηλαδή του Ήλιου. 

Κινητοποίηση στην Κωνσταντινούπολη για τα τείχη της πόλης

Πρωτοφανής είναι για τα τουρκικά χρονικά η κινητοποίηση 50 διαπρεπών τούρκων βυζαντινολόγων για την προστασία της ιστορίας της Κωνσταντινούπολης με αφορμή την ανέγερση πολυώροφου κτιρίου επάνω στα βυζαντινά τείχη της πόλης. 

Τα πτηνά της Ιλιάδας ενθάρρυναν τους πολεμιστές

Τα πτηνά στην Ιλιάδα βοήθησαν τους πολεμιστές και τους βασιλιάδες να πάρουν δύσκολες αποφάσεις και ικανοποιούσαν την βασική ανθρώπινη ανάγκη της αυτοεκτίμησης και της ασφάλειας.

Προϊστορικό φυτό ανθίζει μετά από 32.000 χρόνια στην κατάψυξη!

Ένα πρωτοποριακό πείραμα έφερε ξανά στη ζωή το αρχαιότερο φυτό που έχει ποτέ αναγεννηθεί και ανοίγει το δρόμο για την αναβίωση και άλλων αρχαίων φυτικών ειδών.

«Πρώτη» για τη γυμνή γυναίκα

Ένα γυναικείο ειδώλιο, θεσσαλικού τύπου, στο οποίο παριστάνεται μια εύρωστη νέα γυναίκα, γυμνή, με επισημασμένα ανατομικά στοιχεία, που χρονολογείται στη Μέση Νεολιθική Εποχή (5.800-5.300 π.Χ.), παρουσιάζεται για πρώτη φορά από τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών, στον ετήσιο απολογισμό του έργου της που θα γίνει σήμερα στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. Το ειδώλιο προέρχεται από την ανασκαφή στην Κουτρουλού Μαγούλα, στο Νέο Μοναστήρι Φθιώτιδας, στην οποία έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής πάνω από 200 ειδώλια σε ποικιλία τύπων.

Ο πλήρης κατάλογος των κλαπέντων από την αρχαία Ολυμπία

Στα 77 ανέρχονται τελικώς τα αρχαία που εκλάπησαν από το Μουσείο Ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαίας Ολυμπίας την περασμένη Παρασκευή σύμφωνα με την επίσημη καταμέτρηση, που έκαναν οι αρχαιολόγοι του υπουργείο Πολιτισμού. 

Αρχαιολόγοι-κατάσκοποι

Ο αμερικανός αρχαιολόγος Καρλ Μπλέγκεν
στην ανασκαφή της Πύλου στις 16 Ιουλίου 1961

Μετά την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, το 2003, η αμερικανική κυβέρνηση ενέταξε στις στρατιωτικές δυνάμεις που είχε εγκαταστήσει στη χώρα και ομάδα ανθρωπολόγων προκειμένου να περιοριστεί το μέγεθος των πολιτισμικών καταστροφών, κυρίως των αρχαιολογικών περιοχών και των ανεκτίμητων πολιτιστικών θησαυρών της. Ταυτοχρόνως η Αμερικανική Αρχαιολογική Εταιρεία ανέλαβε να εκπαιδεύσει τον στρατό ώστε να γνωρίζουν ποια είναι και πού βρίσκονται τα μνημεία της αρχαίας Μεσοποταμίας και τα μουσεία που θα έπρεπε να προστατεύσουν.

Κάν’ το όπως οι Ιταλοί

Το έμβλημα της Ιταλικής
Αστυνομικής Διεύθυνσης
για την Πολιτιστική Κληρονομιά (CCTPC)

Στις 3 Μαΐου 1969 το ιταλικό υπουργείο Παιδείας δημιούργησε τη Μονάδα Προστασίας Κληρονομιάς της Τέχνης (Nucleo Tutela Patrimonio Artistico). Μετονομάστηκε σε Αστυνομική Διεύθυνση για την Πολιτιστική Κληρονομιά (CCTPC) αποτελώντας τμήμα του ιταλικού υπουργείου Πολιτισμού και υπάγεται από το 2006 στο σώμα της Αστυνομίας .

Βεργίνα 2001: Άφαντα τα κλοπιμαία, στο αρχείο η υπόθεση

Ο Τάφος του Θρόνου στη Βεργίνα

Παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για μια διακεκριμένη κλοπή, δεν υπήρξε καταλογισμός όχι μόνο από τις εισαγγελικές αρχές αλλά και από το υπ. Πολιτισμού για τις τυχόν ευθύνες υπηρεσιακών παραγόντων.

Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων: Ελπίδες στο DNA των δραστών

Αισιόδοξοι ότι «ακουμπάνε» τους θρασύτατους ληστές, που το πρωί της Παρασκευής «μπούκαραν» στο παλιό Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας, είναι οι αξιωματικοί που ασχολούνται με την υπόθεση.

Η διεθνής των αρχαιοκαπήλων και το παγκόσμιο παζάρι

Πρόθυμοι μικροκακοποιοί, μεσάζοντες που κάνουν περιουσίες, αρχαιοπώλες που θησαυρίζουν, μουσεία και συλλέκτες ανά τον κόσμο που αγοράζουν χωρίς να τηρούν διεθνείς κανόνες. Αυτοί όλοι -και είναι χιλιάδες- αποτελούν το κύκλωμα της αρχαιοκαπηλίας.



Εκατομμύρια ευρώ δαπανώνται κάθε χρόνο για την αγορά κλεμμένων ή λαθραία ανασκαμμένων αρχαιοτήτων. Παρότι τα μουσεία έχουν θεσπίσει, υποτίθεται, ειδικό κώδικα σύμφωνα με τον οποίο δεν αγοράζουν αρχαιότητες αν δεν υπάρχει ξεκάθαρη προέλευση, πάντοτε υπάρχουν «παραθυράκια».


Οι οίκοι δημοπρασιών (Σόθμπις, Κρίστις κ.ά.) μονίμως κάνουν τερτίπια, αναφέροντας στους καταλόγους των δημοπρασιών «ιδιωτική συλλογή» ως προέλευση, ενώ αυτό είναι παραπλανητικό και στην πραγματικότητα μπορεί το αντικείμενο να έχει μόλις ανασκαφεί.


Οι δρόμοι της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων είναι γνωστοί, αλλά υπάρχουν δυσκολίες να «κλείσουν». Έστω ότι κάποιος σκάβει σε χωράφι όπου υπολογίζει πως υπάρχει θολωτός τάφος. Βρίσκει κάτι και αποφασίζει να μην το παραδώσει στο υπ. Πολιτισμού, αλλά να το πωλήσει στην αγορά διακίνησης λαθραίων αρχαιοτήτων. Δεν γνωρίζει ότι θα πάρει το ένα χιλιοστό της τελικής τιμής του προϊόντος. Μάλιστα, σε μερικές χώρες όπως η Κίνα ίσως και να τον εκτελέσουν.


Η επαφή


Στη συνέχεια, μικροκακοποιοί, μέλη παράνομων κυκλωμάτων, τον φέρνουν σε επαφή με τους «ανωτέρους τους» στην αρχαιοκαπηλία. Εκείνοι παζαρεύουν και αγοράζουν. Κατόπιν φυγαδεύουν το αρχαίο με δύο τρόπους: είτε διά ξηράς, μέσα σε νταλίκες και ανάμεσα σε λαχανικά, κρέατα ή ακόμα και κάρβουνο, είτε διά θαλάσσης, οπότε και είναι αδύνατος ο εντοπισμός, καθώς κότερα και φουσκωτά πλέουν σε όλα τα χωρικά μας ύδατα και πολύ εύκολα περνούν στα διεθνή χωρικά ύδατα.


Σε κάθε περίπτωση, εκτός αν είναι πολύ ογκώδες, το αρχαίο «μεταμφιέζεται». Πολλοί πίνακες τυλίγονται ρολά, με ανυπολόγιστες καταστροφές στα ευαίσθητα υλικά τους, ή διπλώνονται και μπαίνουν σε δεύτερους πάτους στις βαλίτσες. Γλυπτά πασαλείβονται με φούμο ή χειρότερα υλικά.


Προορισμός συνήθως είναι η Ελβετία, που έχει ακόμα γκρίζες ζώνες. Εκεί τα αρχαία μπορούν να παραμείνουν χωρίς να περνούν από έλεγχο αστυνομίας ή τελωνείου. Στις γκρίζες αυτές ζώνες μένουν μεγάλο χρονικό διάστημα επειδή πρέπει να ξεπλυθούν. Δηλαδή πρέπει να βρεθούν ή και να κατασκευαστούν πιστοποιητικά τα οποία να αποδεικνύουν ότι αυτά βρίσκονταν σε ιδιωτικές συλλογές πριν από το 1970 (λόγω ΟΥΝΕΣΚΟ).


Από κει και πέρα, μέσω Πολαρόιντ γίνονται οι προτάσεις σε υποψήφιους αγοραστές. Οι αρχαιοπώλες που τα διακινούν είναι πασίγνωστοι και ασύλληπτοι. Ένας από αυτούς, ο διασημότερος ίσως, ο Ρόμπερτ Χεχτ, πέθανε την προηγούμενη εβδομάδα πλήρης ημερών, χωρίς να καταδικαστεί ποτέ.


Στη συνέχεια αγοράζονται από μουσεία ή συλλέκτες για εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια δολάρια. Ο κρατήρας του Ευφρονίου είχε αγοραστεί από το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης αντί ενός εκατομμυρίου το 1970. Τότε το ποσόν ήταν τεράστιο. Είναι το μόνο που μπορεί να τους «τσούξει» και να τους κάνει να περιορίσουν τη δραστηριότητά τους.


Ξεπούλημα


Στη συνέχεια, το μουσείο ή ο συλλέκτης παρουσιάζει δημόσια κάτι από τα κλεμμένα και περιμένει. Αν δεν υπάρξουν αντιδράσεις, τότε συνεχίζεται το ξεπούλημα. Και αν τους πιάσουν; Είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδειχθεί πως αυτά προέρχονται από τη χώρα που ενδιαφέρεται αλλά και ότι ανασκάφηκαν πρόσφατα.


Μια περίπτωση στην οποία σταθήκαμε τυχεροί ήταν ο Θησαυρός των Αηδονιών. Η εφορεία αρχαιοτήτων είχε κάνει ανασκαφές στον χώρο αμέσως μόλις αποκαλύφθηκε η λαθρανασκαφή. Ετσι είχαμε πανομοιότυπα ευρήματα με αυτά του Αμερικανού αρχαιοπώλη.


Τα ανωτέρω αφορούν μονάχα αντικείμενα άγνωστα. Τα καταγεγραμμένα, δημοσιευμένα και -ιδίως- αναρτημένα στο Διαδίκτυο είναι πολύ δύσκολο να πωληθούν. Ωστόσο, και αυτά αποτελούν αντικείμενο κλοπής. Τα παραγγέλνουν συλλέκτες οι οποίοι τα κρατούν κρυμμένα στις ιδιωτικές συλλογές τους και τα θαυμάζουν μόνο εκείνοι, περιμένοντας, πιθανώς, το πέρασμα των δεκαετιών για να τα βγάλουν.


Πηγή: Α. Κώττη, Εφημερίδα "Έθνος"

Καλύτερα μουσεία κλειστά παρά μουσεία αφύλακτα

Αστυνομικοί αποκλείουν το Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων.
Τα νέα ήθη στον χώρο του εγκλήματος
βρήκαν απροετοίμαστο
το υπουργείο Πολιτισμού και τις διωκτικές αρχές

Την έκαψαν, την έκλεψαν πριν από δύο χρόνια, το μουσείο της πλημμύρισε με βρόχινο νερό πριν από δύο μήνες και τώρα έρχεται το τελικό χτύπημα. Η Αρχαία Ολυμπία, παγκόσμιο σύμβολο πολιτισμού, το λίκνο των Ολυμπιακών Αγώνων και «brand name» της χώρας διεθνώς, υφίσταται μεγάλο πλήγμα. Η ληστεία που έγινε την Παρασκευή το πρωί στο Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων, σε μια εποχή που η Ελλάδα δοκιμάζεται σκληρά από τα οικονομικά μέτρα, έρχεται να πριμοδοτήσει την εικόνα μιας διάλυσης και στον πολιτισμό. 

Οι χαμένοι πολεμιστές της Σαρδηνίας

Μια επίλεκτη δύναμη πολεμιστών,
σκαλισμένοι  από πέτρα
2.700 χρόνια πριν,
επιστρέφουν από την λήθη

Αρχαιολόγοι και συντηρητές στο ιταλικό νησί της Σαρδηνίας πέτυχαν την επανασυγκόλληση χιλιάδων θραυσμάτων θρυμματισμένων γλυπτών με στόχο την δημιουργία ενός μικρού μοναδικού στρατού από πέτρινους πολεμιστές φυσικού μεγέθους, οι οποίοι καταστράφηκαν από εχθρική ενέργεια στα μέσα της 1ης χιλιετηρίδας π.Χ.

«Τρύπες» στη φύλαξη των μουσείων

Αφύλακτα παραμένουν ουσιαστικά τα μουσεία της χώρας, αφού φυλάσσονται στην πλειοψηφία τους από στρατιές ωρομίσθιων και εποχικών υπάλλήλων.


Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τις εκθέσεις του ΑΣΕΠ, από το 2003 μέχρι και το 2010 προσελήφθησαν στο υπουργείο Πολιτισμού 10.027 άτομα, εκ των οποίων 9.469 ως εποχικοί υπάλληλοι και 558 ως μόνιμο προσωπικό.

