Χαμένα αρχαία λιμάνια και φάρος βρέθηκαν στις ανασκαφές της αρχαίας Βαθονείας

O χώρος των ανασκαφικών εργασιών στην αρχαία Βαθονεία , που ξεκίνησαν από το 2009 . [Credit: IHA Photo] Οι ανασκαφές στην αρχαία ελληνική πό...

O χώρος των ανασκαφικών εργασιών στην αρχαία Βαθονεία, που ξεκίνησαν από το 2009 . [Credit: IHA Photo]

Οι ανασκαφές στην αρχαία ελληνική πόλη Βαθονεία στην Κωνσταντινούπολη ξεκίνησαν για το έτος 2023 και ανακαλύφθηκαν σημαντικά ίχνη δύο αρχαίων λιμανιών και ενός αρχαίου φάρου βυθισμένου στη λίμνη.

Αυτό το αξιοσημείωτο εύρημα σηματοδοτεί την ταύτιση του δεύτερου αρχαίου φάρου στην Τουρκία μετά τα Πάταρα, την αρχαία πόλη που είναι γνωστή ως το «λίκνο των πολιτισμών», καθώς φιλοξενεί πολλά αρχαία μνημεία από τους Ρωμαίους μέχρι την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Οι ανασκαφές στην Βαθονεία, που βρίσκεται σε ένα προάστιο της Κωνσταντινούπολης γνωστό ως Küçükçekmece, γίνονται από το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Kocaeli υπό την επίβλεψη του Shengül Aydıngun, αρχαιολόγου στο πανεπιστήμιο. Στόχος είναι η αποκάλυψη και διατήρηση της ιστορικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της λεκάνης της λίμνης Küçükçekmece στην περιοχή Αβτζιλάρ.

Η αρχαία πόλη Βαθονεία έφερε επίσης τα πρώτα ίχνη των Χετταίων στην ευρωπαϊκή ήπειρο, καθώς και των θρακικών/φρυγικών φυλών, η ύπαρξη των οποίων αμφισβητήθηκε έως ότου αυτά τα ευρήματα απέδειξαν ότι μετανάστευσαν από τον Βόσπορο στην Ανατολία πριν από 3.000 χρόνια.

Ο επικεφαλής της ανασκαφής Şengül Aydıngün μίλησε κατά τη διάρκεια συνάντησης στην τοποθεσία: «Οι ανασκαφές μας πραγματοποιούνται σε τρία σημεία της χερσονήσου που είναι γνωστή ως χερσόνησος Firuzköy στο Αβτζιλάρ: Το Μεγάλο Λιμάνι στο τέλος της χερσονήσου, το Μικρό Λιμάνι στη μέση και η περιοχή του «εσωτερικού τείχους» που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα, όπου πραγματοποιήσαμε τις ανασκαφές μας φέτος με 120 επιστήμονες. Μπορούμε να πούμε ότι οι ανασκαφές στην Βαθονεία φιλοξενούν μια από τις μεγαλύτερες επιστημονικές ομάδες της χώρας μας, που αποτελείται από διεθνώς ισχυρούς επιστήμονες».

«Από την πρώτη χρονιά που μπήκαμε σε αυτόν τον τομέα το 2008, η Βαθονεία τράβηξε την προσοχή του κόσμου. Μας επισκέφτηκαν στελέχη του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου. Τους δείξαμε μερικά πολύ μικρά απομεινάρια στο χωράφι και την επόμενη χρονιά, έβαλαν την ανασκαφή στη λίστα με τις καλύτερες ανακαλύψεις του κόσμου. Στην πραγματικότητα, η Βαθονεία δεν είναι αρχαία πόλη αλλά πόλη-λιμάνι. Στο παρελθόν, όταν ιδρύθηκε η Κωνσταντινούπολη, υπήρχε η πόλη του Βυζαντίου. Τότε ιδρύθηκε η Κωνσταντινούπολη. Όπως και σήμερα, το Αβτζιλάρ ήταν μια πόλη συνδεδεμένη με το κέντρο. Ήταν ένας λιμενικός οικισμός που παρείχε εξαιρετικές υπηρεσίες στην πόλη».

