Κλίβανοι 8000 ετών στην Φθιώτιδα

«Αρχικά περιμέναμε ότι επρόκειτο για μία κατασκευή, έναν κλίβανο. Καθώς όμως προχωρούσε το καθάρισμα και απελευθερωνόταν ο χώρος από τα χώμ...

«Αρχικά περιμέναμε ότι επρόκειτο για μία κατασκευή, έναν κλίβανο. Καθώς όμως προχωρούσε το καθάρισμα και απελευθερωνόταν ο χώρος από τα χώματα που τον προστάτευαν τόσα χρόνια άρχισαν να ξεχωρίζουν περισσότερες επιφάνειες _ επίπεδες, γωνιασμένες, με επάλειψη αλλά και κυρτές σαν μεγάλα πιθάρια γυρτά στο πλάι_ πλιθιά, καθώς και οι γνωστές επιφάνειες πηλού με αποτυπώματα κλαδιών ή καλαμιών στην εσωτερική πλευρά τους. Ηταν φανερό, ότι δεν επρόκειτο για έναν μόνον κλίβανο αλλά για περισσότερους, τον έναν δίπλα στον άλλο». Η αρχαιολόγος Δρ Νίνα Κυπαρίσση περιγράφει παραστατικά το ενδιαφέρον εύρημα της Μέσης Νεολιθικής εποχής από την ανασκαφή της στη μαγούλα Ιμβρου Πηγάδι, που βρίσκεται στο Νέο Μοναστήριο Φθιώτιδας.



Αγγεία, στη συντριπτική τους πλειονότητα μονόχρωμα και με θαμπές επιφάνειες βρέθηκαν στο χώρο αυτό, όπου ψήνονταν πρώτα, προκειμένου να τους δοθεί στη συνέχεια και γραπτή διακόσμηση. Επρόκειτο δηλαδή για αγγεία αχρησιμοποίητα ακόμη. Μαζί τους όμως εντοπίσθηκε και ένα ειδώλιο κεραμικού κλιβάνου, ακέραιο, το οποίο, όπως λέει η αρχαιολόγος ήταν αυτό, που έδωσε την πρώτη αφορμή για την υπόθεση χρήσης του χώρου.


Η έντονη πυράκτωση των χωμάτων στα οποία έγινε η ανασκαφή ήταν ωστόσο η αφετηρία για την περαιτέρω διερεύνηση, που κατέληξε στον εντοπισμό των κλιβάνων. Και όπως επισημαίνει η κυρία Κυπαρίσση, σύμφωνα με τις ραδιοχρονολογήσεις οι χρονολογίες φαίνεται να κυμαίνονται από το 5870 ως το 5470 π. Χ.


Εκτός από τα αγγεία όμως, κέρατα ελαφιών - ίσως και άλλων ζώων _ εντοπίσθηκαν ανάμεσα στις πυρακτωμένες επιχώσεις, εύρημα που σημαίνει ότι μπορεί να είχαν χρησιμοποιηθεί ακόμη και ως καύσιμη ύλη. Χωρίς να λείψει εξάλλου και ικανή ποσότητα καμένων καρπών (σιτηρά, κριθάρι και πιθανόν βρώμη αλλά και όσπρια όπως φακή, ρόβη και μπιζέλι) οπότε δεν αποκλείεται, ότι παράλληλα με το ψήσιμο των κεραμικών μπορεί να γινόταν και ψήσιμο τροφών.


«Ενα εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι αν οι κλίβανοι αυτοί εξυπηρετούσαν μόνο τις ανάγκες του συγκεκριμένου οικισμού ή και άλλων, σαν ένα είδος εξειδικευμένης εργασίας, δεδομένου ότι στη γύρω περιοχή εντοπίζονται δεκάδες άλλων μικρότερων μάλλον οικισμών», καταλήγει η αρχαιολόγος, η οποία εξάλλου διενεργεί και την ανασκαφή στον οικισμό της Κουτρουλού μαγούλας, σε απόσταση περίπου 3 χλμ, όπου, αν και έχει σκαφτεί σε σημαντική έκταση, δεν έχει εντοπιστεί χώρος με ανάλογη χρήση.






Πηγή: Μαρία Θερμού, Εφημερίδα "Το Βήμα"