Λήξη των ανασκαφών στη θέση Πύλα-Κοκκινόκρεμος

Τομέας 4: υπόγειοι χώροι, διάδρομος και πεσμένο αγγείο (Φωτογραφία: A. Kanta). Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών...

Τομέας 4: υπόγειοι χώροι, διάδρομος και πεσμένο αγγείο (Φωτογραφία: A. Kanta).

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ανακοινώνει τη λήξη της ανασκαφικής περιόδου του 2015 στη θέση Πύλα-Κοκκινόκρεμος που χρονολογείται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. 

Η θέση βρίσκεται κοντά στο χωριό Πύλα της Επαρχίας Λάρνακος. Οι ανασκαφές, που διήρκησαν από τις 29 Μαρτίου μέχρι τις 26 Απριλίου 2015, διεξάγονται υπό τη διεύθυνση του Καθ. Joachim Bretschneider (University of Ghent & KU Leuven), με τη συνεργασία της Δρ. Αθανασίας Κάντα (Mediterranean Archaeological Society) και του Δρ. Jan Driessen (Université Catholique de Louvain).

Ένας από τους κύριους στόχους της έρευνας αυτής είναι η περαιτέρω μελέτη της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην ανατολική Μεσόγειο και του χαρακτήρα των πολιτιστικών ανταλλαγών κατά την περίοδο αυτή. Οι έρευνες στην θέση Πύλα-Κοκκινόκρεμος αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για τη διεξαγωγή μιας τέτοιας έρευνας αφού η εγκατάσταση στο χώρο ξεκίνησε τον 13ο αι. π.Χ, μια περίοδο πτώσης για τους πολιτισμούς της Ύστερης Εποχής του Χαλκού. Επίσης η θέση κατοικήθηκε για πολύ μικρό χρονικό διάστημα και μετά την εγκατάλειψή της τα κινητά ευρήματα παρέμειναν στη θέση τους. Η θέση κατοικήθηκε για λιγότερο από 50 έτη και ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί ως ένα παράθυρο στο χρόνο κατά την κρίσιμη αυτή περίοδο της αρχαιότητας.

Οι ανασκαφές στον Τομέα 3 επικεντρώθηκαν στη διερεύνηση των κεντρικών και βόρειων τμημάτων του πλατώματος του Κοκκινόκρεμου. Συγκεκριμένα, διερευνήθηκε περαιτέρω ένα πολύ καλά διατηρημένο δάπεδο που είχε αποκαλυφθεί κατά το 2014. Ανάμεσα στα ευρήματα, ένα σχεδόν ακέραιο, βαθύ κύπελλο Μυκηναϊκό ΙΙΙΓ (στη βάση του οποίου φαίνεται να διανοίχθηκαν οπές πριν από την όπτηση) όπως και ένα ρυτόν της Ύστερης Μινωικής ΙΙΙΒ κοσμημένο με παραστάσεις κοχυλιών. Παρόλο που δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της περιόδου αυτής, κάποια ίχνη τοίχων στα βόρεια του χώρου επιβεβαιώνουν ότι μεγάλη έκταση του κεντρικού τμήματος του πλατώματος θα καταλαμβανόταν τότε από κτίσματα. Αποκαλύφθηκαν επίσης στοιχεία για κατοίκηση του ΒΑ τμήματος του λόφου. Η ομάδα φέτος επικεντρώθηκε στην Τομή 3.3 όπου είχαν προηγουμένως αποκαλυφθεί τμήματα της εσωτερικής αυλής κτιρίου και δύο δωμάτια. Οι ανασκαφές στο χώρο αποκάλυψαν τουλάχιστον 10 διαδοχικούς χώρους κτισμένους στην άκρη του πλατώματος. Κάποιοι από αυτούς μαρτυρούν τη διεξαγωγή μεταλλουργικών δραστηριοτήτων. 

Τομέας 4. Τμήμα της ανασκαφής (Φωτογραφία: A. Kanta).