«Επιπλέον, θα ήθελα να υπογραμμίσω τη μεγάλη σημασία της σωματικής εργασίας στις αρχαιολογικές ανασκαφές και εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας σε κάθε εργάτη που χειρίζεται φτυάρι, πετάει χώμα και κουβαλάει καροτσάκια· η συνεισφορά του είναι πολύτιμη. Εκφράζουμε επίσης τις ευχαριστίες μας για άλλη μια φορά στη Mercedes-Benz, με την οποία είμαστε χαρούμενοι που είμαστε μαζί και ελπίζουμε αυτή η όμορφη συνεργασία να συνεχιστεί για πολλά χρόνια».

Αεροφωτογραφία των ερειπίων του μεγάλου λιμανιού. [Credit: Murat Öztürk]

Αεροφωτογραφία των υπολειμμάτων ενός αρχαίου φάρου που βρέθηκε στην πιο απομακρυσμένη γωνία του μεγάλου λιμανιού. [Credit: İstanbul tarihi]

Οι ανασκαφές

Οι ανασκαφές της αρχαίας Βαθονείας ξεκίνησαν με την επιφανειακή έρευνα το 2007. Το έργο εξελίχθηκε σε επιστημονικές ανασκαφές το 2009 με την άδεια του τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και την οικονομική υποστήριξη του Κυβερνείου της Κωνσταντινούπολης υπό την ηγεσία του Şengül Aydıngün.

Με βάση τα ερευνητικά αποτελέσματα του 2009, το Αμερικανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, η βρετανική εφημερίδα Independent και η έκδοση Heritage Key συμπεριέλαβαν τον χώρο της ανασκαφής στην «λίστα με τις δέκα κορυφαίες σημαντικές αρχαιολογικές ανακαλύψεις στον κόσμο» εκείνης της χρονιάς.

Έχουν ανακαλυφθεί τα ίχνη δύο αρχαίων λιμανιών που ονομάζονται «Μεγάλο» και «Μικρό» και χρονολογούνται στην ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο και ένας αρχαίος φάρος.

Από το 2011-2012, ξεκίνησαν οι ανασκαφές, αποκαλύπτοντας αρχαίες λιμενικές κατασκευές, μια μεγάλη ανοιχτή στέρνα που πιστεύεται ότι παραγγέλθηκε από τον αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνο (330 μ.Χ.), τα ερείπια ενός κάστρου, ένα μεγάλο ανακτορικό συγκρότημα με δάπεδα καλυμμένα με μωσαϊκό, υπόγεια κανάλια νερού και αρχαίοι δρόμοι.

Επίσης, στην αρχαία πόλη έχουν αποκαλυφθεί ίχνη των Βίκινγκς. «Ανακαλύψαμε επτά ενδείξεις που υποδεικνύουν ότι οι Βίκινγκς ζούσαν κάποτε εδώ», είπε ο Blazei Stanislawski, ένας Πολωνός ειδικός των Βίκινγκς που εντάχθηκε στην ομάδα αφού έμαθε για πρώτη φορά ότι οι Βίκινγκς ζούσαν στην Βαθονεία.

Τα μικροαντικείμενα, τα κεραμικά και οι αμφορείς που βρέθηκαν μέσα σε αυτές τις κατασκευές έδειξαν ενδείξεις για έντονο θαλάσσιο εμπόριο μεταξύ διαφόρων αρχαίων κέντρων από τη δυτική έως την ανατολική Μεσόγειο (Ισπανία, Ιταλία, Σικελία, Μαρόκο, Αίγυπτος, Λίβανος, Φοινίκη, Συρία και νησιά του Αιγαίου) από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τον 6ο αιώνα μ.Χ.

Πηγή: Daily Sabah, ArkeoNews