Ο άγνωστος Αυστραλός ήρωας της Μικρασίας

Το μνημείο του George Treolar , στη γενέτειρά του, Μπαλαράτ. Ενθυμούμενοι τη Μικρασιατική Καταστροφή, φέρνουμε στον νου και όσους ξένους στά...

Το μνημείο του George Treolar, στη γενέτειρά του, Μπαλαράτ.

Ενθυμούμενοι τη Μικρασιατική Καταστροφή, φέρνουμε στον νου και όσους ξένους στάθηκαν στο πλευρό μας. Κάποιοι από αυτούς είναι γνωστοί, όπως ο Αμερικανός πρόξενος Τζορτζ Χόρτον ή ο συμπατριώτης του πάστορας Εϊσα Τζένιγκς, τη φοβερή ιστορία του οποίου αφηγείται καταπληκτικά ο Ελληνοαμερικανός δημοσιογράφος Λου Γιουρένεκ στο βιβλίο του «Η μεγάλη φωτιά». 

Σίγουρα, όμως, δεν θα έχετε ακούσει ποτέ για τη συμβολή του Αυστραλού George Treolar. Ηταν τόσο μεγάλη, που ένα χωριό στη Ροδόπη, το οποίο δημιουργήθηκε αποκλειστικά από τους Πόντιους της Κερασούντας και του Καρς, ονομάστηκε «Θρυλόριο» προς τιμήν του. Πριν από λίγες ημέρες, ο ελληνισμός της Ωκεανίας τίμησε τον ήρωα στο μνημείο που έχει ανεγερθεί προς τιμήν του στην πόλη Ballarat, τη γενέτειρά του. Εκεί κατατέθηκαν στεφάνια, ακούστηκαν συγκινητικοί λόγοι και, βέβαια, οι Πόντιοι τον τίμησαν χορεύοντας.

Στιγμιότυπο από τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του George Treloar

Την περασμένη Κυριακή στην γενέτειρα του, στην αγροτική κωμόπολη Ballarat της πολιτείας Victoria, έγιναν τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του καθώς και αυτό μίας μικρής προσφυγοπούλας, παρουσία του 80χρόνου γιού του. Πρόκειται για ένα έργο που ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια από την "Επιτροπή Μνημείου George Devine Treolar" που είχε συσταθεί για τον σκοπό αυτό από τη "Μέριμνα Ποντίων Κυριών Ωκεανίας".

Όπως αναφέρει στην αυστραλιανή εφημερίδα The Age, η ομογενής επιχειρηματίας ποντιακής καταγωγής Λίτσα Αναστασιάδη η οποία πρωτοστάτησε στην πρωτοβουλία: "είμαι εμπνευσμένη από την ιστορία του, εμπνευσμένη από το έργο του, για εμένα είναι ένας ήρωας". Από τα 150.000 δολ. Αυστραλίας που κόστισε η δημιουργία του αγάλματος η οικογένεια της κας. Αναστασιάδη πρόσφερε 34.000 ενώ το δημοτικό συμβούλιο της γενέτειρας του 50.000.

Bοήθησε χιλιάδες χριστιανούς.

Ποια ήταν, όμως, η ιστορία του Αυστραλού που υπηρέτησε ως επίτροπος για τους πρόσφυγες της Κοινωνίας των Εθνών στη Θράκη και στη Μακεδονία στις αρχές της δεκαετίας του 1920; Ηταν γεννημένος το 1884 και πολέμησε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1922 βρέθηκε στη Βόρεια Ελλάδα, όπου έγινε μάρτυρας της εισροής προσφύγων από διάφορες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Με οργανωτικά χαρίσματα, κατάφερε να βοηθήσει τους ξεριζωμένους που αναζητούσαν τροφή και στέγη. Συνέβαλε στο να ιδρυθούν πολλά χωριά, για να μπορέσουν οι κατατρεγμένοι να ξεκινήσουν την καινούργια ζωή τους. Ο Treloar μαζί με τον Άγγλο συνεργάτη του, συνταγματάρχη Proctor, ίδρυσαν περίπου 12 χωριά σε Ανατολική Μακεδονία και Δυτική Θράκη. Καθώς έφθαναν κατά δεκάδες χιλιάδες οι πρόσφυγες επιζώντες στην Ελλάδα, βοήθησαν πολλούς από αυτούς να βρουν φαγητό, ρουχισμό και στέγη ώστε να μπορέσουν να ζήσουν και να ορθοποδήσουν. 

Υπολογίζεται ότι βοήθησε περίπου 108.000 χριστιανούς πρόσφυγες, που διώχθηκαν από τα σπίτια τους στη Μικρά Ασία την περίοδο εκείνη. Επειτα από λίγα χρόνια, αποχώρησε από την Ελλάδα απογοητευμένος τόσο με την Κοινωνία των Εθνών όσο και με το ελληνικό κράτος, επειδή δεν μπορούσαν να φέρουν εις πέρας ένα αποτελεσματικό σχέδιο για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των προσφύγων. Ξαναγύρισε στην πατρίδα του και πέθανε σε ηλικία 96 ετών, δίχως να έχει αναγνωριστεί το έργο του.

O George Treolar δεν είναι ο μόνος ήρωας της Μικρασίας που δεν γνωρίζουμε. Διαβάστε την ιστορία του καπετάνιου του ιαπωνικού πλοίου «Tokei Maru».

Πηγή: Μ. Πουρναρά, Καθημερινή, News247