Ενας δούλος για... χίλιες δραχμές

Μια αττική δραχμή θα χρειαζόσασταν στην αρχαία Αθήνα για να φάτε ένα χοιρινό ποδαράκι. Οσο και το ημερομίσθιο ενός ανειδίκευτου εργάτη. Μισ...

Μια αττική δραχμή θα χρειαζόσασταν στην αρχαία Αθήνα για να φάτε ένα χοιρινό ποδαράκι. Οσο και το ημερομίσθιο ενός ανειδίκευτου εργάτη. Μισό οβολό, για τρεις κοτύλες λάδι. Αν θέλατε να αγοράσετε οικόπεδο και σπίτι στην αρχαία Αμφίπολη, θα έπρεπε να ξηλωθείτε. Δωδεκάμισι στατήρες θα έφευγαν από τη δική σας τσέπη και θα πήγαιναν στην τσέπη του πωλητή. Οι στατήρες ήταν χρυσοί και είχαν βάρος από 8,60 έως 8,75 γραμμάρια. Αν θέλατε μόνο σπίτι, θα σας κόστιζε 2.800 δρχ.

Οι τιμές των αρσενικών δούλων κατά τη ρωμαϊκή περίοδο είχαν πάρει την ανιούσα. Το 14 π.Χ. κόστιζε 1.000 δρχ, το 5 μ.Χ. 1.200 και στα χρόνια του Αυγούστου 2.000 δηνάρια. Αρκεί να ήξερε ελληνικά!

Το νομισματικό σύστημα της αρχαίας Αθήνας είχε ως νόμισμα βάσεως την αττική δραχμή, με περιεκτικότητα σε ασήμι 4,36 γραμμάρια μέχρι και 983 τοις χιλίοις. Εξι οβολοί αποτελούσαν μία δραχμή. Κυκλοφορούσαν επίσης πολλαπλάσια της δραχμής, με μεγαλύτερο το δεκάδραχμο.

"Το κόστος της διατροφής. Πόσο κοστίζει τι... από την αρχαιότητα έως σήμερα" είναι ο τίτλος της έκθεσης, που θα παρουσιάζει μερικά από τα οικονομικά δεδομένα των Ελλήνων. Τη διοργανώνει το Νομισματικό Μουσείο στη Λευκωσία, από τον ερχόμενο Οκτώβριο έως τον Φεβρουάριο του 2012. Θα στεγαστεί στο Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής Νομισματοκοπίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου.

Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ της αποστολής της έκθεσης και του προσωρινού δανεισμού 397 αρχαίων, μεσαιωνικών και νεότερων νομισμάτων, από το Νομισματικό Μουσείο, καθώς και θραύσματος επιγραφής, από το Επιγραφικό Μουσείο, προκειμένου να παρουσιασθούν στην έκθεση.

Οπως σημείωσε η διευθύντρια Μουσείων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Μαρία Λαγογιάννη, "η έκθεση παρουσιάζει το κόστος της διατροφής, σε μια διαχρονική θεώρηση, από τον 5ο αι. π.Χ. έως και τον 20ό αι., στον ελλαδικό χώρο.

Οι θεματικές της ενότητες καλύπτουν συγκεκριμένες χρονικές περιόδους: Αρχαία Ελλάδα, Ρώμη, Βυζάντιο, ξένη κυριαρχία στον ελλαδικό χώρο και τέλος Σύγχρονη Ελλάδα".

Σε κάθε ενότητα αναπτύσσονται το ιστορικό πλαίσιο και το νομισματικό σύστημα και, επίσης, προβάλλονται οι διατροφικές συνήθειες της περιόδου. "Τα στοιχεία για το κόστος της διατροφής, που προέρχονται από γραπτές πηγές, καθώς και συγκρίσιμες αναφορές για μισθούς, αμοιβές, κόστος αγαθών και υπηρεσιών, τεκμηριώνονται με ασφαλώς χρονολογημένα νομίσματα" είπε η εισηγήτρια.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΡΩΜΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ
Δέκα αγκινάρες έκαναν 6 δηνάρια στην αρχαία Ρώμη και ένα κιλό ψάρια 24. Μια βυζαντινή οικογένεια χρειαζόταν 5 φόλλεις (χάλκινα νομίσματα) τη μέρα για τα λαχανικά της, ενώ έλεγε το ψωμί... ψωμάκι, αφού έκανε 3 φόλλεις. Ενα μεταξωτό ένδυμα κόστιζε 72 σόλιδους (ένας σόλιδος=24 φόλλεις). Πιο φτηνός ήταν ένας ευνούχος σκλάβος, που έκανε 30 ή 50 σόλιδους.

Στα τέλη του 18ου αιώνα, στη Σμύρνη, έξι αβγά έκαναν έναν παρά και μία οκά ελαιόλαδο περί τους 16-18 παράδες. Μία υπηρέτρια έπαιρνε 20-30 πιάστρες τον χρόνο, μία νοσοκόμα 8-10. Την ίδια εποχή, στα Χανιά, το ημερομίσθιο ήταν 30 άσπρα και στη Μυτιλήνη οι ετήσιες αποδοχές δασκάλου 120 γρόσια. Μία λίβρα ψωμί στις Σέρρες στοίχιζε 1 άσπρο και ένα κοτόπουλο στην Κωνσταντινούπολη 5 άσπρα (πολύ νωρίτερα όμως, αμέσως μετά την Αλωση). Τέλος, στη νεότερη Ελλάδα, το 1880 το γάλα είχε 35 λεπτά το κιλό, το ελαιόλαδο 80.