Ένα αρχαιοελληνικό - αγγλικό λεξικό

Η 29χρονη με ειδίκευση στη γλωσσολογία τα τελευταία δύο χρόνια ζει ανάμεσα σε λέξεις μέχρι την ολοκλήρωση του λεξικού Η ιδέα γεννήθηκε...

Η 29χρονη με ειδίκευση στη γλωσσολογία τα τελευταία δύο χρόνια
ζει ανάμεσα σε λέξεις μέχρι την ολοκλήρωση του λεξικού

Η ιδέα γεννήθηκε ένα βράδυ, μπροστά από το τζάκι, με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι… Αναζητούσε να δουλέψει πάνω σε ένα project πρωτοποριακό και ταυτόχρονα χρηστικό που να μπορεί να της εξασφαλίσει τα προς το ζην. Τόσο απλά ξεκίνησε να δουλεύει πάνω στη σύνταξη ενός λεξικού. Ενός λεξικού διαφορετικό από άλλα, αφού περιλαμβάνει λέξεις της αρχαίας ελληνικής που τις μεταφράζει στα αγγλικά.

Η 29χρονη Βολιώτισσα Θώμη Σιούρα, απόφοιτος του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με ειδίκευση στη γλωσσολογία, έκανε το μεγάλο βήμα. Και βρίσκεται στην τελική ευθεία για την έκδοση του ηλεκτρονικού αρχαιοελληνικό - αγγλικού λεξικού που σε πρώτη φάση προορίζεται για εφαρμογές σε iphone και android.

Τα τελευταία δύο χρόνια, η ζωή της Θώμης Σιούρα είναι… λέξεις. Λέξεις της αρχαίας ελληνικής που μεταφράζει στα αγγλικά. Περίπου 600 λήμματα αναλύει καθημερινά με στόχο να παρουσιάσει ένα πλήρες έργο, που θα είναι χρηστικό για όλους: απλούς πολίτες, μαθητές ξένων σχολείων που διδάσκονται την αρχαία ελληνική, φοιτητές, καθηγητές. 

Η Θώμη Σιούρα φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας με ειδίκευση στη Γλωσσολογία. Με την ολοκλήρωση των σπουδών της επέστρεψε στο Βόλο, όπου εργάστηκε για δύο περίπου χρόνια, παραδίδοντας ιδιαίτερα μαθήματα.

Στη συνέχεια ήρθε η σύλληψη της ιδέας για το αρχαιοελληνικό - αγγλικό λεξικό. Συμβουλεύτηκε νομικούς για τα πνευματικά δικαιώματα, ενώ ήρθε σε επαφή με προγραμματιστές προκειμένου να καταλήξει στην εφαρμογή που θα χρησιμοποιήσει για το λεξικό της. Παράλληλα, έκανε έρευνα αγοράς από την οποία προέκυψε ότι το πεδίο που ανοίγεται μπροστά της στο συγκεκριμένο χώρο είναι αρκετά ευρύ και καθόλου κορεσμένο.

Μιλάει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το εγχείρημά της ελπίζοντας ότι το λεξικό θα έχει πάρει την τελική ηλεκτρονική του μορφή έως τέλος του χρόνου.

 110.000 λήμματα

Το αρχαιοελληνικό - αγγλικό λεξικό θα περιλαμβάνει περίπου 110.000 λήμματα, λέξεις δηλαδή που μπορεί κανείς να συναντήσει στη γραμματεία έως και το 1.000 μ. Χ.

Το υλικό είναι βασισμένο στο οκτάτομο λεξικό των Liddell&Scott κυρίως, συνδυαστικά και με άλλα λεξικά αλλά και site όπως το Perseus.

Περιλαμβάνει τη λέξη, τη γραμματική κατηγορία που ανήκει, βασικές ερμηνείες αλλά και υποερμηνείες κατάλληλα δομημένες, ετυμολογία αν δεν είναι αβέβαιη ή άγνωστη, αλλά και ανάλυση των παράγωγων και σύνθετων λέξεων, ακόμη και τη σημασία των καταλήξεων.

Επίσης παραθέτει βοηθητικά στοιχεία και ιδιαιτερότητες των λημμάτων, ποσότητα φωνηέντων, βασικά παραθετικά, συνώνυμα και λήμματα σε άλλες διαλέκτους με σύνδεση μεταξύ τους μέσω παραπομπών. Σε κάποιες περιπτώσεις δίνονται και οι αντίστοιχες λέξεις στα λατινικά.

Επίσης, υπάρχει αντιστοιχία με κλιτικά παραδείγματα. «Εδώ έχουμε τη βασική πρόκληση του πρότζεκτ», αναφέρει η κ. Σιούρα.

Στο ίδιο λεξικό, εκτός από τα 110.000 λήμματα περιλαμβάνονται επίσης και 2.000 παγιωμένες αρχαιοελληνικές εκφράσεις με την ερμηνεία τους και κάποια βασικη΄θεωρία γραμματικής και συντακτικού. 

Διαθέσιμο σε iphone και android

Σε πρώτη φάση το ηλεκτρονικό αρχαιοελληνικό λεξικό θα είναι διαθέσιμο σε iphone και android. Σε δεύτερη φάση θα μπορεί να διατεθεί και μέσω windowsphone και sites.

Η δε επεξεργασία του υλικού γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπεται στο χρήστη μια όχι απόλυτα στοχευμένη αναζήτηση. Να μπορεί δηλαδή να βρει τη λέξη που αναζητά χωρίς μέσω του βασικού τύπου του λήμματος.

Στόχος είναι η ολοκλήρωση του λεξικού έως τέλος του χρόνου. από την έκβαση του εγχειρήματος, θα εξαρτηθούν και τα υπόλοιπα σχέδια της Θώμης Σιούρα: εμπλουτισμός του λεξικού με φωνητική καταγραφή με βάση το διεθνές φωνητικό αλφάβητο (IPA), η φωνητική απόδοση των λημμάτων με βάση την επικρατούσα -τουλάχιστον στη Δύση- ερασμιακή προφορά, πιθανόν εικόνες αν το επιτρέπει η σημασία του λήμματος αλλά και κλιτικά παραδείγματα.

Δεν αποκλείεται μάλιστα η δημιουργία και ενός… αντίστροφου λεξικού. Από τα αγγλικά προς τα αρχαία ελληνικά. Πρόκειται όμως για ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα, δεδομένου ότι η αρχαία ελληνική είναι πολύ περιεκτική γλώσσα και συνήθως χρειάζονται ολόκληρες προτάσεις στα αγγλικά για να αποδοθεί η ερμηνεία μιας αρχαιοελληνικής λέξης.

Δύο χρόνια με συντροφιά τις λέξεις

Τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής της η Θώμη Σιούρα κάνει συντροφιά με τις λέξεις… Καθημερινά επεξεργάζεται έως 600 λήμματα.

Από τις 7 το πρωί έως τις 10:30 το βράδυ, βρίσκει, μελετά, αναλύει και μεταφράζει λήμματα. Της απομένουν περίπου τέσσερα γράμματα της αλφαβήτου πριν ολοκληρώσει την επεξεργασία του υλικού της. Εκτιμά ότι αυτό θα γίνει μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, προκειμένου στη συνέχεια να μπορέσει να ασχοληθεί με την προώθησή του.

Βεβαίως οι ιδέες της Θώμης Σιούρα δεν σταματούν στο λεξικό… Ιδέες για εφαρμογές εκπαιδευτικού -και μη- περιεχομένου είναι ήδη υπό επεξεργασία.

Πηγή: Ε. Χάνου, Ταχυδρόμος