Θραύσματα κρανίου πιστεύεται ότι ανήκουν στον Μπετόβεν – Έχουν δοθεί για έρευνα στη Βιέννη

Το μεταλλικό κουτί μέσα στο οποίο βρίσκονταν τα θραύσματα από το κρανίο του συνθέτη. [Credit:  Eva MANHART / APA / AFP] Θραύσματα ενός κρανί...

Το μεταλλικό κουτί μέσα στο οποίο βρίσκονταν τα θραύσματα από το κρανίο του συνθέτη. [Credit: Eva MANHART / APA / AFP]

Θραύσματα ενός κρανίου που πιστεύεται ότι ανήκουν στον συνθέτη Λούντβιχ βαν Μπετόβεν έχουν δωρηθεί σε πανεπιστήμιο της Αυστρίας, αφού πέρασαν δεκαετίες στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τα τελευταία επτά χρόνια της ζωής του, ο συνθέτης παρουσίασε τουλάχιστον δύο κρίσεις ίκτερου, που συνδέεται με ηπατική νόσο, οδηγώντας στη γενική πεποίθηση ότι πέθανε από κίρρωση. Οι ιατρικοί βιογράφοι έχουν έκτοτε μελετήσει πολύ προσεκτικά τις επιστολές και τα ημερολόγια του Μπετόβεν, καθώς και τη νεκροψία του, τις σημειώσεις των γιατρών του, ακόμη και τις σημειώσεις που ελήφθησαν όταν η σορός του εκτάφηκε δύο φορές -το 1863 και το 1888- με την ελπίδα να συνθέσουν το περίπλοκο ιατρικό του ιστορικό.

Τα κομμάτια του οστού δωρίστηκαν στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης από τον Αμερικανό επιχειρηματία Paul Kaufmann, ο οποίος τα ανακάλυψε σε μια θυρίδα ασφαλείας, σε μια γαλλική τράπεζα, μετά το θάνατο της μητέρας του το 1990. Αργότερα προέκυψε ότι τα οστά, τα οποία περιέχονταν σε ένα τενεκεδάκι με αχνή χαραγμένη τη λέξη «Μπετόβεν», είχαν αποκτηθεί από την περιουσία του προ-θείου της μητέρας του, Franz Romeo Seligmann.

Ο Seligmann, ο οποίος πέθανε το 1892, ήταν γιατρός, ιστορικός της ιατρικής και ανθρωπολόγος στη Βιέννη. Τα κομμάτια του κρανίου, που τώρα αναφέρονται ως θραύσματα Seligmann, περιήλθαν στην κατοχή του το 1863 κατά τη διάρκεια μιας επαναταφής των οστών του Μπετόβεν για λόγους μελέτης.

Το 1802, 25 χρόνια πριν από το θάνατό του, ο συνθέτης έγραψε μια επιστολή στα αδέλφια του, ζητώντας από το γιατρό του, Γιόχαν Άνταμ Σμιτ, να προσδιορίσει και να μοιραστεί τη φύση της ασθένειάς του μετά το θάνατό του. Η επιστολή αυτή είναι γνωστή ως Διαθήκη του Heiligenstadt.

Σε τηλεφωνική συνέντευξη, ο Kaufmann, συνταξιούχος επιχειρηματίας από το Carmichael της Καλιφόρνια, δήλωσε ότι η αιφνιδιαστική ανακάλυψη έγινε όταν η μητέρα του πέθανε ξαφνικά ενώ επισκεπτόταν τον αδελφό της στη Γαλλία. «Στην τσάντα της υπήρχε ένα κλειδί για μια θυρίδα ασφαλείας σε μια τοπική τράπεζα. Όταν η γυναίκα μου και εγώ την ανοίξαμε, μεταξύ άλλων βρήκαμε ένα μικρό τσίγκινο δοχείο και στην επιφάνειά του αναγραφόταν «Μπετόβεν».

Μετά από χρόνια ερευνών, σε συνδυασμό με λεπτομέρειες από επιστολές και έγγραφα που έφερε στο φως ο Κάουφμαν, έχουν έκτοτε αποκαλύψει ότι τα κομμάτια αποκτήθηκαν από τη Σέλιγκμαν το 1863, όταν έγινε η εκταφή της σορού του Μπετόβεν, στο κεντρικό νεκροταφείο της Βιέννης.

Νωρίτερα φέτος, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Current Biology αποκάλυψε πώς οι ερευνητές ανέλυσαν το DNA του Μπετόβεν από διατηρημένες τούφες των μαλλιών του και ανέλυσαν για πρώτη φορά το γονιδίωμα του συνθέτη. Τα πέντε δείγματα μαλλιών βοήθησαν τους επιστήμονες να αποκτήσουν πληροφορίες για το οικογενειακό ιστορικό του Μπετόβεν, τα χρόνια προβλήματα υγείας και τι μπορεί να συνέβαλε στον θάνατό του σε ηλικία 56 ετών.

Τις ημέρες πριν από την τελετή παράδοσης στη Βιέννη, ο Kaufmann ταξίδεψε στη Γερμανία για να συναντήσει τους ειδικούς πίσω από την ανακάλυψη των μαλλιών στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία.

Ο Κάουφμαν εξήγησε ότι η ομάδα στη Λειψία έχει πλέον λάβει δείγματα DNA από τα οστά, η ανάλυση των οποίων θα διαρκέσει αρκετούς μήνες, προτού μπορέσουν να τα συνδέσουν οριστικά με τα δείγματα των μαλλιών. Ο ίδιος πρόσθεσε: «Είναι εξαιρετικά συναισθηματικό για μένα να επιστρέψω τα θραύσματα εκεί που ανήκουν, εκεί όπου είναι θαμμένος ο Μπετόβεν». Τα θραύσματα Seligmann θα στεγαστούν πλέον στο μουσείο του πανεπιστημίου, το Josephinum.

[Credit: Eva MANHART / APA / AFP]

Σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε το πανεπιστήμιο, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του πανεπιστημίου, κ. Μπέλλερ, ανέφερε, «Δεχόμαστε με ευγνωμοσύνη αυτά τα θραύσματα και θα τα αποθηκεύσουμε με υπευθυνότητα- οι συλλογές μας στο Josephinum είναι το κατάλληλο μέρος γι’ αυτό». Και πρόσθεσε: «Το Josephinum είναι επίσης το κατάλληλο μέρος για την απόκτηση των θραυσμάτων, καθώς ο γιατρός του Μπετόβεν, Johann Adam Schmidt, ήταν επίσης καθηγητής στο Josephinum και ο ίδιος ο Μπετόβεν, κατά τη διάρκεια της ζωής του, επιθυμούσε να μελετηθεί και να ερευνηθεί η ασθένειά του μετά το θάνατό του».

Σύμφωνα με μια ακαδημαϊκή έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Beethoven Journal το 2005, ορισμένα από τα οστά του συνθέτη χάθηκαν μετά από μια ιδιωτική αυτοψία. Ο Christian Reiter, ιατροδικαστής με έδρα τη Βιέννη, εξέτασε προηγουμένως τα θραύσματα του κρανίου και τα έκρινε αξιόπιστα. Σε δήλωσή του τόνισε ότι «Με περαιτέρω έρευνες, για παράδειγμα με βάση το DNA, θα έρθουμε πιο κοντά στο ερώτημα αν πρόκειται πράγματι για τον Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Είμαστε πολύ ευγνώμονες στον κ. Κάουφμαν που έφερε αυτούς τους μάρτυρες του παρελθόντος πίσω στη Βιέννη».

Πηγή: ErtNews