Ελληνική Γραφή και Μουσική της Αρχαιότητας

Μέσα από αρχαία κείμενα δίνουν πνοή στη μουσική που από καιρό έχει σιγήσει. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών παρέχει από φέτος εκπαιδευτικά προγ...

Μέσα από αρχαία κείμενα δίνουν πνοή
στη μουσική που από καιρό έχει σιγήσει.

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών παρέχει από φέτος εκπαιδευτικά προγράμματα για την Αρχαία Ελληνική Μουσική -υπάγονται στο Πρόγραμμα «Ελληνική Γραφή και Μουσική της Αρχαιότητας» του Τμήματος Φιλολογίας του ΕΚΠΑ- με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Αμφιλόχιο Παπαθωμά.

Τέσσερις ενότητες για τους μαθητές των τάξεων Γ' - Στ' Δημοτικού συν ένα εργαστήριο για τους μαθητές των πρώτων δύο τάξεων, καθώς και 3+3 προγράμματα για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου. Τα προγράμματα παρουσιάζονται στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ αλλά, εφόσον ζητηθεί, είναι δυνατόν να διεξαχθούν και στο χώρο του σχολείου. Μιλάμε με τον Χρήστο Τερζή, διδάκτορα της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

- Η διδακτική αξία τους;

«Το ψηφιδωτό της αρχαιοελληνικής μουσικής αποκαλύπτεται με την ανάσυρση από τη λήθη, την τεκμηρίωση και την τοποθέτηση των επιμέρους στοιχείων του. Υλικό μας στη σύνθετη αυτή ερευνητική αναζήτηση είναι οι φιλολογικές και αρχαιολογικές μαρτυρίες. Εργαλεία μας, οι αρχαιογνωστικές επιστήμες, οι νέες τεχνολογίες και η πειραματική επαλήθευση των θεωρήσεων μέσω των τεκμηριωμένων ανακατασκευών των αρχαίων ελληνικών μουσικών οργάνων. Φανταστείτε, λοιπόν, πόσο πρόσφορη διδακτικά για τους μαθητές είναι η παρουσίαση αυτής της ερευνητικής διαδρομής».

- Βιωματικό μάθημα;

«Σε συνεργασία με τον Στέλιο Ψαρουδάκη, αρμόδιο μέλος ΔΕΠ στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, σχεδιάσαμε μέσα βιωματικής διδασκαλίας και εργαλεία ανατροφοδότησης της παρεχόμενης πληροφορίας. Το πλούσιο οπτικό και ακουστικό υλικό προβολής σε συνδυασμό με τη μοναδική συλλογή τεκμηριωμένων ανακατασκευών αρχαίων ελληνικών μουσικών οργάνων που διαθέτουμε, διασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη σκιαγράφηση του ανάγλυφου του αρχαίου ελληνικού μουσικού πολιτισμού».

- Το περιεχόμενό τους;

«Συνδέεται με διδακτικά αντικείμενα που οι μαθητές διδάσκονται στην αντίστοιχη τάξη (Μυθολογία, Αρχαία Ιστορία, Φυσική, Μαθηματικά). Στη Γ' και Δ' Δημοτικού, αντλούμε την ύλη των παρουσιάσεων από την ελληνική μυθολογία και την αρχαία ιστορία. Αλλωστε, τόσο ο μύθος όσο και ο καθημερινός βίος στην ελληνική αρχαιότητα υπήρξαν στενά συνυφασμένοι με τη μουσική. Εστιάζουμε στα μουσικά όργανα, τα υλικά κατασκευής τους, τον ήχο τους και τους τρόπους εκτέλεσής τους».

- Οι μαθητές της Ε' Δημοτικού;

«Διδάσκονται για πρώτη φορά το μάθημα της Φυσικής, εξοικειώνονται με τις αλλαγές στο ύψος του ήχου και στους παράγοντες που το μεταβάλλουν: το μήκος, τη διατομή και την τάση της χορδής ή το μεταβαλλόμενο μήκος της στήλης του παλλόμενου αέρα στα πνευστά (ανακατασκευές αυλών). Οι μαθητές της Στ' Δημοτικού, που πραγματεύονται στην τάξη τους αριθμητικούς λόγους, ανακαλύπτουν τις σχέσεις των αριθμών με τη συνδρομή του μονόχορδου».

- Γυνάσιο και Λύκειο;

«Σε υψηλότερο επίπεδο οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου προσεγγίζουν τις αρχαίες παρτιτούρες στο πρωτότυπο (σε παπύρους, επιγραφές ή μεσαιωνικά χειρόγραφα), το αρχαίο δράμα ως κορυφαίο μουσικό είδος της αρχαιότητας, τις υψηλού επιπέδου θεωρήσεις του μουσικού φαινομένου και τις σχετικές με τον ήχο αρχαίες ακουστικές και μαθηματικές θεωρίες, αλλά και συλλαμβάνουν την αξία της διεπιστημονικής συνεργασίας στη σύγχρονη έρευνα».

- Η διάρκειά του;

«Τα προγράμματα διαρκούν 75 λεπτά και μπορούν να τα παρακολουθήσουν ομάδες 40-60 μαθητών. Στα προγράμματα του Δημοτικού κάθε ομάδα μπορεί να προέρχεται είτε από μία τάξη είτε από συνδυασμό δύο διαδοχικών τάξεων (Γ' - Δ' ή Ε' - Στ'). Καθένα από τα προγράμματα του Γυμνασίου ή του Λυκείου απευθύνεται σε όλες τις τάξεις. Για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα διεξάγονται από φέτος δωρεάν στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη στον Πειραιά, πληροφορίες στα 6979-765540, 210-4297540».

Πηγή: Γ. Κιούσης, Ελευθεροτυπία