Να σωθεί το Σούλι: Μέτρα για την προστασία του ιστορικού τόπου

Το Κούγκι στο Σούλι Στο Κούγκι ο καλόγερος Σαμουήλ με πέντε ακόμη συντρόφους του ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη για να μην πέσει _και ...

Το Κούγκι στο Σούλι

Στο Κούγκι ο καλόγερος Σαμουήλ με πέντε ακόμη συντρόφους του ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη για να μην πέσει _και πέσουν_ στα χέρια των Τούρκων. Δεκέμβρης του 1803 ήταν. Το κάστρο της Κιάφας ήταν ένα από τα ισχυρότερα προπύργια των Σουλιωτών ενώ τα Πηγάδια, το μοναδικό μέσο για την ύδρευσή τους. Όλη αυτή η ιστορική περιοχή του Σουλίου με πολλά προβλήματα συσσωρευμένα μέσα στο χρόνο, πρόκειται να μπει τώρα σε ένα πρόγραμμα προστασίας, συντήρησης και ανάδειξης, προκειμένου να διασωθούν τα ιστορικά της στοιχεία.

Έργα, διαδικασίες και χρονοδιαγράμματα που απαιτούνται γι΄αυτό το σκοπό συζητήθηκαν ως εκ τούτου στο υπουργείο Πολιτισμού με την υπουργό κυρία Λίνα Μενδώνη, τον περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Αλέξανδρου Καχριμάνη και άλλους υπηρεσιακούς παράγοντες. Τα μέτρα που θα ληφθούν, ξεκινούν από την οριοθέτηση ζωνών προστασίας και την επίλυση των χωροταξικών ζητημάτων και ακολουθεί η χάραξη μονοπατιών για την πρόσβαση σε ιστορικούς τόπους, όπως στο Κάστρο της Κιάφας και τα σπίτια των Σουλιωτών.

Αποκατάσταση θα γίνει στην οικία Μπούση αλλά και σε τρία κεντρικά πηγάδια του οικισμού, που παρουσιάζουν σημεία εσωτερικής κατάρρευσης (από τα 400, που διαθέτει η περιοχή) ενώ θα πραγματοποιηθεί και συστηματική καταγραφή των κτηρίων του Τετραχωρίου, αλλά και όλης της περιοχής που οριοθετείται ως ιστορικός χώρος Σουλίου. Επεμβάσεις στερέωσης εξάλλου θα γίνουν στα επώνυμα κτήρια της περιοχής, σε όποια κατάσταση και αν βρίσκονται. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον μεταξύ αυτών παρουσιάζουν και εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δονάτου.

Για την σύνταξη και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για το Σούλι συγκροτείται μάλιστα επιστημονική ομάδα εργασίας από εκπροσώπους του υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Ηπείρου, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, η οποία θα λειτουργεί παράλληλα και μέσα στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης ανάμεσα στην Περιφέρεια και το ΥΠΠΟΑ.

Το κάστρο της Κιάφας

Αυτή ο ομάδα εργασίας θα διαχειριστεί όλα δεδομένα και το αρχειακό υλικό, που διαθέτει το ΥΠΠΟΑ και ως το τέλος Αυγούστου θα πρέπει να παραδώσει στην Περιφέρεια την πρώτη φάση των μελετών και σχεδίων ώστε οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Ηπείρου και του ΥΠΠΟΑ να προχωρήσουν γρήγορα στην υλοποίηση των έργων. Γιατί, όπως είπε η υπουργός Πολιτισμού στην σύσκεψη «Είναι ανεπίτρεπτο να μη έχει γίνει για το Σούλι τίποτε ουσιαστικό ως σήμερα», δεδομένου μάλιστα ότι υπάρχουν μελέτες του υπουργείου που δεν αξιοποιήθηκαν ποτέ.

«Πρέπει να είμαστε επιχειρησιακοί. Πρέπει να δούμε πώς αντιμετωπίζουμε τον χώρο σήμερα. Τί θα είναι το παραδοτέο στον πολίτη, στον επισκέπτη και πώς θα ενισχυθεί η αναπτυξιακή προοπτική για έναν τόπο που διαθέτει διεθνώς brand name».

Στη σύσκεψη αποφασίστηκε ότι:

Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Ηπείρου, το ΕΜΠ και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, συγκροτούν επιστημονική ομάδα εργασίας σύνταξης και εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για το Σούλι, η οποία θα λειτουργεί παράλληλα και μέσα στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης ανάμεσα στην Περιφέρεια και το ΥΠΠΟΑ.
Η ομάδα εργασίας θα διαχειριστεί όλα δεδομένα και το αρχειακό υλικό, που διαθέτει το ΥΠΠΟΑ.
Μέχρι το τέλος Αυγούστου 2020 θα παραδοθεί στην Περιφέρεια η πρώτη φάση των μελετών και σχεδίων που θα εκπονηθούν στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης, προκειμένου οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Ηπείρου και του ΥΠΠΟΑ να προχωρήσουν στην υλοποίηση των έργων.

Η περιοχή «Πηγάδια» με τα 400 πηγάδια

Στο έργο της ανάδειξης του Σουλίου περιλαμβάνονται:

Οριοθέτηση ζωνών και επίλυση των χωροταξικών ζητημάτων.
Χάραξη μονοπατιών και πρόσβαση σε ιστορικούς τόπους, όπως στο Κάστρο της Κιάφας και οι οικίες Σουλιωτών.
Αποκατάσταση των τριών κεντρικών πηγαδιών του οικισμού που παρουσιάζουν σημεία εσωτερικής κατάρρευσης, από τα 400, που διαθέτει η περιοχή.
Αποκατάσταση της οικίας Μπούση.
Συστηματική καταγραφή των κτηρίων του Τετραχωρίου, αλλά και όλης της περιοχής που οριοθετείται ως ιστορικός χώρος Σουλίου.
Επεμβάσεις στερέωσης στα επώνυμα κτήρια της περιοχής, σε όποια κατάσταση και αν βρίσκονται. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δονάτου.