463 αρχαία έργα συνθέτουν την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων

Το Μουσείο της Ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων της Αρχαιότητας είναι το μοναδικό θεματικό μουσείο που έχει το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.
Φιλοξενεί 463 αρχαία έργα που προέρχονται από το Ιερό του Διός της Ολυμπίας, αλλά και από άλλα μουσεία της ελληνικής επικράτειας. Τα εκθέματα καλύπτουν μεγάλο χρονολογικό φάσμα, από τη 2η χιλιετία π.Χ. έως τον 5ο αι. μ.Χ.

Το Κολοσσαίο υπέστη φθορές από το χιόνι

Η βαριά χιονόπτωση προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές στα τείχη της μεσαιωνικής πόλης του Urbino και επιδείνωσε περισσότερο την κρίσιμη κατάσταση του Κολοσσαίου στην Ρώμη, το οποίο χρειάζεται επειγόντως εργασίες αποκατάστασης.

«Εκλάπη η περηφάνια της Ελλάδος», ανθρωποκυνηγητό στην Ολυμπία

Το χρυσό μυκηναϊκό δαχτυλίδι που εκλάπη χθες
από το Μουσείο της Ολυμπίας

Ανθρωποκυνηγητό έχουν εξαπολύσει οι αστυνομικές αρχές, προκειμένου να καταφέρουν να εντοπίσουν τα ίχνη των δύο θρασύτατων αρχαιοκάπηλων.«Μπλόκα» ελέγχων έχουν στηθεί τόσο στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας, όσο και ευρύτερα σε Πελοπόννησο και Δυτική Ελλάδα, με τη συνδρομή των Γενικών Αστυνομικών Διευθύνσεων των αντίστοιχων περιφερειών.

Αρχαία Ολυμπία: το μεγάλο κόλπο των ληστών 20 χρόνια μετά

Η ΕΛ.ΑΣ ψάχνει παλιά υπόθεση αρχαιοκαπηλίας στην Ολυμπία - Η περίπτωση της Κορίνθου και της Σικυώνος.

Οι αρχαιολόγοι «φώναζαν» από καιρό - μετά και την κλοπή του Πικάσο

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων στα δελτία Τύπου που εξέδωσε την τελευταία διετία αναφέρθηκε πολλές φορές στην απουσία κονδυλίων για την φύλαξη των μουσείων, την ώρα που το υπουργείο διοργάνωνε εκδηλώσεις στο εξωτερικό ή στήριζε ιδιωτικά μουσεία.

Θύμα της κρίσης οι θησαυροί της Ολυμπίας

Στον αέρα βρίσκονταν η φύλαξη του μουσείου της Αρχαίας Ολυμπίας εδώ και τρεις μήνες, μέχρι και το τελειωτικό "χτύπημα" ληστών το πρωί της Παρασκευής, που δεν δίστασαν να αφαιρέσουν ανεκτίμητης αρχαιολογικής αξίας, χάλκινα, χρυσά και πήλινα αντικείμενα.

Παραίτηση Π. Γερουλάνου μετά την κλοπή στο μουσείο Αρχαίας Ολυμπίας

Την παραίτηση του υπέβαλε στον Πρωθυπουργό, ο υπ. Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος  μετά τη ληστεία που σημειώθηκε το πρωί στο μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας. Άγνωστοι δράστες αφού ακινητοποίησαν με καλάσνικοφ, τη φύλακα, αφαίρεσαν τουλάχιστον 65 αρχαία αντικείμενα μικρού μεγέθους (από αγαλματίδια, μέχρι δαχτυλίδια).

Αύξηση στα έσοδα του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων

Τα 60 εκατομμύρια ευρώ άγγιξαν φέτος τα έσοδα του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων σημειώνοντας αύξηση της τάξεως 20%. Θετικός είναι και ο απολογισμός των εξόδων του αφού από 63 εκατομμύρια που ήταν το 2010, μειώθηκε στα 57 για το 2011.

Ρωμαϊκό νεκροταφείο στο νησί των Λωτοφάγων

Ευρήματα της ρωμαϊκής εποχής στο κάστρο Borj el Kbir,
στην σημερινή πρωτεύουσα του νησιού Houmt Souk  

Μια τυχαία ανακάλυψη εκατό (100) ρωμαϊκών τάφων έγινε πρόσφατα στην περιοχή el Kantra, στα βόρεια του νησιού Djerba της Τυνησίας.

Ιστορίες του Ερωτα και της Ψυχής στη Ρώμη

Τον μύθο του Ερωτα και της Ψυχής, που ενέπνευσε πλήθος καλλιτεχνών από την αρχαιότητα ως και τον 19ο αιώνα πρόκειται να παρουσιάσει έκθεση, που θα γίνει στη Ρώμη, στο Εθνικό Μουσείο του Κάστρου Σαντ' Αντζελο και η Ελλάδα θα συμμετάσχει σ΄ αυτήν δανείζοντας 15 αρχαία έργα.