Νέα ανακάλυψη συνδέει το κράνος του Sutton Hoo με τη Δανία και όχι με τη Σουηδία

Η μεταλλική σφραγίδα από την Tåsinge στη Δανία με μοτίβο που το συνδέει με το εμβληματικό κράνος Sutton Hoo. [Credit: Εθνικό Μουσείο της Δαν...

Η μεταλλική σφραγίδα από την Tåsinge στη Δανία με μοτίβο που το συνδέει με το εμβληματικό κράνος Sutton Hoo. [Credit: Εθνικό Μουσείο της Δανίας]

Μια πρόσφατη αρχαιολογική ανακάλυψη στο δανέζικο νησί Tåsinge μπορεί να αμφισβητήσει θεωρίες δεκαετιών σχετικά με την προέλευση του κράνους του Sutton Hoo - ένα από τα πιο πολύτιμα αντικείμενα της Βρετανίας και συχνά αποκαλούμενο «Τουταγχαμών της Βρετανίας».

Πριν από δύο χρόνια, ο Jan Hjort βρήκε ένα μικρό αντικείμενο από κράμα χαλκού με πράσινη απόχρωση, ενώ σάρωσε ένα χωράφι με ανιχνευτή μετάλλων. Αρχικά, το εύρημα θεωρήθηκε λανθασμένα για μια συνηθισμένη εικονογραφική πλάκα, αλλά αργότερα αναγνωρίστηκε ως «πατρίς» ή μεταλλική σφραγίδα, που χρησιμοποιείται για την αποτύπωση μοτίβων σε λεπτά μεταλλικά φύλλα. Το αντικείμενο διαστάσεων 5 επί 4 εκατοστών μεταφέρθηκε στο Μουσείο του Σβεντμποργκ και αργότερα μεταφέρθηκε στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας για ανάλυση.

Ο Peter Pentz με την σφραγίδα από το Tåsinge.
[Credit: John Fhær Engedal Nissen, Εθνικό Μουσείο της Δανίας]

Οι αρχαιολόγοι, συμπεριλαμβανομένου του Peter Pentz, επιμελητή του Εθνικού Μουσείου της Δανίας, επιβεβαίωσαν τώρα ότι τα μοτίβα που χαράχτηκαν στη σφραγίδα έχουν μια αξιοσημείωτη ομοιότητα με εκείνα στο κράνος του Sutton Hoo, που ανακαλύφθηκε στο Σάφολκ της Αγγλίας το 1939. Το κράνος ήταν μέρος μιας πλούσιας αγγλοσαξονικής ταφής πλοίου που πιστεύεται ότι ήταν του βασιλιά Raedwald της Ανατολικής Αγγλίας, ο οποίος πέθανε γύρω στο 624 μ.Χ. Μαζί με το κράνος, οι αρχαιολόγοι βρήκαν πάνω από 260 αντικείμενα, μεταξύ των οποίων χρυσά νομίσματα, μια ασπίδα και ένα ταφικό πλοίο μήκους 27 μέτρων.

Προηγουμένως, οι αρχαιολόγοι πίστευαν ότι το κράνος του Sutton Hoo είχε προέλευση από το Uppland της ανατολικής Σουηδίας, καθώς τα μοτίβα του ήταν παρόμοια με άλλα σουηδικά κράνη που απεικόνιζαν έφιππους πολεμιστές. Ωστόσο, το εύρημα του Tåsinge έχει πλέον αλλάξει αυτή την άποψη.

Το μοτίβο στην σφραγίδα που βρέθηκε στο Tåsinge στο νότιο αρχιπέλαγος Funen της Δανίας. [Credit: Mads Lou Bendtsen, Εθνικό Μουσείο της Δανίας]

Η ομοιότητα υπερβαίνει το γενικό ύφος. Και τα δύο τεχνουργήματα παρουσιάζουν έφιππους πολεμιστές με συγκεκριμένα κοινά στοιχεία - το σχήμα της εξάρτησης για το άλογο, μια περιχειρίδα στον καρπό του πολεμιστή και μια φιγούρα κάτω από το άλογο. Ακόμα και οι πιο λεπτές λεπτομέρειες, όπως η ουρά, η μύτη και η χαίτη του αλόγου, ταιριάζουν απόλυτα. Ένα δεύτερο, μερικώς ανακατασκευασμένο μοτίβο στο κράνος του Sutton Hoo, το οποίο είχε προηγουμένως αγνοηθεί, έδειξε επίσης ακόμη πιο ακριβή ευθυγράμμιση με τη δανέζικη σφραγίδα.

Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν ότι το κράνος του Sutton Hoo όχι μόνο θα μπορούσε να προέρχεται από τη Δανία αλλά και να έχει κατασκευαστεί από τους ίδιους τεχνίτες που κατασκεύασαν την πρόσφατα ανακαλυφθείσα σφραγίδα.

Αν επιβεβαιωθεί, η θεωρία αυτή θα αλλάξει σημαντικά τα όσα γνωρίζουν οι ιστορικοί για τη γεωπολιτική στη Βόρεια Ευρώπη τον 7ο αιώνα. Η Δανία, η οποία παραδοσιακά επισκιάζεται από τους πιο εμφανείς αρχαιολογικά γείτονές της, την Αγγλία και τη Σουηδία, μπορεί να βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του πολιτικού και καλλιτεχνικού τοπίου της περιοχής κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Αλλά ο Pentz προειδοποίησε: «Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα».

Μοτίβο ιππέα πολεμιστή από το κράνος του Sutton Hoo.
[Εικονογράφηση: Goran taken, Wikipedia, άδεια χρήσης ελεύθερης εγκυκλοπαίδειας: CC-BY-SA]

Η ανακάλυψη εγείρει επίσης το ενδεχόμενο ότι το Tåsinge ήταν η τοποθεσία ενός εργαστηρίου μετάλλων του 7ου αιώνα, με τις πρόσθετες ανακαλύψεις μεταλλικών θραυσμάτων στην περιοχή και ενός λεπτού φύλλου αργύρου. Αν και παραμένει η πιθανότητα η σφραγίδα ή το κράνος να διακινήθηκε μεταξύ περιοχών, το βάρος των στιλιστικών και τεχνικών στοιχείων συνηγορεί υπέρ της Δανίας ως πραγματικής προέλευσης του κράνους.

Προκειμένου να ενισχύσουν το επιχείρημά τους, οι ερευνητές σχεδιάζουν να δημιουργήσουν λεπτομερείς τρισδιάστατες σαρώσεις τόσο της σφραγίδας όσο και του κράνους του Sutton Hoo. Οι σαρώσεις θα επιτρέψουν ακριβείς συγκρίσεις που μπορούν είτε να αποδείξουν είτε να καταρρίψουν τη θεωρία της κοινής προέλευσης.

Το κράνος του Sutton Hoo.
[Credit: The Trustees of the British Museum (CC BY-NC-SA 4.0 license)]

Η σφραγίδα εκτίθεται στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη από την 1η Απριλίου.

Πηγή: Archaeology News