Στον Τομέα 4 συνεχίστηκε η ανασκαφή των δωματίων που βρίσκονται εκατέρωθεν της κεντρικής πύλης του οχυρωμένου αυτού οικισμού. Η έρευνα στο σημείο αυτό, όπου το 2012 είχαν βρεθεί δύο πήλινα πλακίδια με Κυπρο-Μινωική γραφή, ξεκίνησε το 2012 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Μέχρι σήμερα έχουν διερευνηθεί μερικώς ή ολοκληρωτικά, 28 χώροι. Παρόλο που η περιοχή υπέστη διαταράξεις ως αποτέλεσμα της καλλιέργειας της γης, το περιεχόμενο πολλών δωματίων βρέθηκε αδιατάρακτο. Καλύτερα διατηρημένες είναι οι περιοχές που διατηρούν υπόγεια στοιχεία. Στην περιοχή δίπλα από την πύλη των οχυρώσεων του οικισμού φαίνεται ότι λειτουργούσαν βιοτεχνικές εγκαταστάσεις και εργαστήρια. Έτσι, μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι υπήρχαν τμήματα στον οικισμό όπου διεξάγονταν εξειδικευμένες δραστηριότητες. 

Κατά τη φετινή ανασκαφική περίοδο, διευρύνθηκε επίσης η έρευνα στον Τομέα 5 του χώρου, ο οποίος βρίσκεται δίπλα από την ανατολική πλαγιά του νότιου άκρου του πλατώματος. Η έρευνα τώρα καλύπτει έκταση 25 μ. Χ 13 μ. 

Τομέας 5: Πήλινο δοχείο με απανθρακωμένα οργανικά κατάλοιπα (Χώρος 6),
(Φωτογραφία: J. Bretschneider).

Τα ανασκαφικά κατάλοιπα εδώ διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. Ανασκάφηκαν συνολικά δέκα χώροι κτισμένοι πάνω σε τρεις ξεχωριστές αναβαθμίδες. Σε πολλούς χώρους ανασκάφηκαν πολλά ευρήματα στα δάπεδα, όπως για παράδειγμα στο Χώρο 3 όπου βρέθηκαν έξι οινοχόες – μια σε μορφή γυναικός και μια σε σχήμα ατράκτου με Μυκηναϊκά μοτίβα διακόσμησης- και δύο μικρά αλαβάστρινα δοχεία που σώζονται αποσπασματικά. Στο Χώρο 8 βρέθηκε μεγάλο δοχείο από μαύρη πέτρα όπως και ένας Μυκηναϊκός κρατήρας κοσμημένος με πτηνά. 

Τμήμα 5: Λακκοειδής κατασκευή (Χώρος 6) με λίθινη εγκατάσταση (Φωτογραφία: J.Bretschneider).

Τομέας 5: Δάπεδο και τοίχοι επιχρισμένα με κονίαμα στο Χώρο 7,
(Φωτογραφία J.Bretschneider).

Δύο χώροι ξεχωρίζουν ιδιαίτερα: το δάπεδο του Χώρου 7, που βρέθηκε καλυμμένο με ένα παχύ στρώμα κονιάματος που κάλυπτε και τους τοίχους και ο Χώρος 6 που περιλαμβάνει μια λακκοειδή κατασκευή, λαξευμένη στο φυσικό βράχο η οποία έχει μέχρι στιγμής ανασκαφεί μέχρι τα 3,5 μ σε βάθος. Στο βάθος του λάκκου αυτού βρέθηκε μια στρώση στάχτης 30 εκ. κάτω από μια λίθινη κατασκευή ωοειδούς σχήματος. Εντός της στάχτης βρέθηκε μια ακέραιη οινοχόη και ένα ανοικτό, ανεστραμμένο δοχείο γεμισμένο με απανθρακωμένο οργανικό υλικό. Το δυτικό τμήμα της κατασκευής δεν έχει ακόμη διερευνηθεί.

Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου