Ο Ιωάννης Φωκάς από το Βαλεριάνο Κεφαλλονιάς, ο Χουάν ο Γραικός, ο Juan de Fuca της Flota de Tierra Firme και της Flota de Nueva Esp...
Ο Ιωάννης Φωκάς από το Βαλεριάνο Κεφαλλονιάς, ο Χουάν ο Γραικός, ο Juan de Fuca της Flota de Tierra Firme και της Flota de Nueva Espana, ακολούθησε το θέσφατο: ταγμένος καθώς ήταν να μεγαλώσει κατά τι τον κόσμο, ανακάλυψε τα Στενά νότια της νήσου Βανκούβερ και τοιουτοτρόπως έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που, με τα σημερινά δεδομένα, έφθασε πρώτος στον ΝΔ Καναδά.
Η νεώτερη αυτή οδυσσειακή μορφή του 16ου αι. ξεκίνησε για την εξεύρεση των μυθικών Στενών του Ανιάν, που υποτίθεται πως ένωναν τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό από τον Αρκτικό Κύκλο, γνωστά τότε και ως ΒΔ Πέρασμα. Η ανακάλυψη αυτής της θαλάσσιας διόδου θα συντόμευε τη ρότα από τη δυτική Ευρώπη προς την Κίνα καθιστώντας τα ταξίδια συντομότερα και ασφαλέστερα.
Στην πραγματικότητα, την άνοιξη του 1592 ταξίδεψε με μια καραβέλα και ένα βοηθητικό σκάφος πινάτς από το Ακαπούλκο με κατεύθυνση βόρεια, πέρασε τα παράλια της Καλιφόρνια, ανέβηκε ακόμη βορειότερα κι εισήλθε σε ένα πέρασμα με κατεύθυνση αρχικά προς τα ανατολικά -κι αργότερα Β και ΒΑ-, ανακαλύπτοντας τα Στενά, στο μέσο των οποίων διέρχεται τμήμα των συνόρων ΗΠΑ – Καναδά. Από το 1725 τα Στενά φέρουν το όνομά του, όχι με στήριξη των Ισπανών, ή των Άγγλων στους οποίους κατά το τέλος της ζωής του αναγκάστηκε να υποσχεθεί την υπηρεσία του, αλλά με απόφαση της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών της Αγίας Πετρούπολης. Στις 8 Απριλίου 1750 ο γεωγράφος της Ακαδημίας Nicolas de L’Isle, αφού αποχώρησε από τη Μοσχοβία, παρουσίασε δημόσια, στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών, τα πρωτότυπα σχέδια τού χάρτη του με τις ρωσικές ανακαλύψεις -1723, 1732 & 1741- όπου είχε αποτυπώσει και τα «Στενά Juan de Fuca».
 |
| Strait of Juan de Fuca, Mount Olympus in the background, Canada and United States of America, illustration from the magazine The Illustrated London News, volume LX, June 29, 1872. |
Όμως, τα Στενά του Ανιάν, που αυτά πήρε ο θαλασσοπόρος εντολή από τον Αντιβασιλιά του Μεξικό να ανακαλύψει και που φυσικά, τότε, δεν τα βρήκε γιατί, απλώς, δεν είχαν ακόμη διανοίξει, σήμερα αρχίζουν και ξεσκεπάζονται μετά από αιώνων προστασία από παχύ στρώμα πάγου. Το ΒΔ Πέρασμα μέχρι το 2040 θα είναι μια αυταπόδεικτη πραγματικότητα, που θα διευκολύνει το παγκόσμιο εμπόριο κάνοντας οικολογικότερες, ταχύτερες και οικονομικότερες τις θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ Ειρηνικού κι Ατλαντικού από βορρά.
Έτσι, αιώνες μετά το ταξίδι του, τώρα που οι πάγοι λιώνουν στον αρκτικό κύκλο λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, επαληθεύεται η «πλάνη» του: το πέρασμα που νόμιζε πως ανακάλυψε, και που με αυτό το στρεβλό πιστεύω έσβησε γύρω στο 1602 στο νησί του, στην Κεφαλλονιά.
 |
| Τα μυθικά Στενά του Anian (Β. Αμερική) σε χάρτη του de Jode το 1593 |
Σήμερα λειτουργεί το Αρκτικό Οικονομικό Συμβούλιο (Arctic Economic Council), που από τον Δεκέμβριο συμπεριλαμβάνει και την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, και που στους σκοπούς του έχει την στήριξη και προώθηση των νέων θαλασσίων διόδων που διανοίγονται με το πρόσφατο και μη αναστρέψιμο –ως διαγράφεται μέχρι τώρα- λιώσιμο των πάγων. Με τον τρόπο αυτό, εξυπηρετούνται αποτελεσματικότερα – σε κάθε τομέα- οι θαλάσσιες μεταφορές διαπλέοντας τις καναδικές ακτές από τον Ατλαντικό έως την Αλάσκα.
Σύμφωνα με πηγές, το 2014 το φορτηγό NUNAVIK μετέφερε 23.000 τόνους μεταλλεύματος από τον Καναδά στην Κίνα ταξιδεύοντας στο ΒΔ Πέρασμα χωρίς τη βοήθεια παγοθραυστικών.
Μετά από προσωπική επισταμένη έρευνα - αρχής γενομένης το 1992 - και συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια και διεθνή fora επιβεβαιώθηκε πλήρως ο Έλληνας θαλασσοπόρος Ιωάννης Φωκάς, μορφή την οποία μεγάλοι ιστορικοί μέχρι πρόσφατα θεωρούσαν μυθική. Τον Αύγουστο του 2017 κατόπιν προσκλήσεως της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς παρουσιάστηκε και καταγράφηκε στη Βουλή η ιστορία και τα τεκμήρια που πιστοποιούν την ανακάλυψη του σπουδαίου αυτού ταξιδευτή.
Τον Απρίλιο του 2018 τα ΕΛΤΑ κυκλοφόρησαν σε πρώτη παγκόσμια γραμματόσημο αφιερωμένο σε αυτόν, ενώ μεγάλου μεγέθους προτομή με την συμβολική μορφή του τοποθετήθηκε ως μόνιμο έκθεμα στο «Μουσείο του Βανκούβερ» και στο λιμάνι Αργοστολίου το οποίο φέρει πλέον το όνομά του.
Ο Χουάν ντε Φούκα έχει ήδη κερδίσει την αιώνια μνήμη.
Τον αποζημίωσαν οι καιροί, οι κλιματολογικές συνθήκες, οι πάγοι που τήκονται.
Οι αιώνες αποζημίωσαν τον Έλληνα που δεν ανήκει σε καμιά από τις πολλές χώρες που αναφέρονται στο διάβα της πολυκύμαντης ζωής του. Αντάμειψαν αυτόν που ανήκει σε μια πατρίδα χωρίς γεωγραφικά όρια, σε μια χώρα που τα σύνορά της ορίζονται από τις ανησυχίες του.
Πηγή: Ε. Λειβαδά, The Huffington Post
Δεν υπάρχουν σχόλια