Αρχαία νεκροταφεία αναδύονται από τη λίμνη Ιζνίκ γύρω από την Βασιλική της Νίκαιας

Άποψη του τάφου κοντά στη βασιλική στην λίμνη Iznik. [Credit: AA] Καθώς συνεχίζονται οι υποβρύχιες ανασκαφές στη λίμνη Ιζνίκ, στην Προύσα τη...

Άποψη του τάφου κοντά στη βασιλική στην λίμνη Iznik. [Credit: AA]

Καθώς συνεχίζονται οι υποβρύχιες ανασκαφές στη λίμνη Ιζνίκ, στην Προύσα της Τουρκίας, οι αρχαιολόγοι φέρνουν στο φως ένα από τα ξεχασμένα διαμάντια του πρώιμου χριστιανισμού: αποκαλύπτονται οι τάφοι γύρω από τη βασιλική. Η βασιλική που βρίσκεται μόλις 20 μέτρα από την ακτογραμμή της λίμνης και είναι βυθισμένη 1,5 έως 2 μέτρα κάτω από την επιφάνεια, ανακαλύφθηκε το 2014 και από το 2015 βρίσκεται υπό συστηματική αρχαιολογική μελέτη.

Με επικεφαλής τον καθηγητή Mustafa Sahin, επικεφαλής της Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Uludag, το έργο έχει μετατραπεί από μια επιφανειακή έρευνα στη μοναδική ολοκληρωμένη προσπάθεια «αρχαιολογίας υγρού εδάφους» της Τουρκίας. Οι ανασκαφικές εργασίες αποκάλυψαν ότι ο χώρος αντιστοιχεί στην εκκλησία των Αγίων Πατέρων, που κατασκευάστηκε εκεί όπου πραγματοποιήθηκε η Πρώτη Σύνοδος της Νίκαιας το 325 μ.Χ.

Άποψη των τάφων κοντά στη βασιλική στη λίμνη Ιζνίκ στην Προύσα. [Credit: AA]

Οι χώροι ταφής αποκαλύπτουν την πρώιμη χριστιανική ιστορία

Οι ανασκαφές γύρω από τη βασιλική έχουν αποκαλύψει νεκροταφεία που πιστεύεται ότι ανήκουν σε πρώτους χριστιανούς. Οι σκελετοί που βρέθηκαν σε ανοιγμένους τάφους καταγράφονται προσεκτικά από ανθρωπολόγους και επιστρέφονται στις αρχικές τους θέσεις μετά την αποκατάσταση.

«Τα κατεστραμμένα κεραμίδια των τάφων επισκευάζονται και οι σκελετοί τοποθετούνται πίσω με σεβασμό», δήλωσε ο Sahin. «Στόχος μας είναι να διαταράξουμε όσο το δυνατόν λιγότερο τον χώρο, διατηρώντας παράλληλα την ιστορική και ηθική ακεραιότητα του».

Άποψη του τάφου κοντά στη βασιλική στην λίμνη Iznik. [Credit: AA]

Εκκλησία των Αγίων Πατέρων: Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος

Ο Sahin επιβεβαίωσε ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν πλέον έντονα ότι η βασιλική είναι πράγματι η Εκκλησία των Αγίων Πατέρων, που χτίστηκε στους χώρους της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας. Η σύνοδος, ένα κομβικό γεγονός στη χριστιανική ιστορία, έθεσε τα θεμέλια του δόγματος της Νίκαιας και διαμόρφωσε βασικά δόγματα της χριστιανικής πίστης.

«Η αναγνώριση του χώρου αυτού από το Βατικανό και η αναφορά σε επίσκεψη του Πάπα Λέοντα ΙΔ' έχει αναβαθμίσει τη σημασία της βασιλικής για όλα τα χριστιανικά δόγματα», σημείωσε ο Sahin. «Ακόμη και αν ο Πάπας δεν επισκέπτεται  τον χώρο με την φυσική του παρουσία, η αναγνώρισή του έχει μετατρέψει την εκκλησία σε τόπο προσκυνήματος».

Αεροφωτογραφία της βυθισμένης βυζαντινής βασιλικής στη λίμνη Ιζνίκ, καθώς συνεχίζονται οι υποβρύχιες αρχαιολογικές ανασκαφές και έρευνες, στην Προύσα της Μικράς Ασίας. [Credit: AA]

«Τα στοιχεία δείχνουν ότι η περιοχή αυτή κάποτε την επισκέπτονταν ως εκκλησία προσκυνήματος», δήλωσε ο Sahin. «Η διπλή της ταυτότητα ως μαρτυρική και ταφική εκκλησία ενισχύει την ιερή της αξία».

Σύμφωνα με τον Sahin, η βασιλική βυθίστηκε και ξεχάστηκε μετά το 1250 λόγω της ανόδου της στάθμης των υδάτων στη λίμνη Ιζνίκ. Η πρόσφατη αναβίωση μέσω της έρευνας και της προώθησης έχει καταστήσει το Ιζνίκ ένα αναδυόμενο κέντρο για τον θρησκευτικό τουρισμό.

Η αρχαιολογική ομάδα αποφεύγει την αφαίρεση ανθρώπινων λειψάνων για αποθήκευση. Αντ' αυτού, αποκαθιστούν και ξαναθάβουν τους σκελετούς με προσοχή, αφήνοντας την πόρτα ανοιχτή για μελλοντική ανάλυση DNA, αν χρειαστεί.

Άποψη του τάφου κοντά στη βασιλική στην λίμνη Iznik. [Credit: AA]

«Η προσέγγισή μας καθοδηγείται από την ηθική και τον σεβασμό. Καταγράφουμε τα πάντα και προστατεύουμε τον χώρο σαν να είναι ακόμα σε χρήση», εξηγεί ο Sahin. «Δεν πιστεύουμε στην άσκοπη διατάραξη της ησυχίας των νεκρών».

Ο Πάπας Λέων ΙΔ' θα επισημάνει την 1700η επέτειο

Η πιθανή επίσκεψη του Πάπα στο Ιζνίκ συμπίπτει με την 1700η επέτειο της Πρώτης Συνόδου της Νίκαιας, μια στιγμή ιστορικής και πνευματικής σημασίας. Αν και τα επίσημα σχέδια δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί, το συμβολικό βάρος της αναγνώρισής του έχει ήδη μεταμορφώσει το καθεστώς της τοποθεσίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

«Είτε μας επισκεφθεί είτε όχι, τα λόγια του Πάπα έχουν μετατρέψει αυτό το μέρος σε ιερό επίκεντρο για εκατομμύρια ανθρώπους», δήλωσε ο Sahin.

Άποψη των τάφων κοντά στη βασιλική στη λίμνη Ιζνίκ στην Προύσα. [Credit: AA]

Άποψη του τάφου κοντά στη βασιλική στην λίμνη Iznik. [Credit: AA]

Ενίσχυση της ανασκαφικής ομάδας

Η ομάδα, η οποία αποτελείται σήμερα από 10 ειδικούς, σχεδιάζει να επεκταθεί σε 25 καθώς αρχίζουν οι πανεπιστημιακές διακοπές. Στην ομάδα περιλαμβάνονται γεωλόγοι, γεωφυσικοί και συντηρητές.

Η ανασκαφική περίοδος, η οποία ξεκίνησε τον Μάιο, αναμένεται να συνεχιστεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου.

Πηγή: Turkiye Today