Εάν όλα τα μουσεία μπορούσαν να περιγράψουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται με αφορμή την επιδημία του κορωνοϊού αυτή μάλλον θα συνοψιζό...
Εάν όλα τα μουσεία μπορούσαν να περιγράψουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται με αφορμή την επιδημία του κορωνοϊού αυτή μάλλον θα συνοψιζόταν σε μία φράση που ειπώθηκε στο διεθνές συνέδριο The CoMuseum: «Τώρα είμαστε όλοι startups».
Πράγματι, όπως φάνηκε από τις τοποθετήσεις της χθεσινής, πρώτης ημέρας του συνεδρίου, που εξετάζει τον σύγχρονο ρόλο των μουσείων, η πανδημία έφερε τα μουσεία μπροστά σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, σαν να ξεκινούν από την αρχή. Τα lockdowns έθεσαν, επιτακτικά, ερωτήματα για τον τρόπο λειτουργίας τους και την αποστολή τους. Τα μουσεία σε όλο τον κόσμο βρέθηκαν μέσα σε λίγους μήνες χωρίς επισκέπτες, χωρίς νέες εκθέσεις και χωρίς (νέα) έσοδα.
«Το κλείσιμο του Μαρτίου ήταν ένα σοκ», σημείωσε η επιμελήτρια και διευθύντρια πολιτιστικών προγραμμάτων του Λούβρου, Ντομινίκ ντε Φον-Ρελό, για το πρώτο lockdown της Γαλλίας, προσθέτοντας πως το δεύτερο, που διανύουμε τώρα, είναι πολύ πιο δύσκολο. Το Λούβρο, όπως και τα περισσότερα μουσεία, ανταποκρίθηκε τροφοδοτώντας το κοινό με ψηφιακό περιεχόμενο και παρόλο που το προσωπικό έχει εξαντληθεί από τις πολλές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας, όλοι φαίνεται να έχουν αντιληφθεί τη σημασία των μουσείων για την κοινωνία. «Χρειαζόμαστε δημιουργικότητα και εφευρετικότητα μέσα στα μουσεία, αλλά και να μένουμε πιστοί στην αποστολή μας, στον πολιτισμό, στην εκπαίδευση, να φέρνουμε τους ανθρώπους κοντά ακόμη και μέσα από τα σόσιαλ μίντια».
Από την ελληνική πλευρά, η Φλορέτ Καραδόντη και η Κασσάνδρα Μαρινοπούλου περιέγραψαν τις ψηφιακές δράσεις στις οποίες στράφηκαν το Μουσείο Γουλανδρή και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, αντίστοιχα, τους τελευταίους μήνες. Η κ. Μαρινοπούλου έθεσε επί τάπητος και το φλέγον ζήτημα της δημιουργίας εσόδων από νέες πηγές, λέγοντας πως δεν μπορούν να συνεχίσουν τα μουσεία να δίνουν δωρεάν το ψηφιακό τους περιεχόμενο. «Ίσως να προσφέρουμε δωρεάν κάποιες βασικές πληροφορίες, αλλά μια ψηφιακή περιήγηση σε μια έκθεση από έναν επιμελητή θα πρέπει να πληρώνεται, έστω με ένα μικρό εισιτήριο. Αν γίνεται μια καλή δουλειά θα προσελκύει και κοινό απ’ όλο τον κόσμο», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η πολιτεία θα πρέπει να βοηθήσει στην ψηφιακή μετάβαση των μουσείων.
«Σίγουρα δεν μπορούμε να πάμε πίσω στο σημείο όπου ήμασταν πριν. Αυτό είναι και καλό και κακό, και πρέπει να βρούμε τη χρυσή τομή», είπε από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης. Αναγνώρισε την ανάγκη βελτίωσης των ψηφιακών προϊόντων των μουσείων –δεν αρκεί η ψηφιοποίηση μιας «φυσικής» έκθεσης– και της υιοθέτησης νέων μοντέλων λειτουργίας με τη διασύνδεση του πολιτισμού και άλλων τομέων της οικονομίας. Ένα παράδειγμα αυτής της διασύνδεσης, όπως είπε ο κ. Γιατρομανωλάκης, είναι η συνταγογράφηση ψυχολογικής θεραπείας μέσω της τέχνης (art therapy), που περιλαμβάνεται στα σχέδια του ΥΠΠΟ για τον σύγχρονο πολιτισμό.
Και αν ο ψηφιακός μετασχηματισμός κυριάρχησε στη συζήτηση των «ευρωπαϊκών» μουσείων, η Ελίζαμπεθ Μέριτ, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, έδωσε στην κουβέντα μια άλλη διάσταση. Η αντιπρόεδρος του αμερικανικού Center for the Future of Museums έθεσε ως προτεραιότητα τον κοινωνικό ρόλο των μουσείων, τη μείωση των ανισοτήτων εντός των φορέων και την ενδυνάμωση των διαφορετικών φωνών στις κοινότητές τους. Απ’ ό,τι φαίνεται, τα μουσεία οδηγούνται σε μια πλήρη επανεκκίνηση.
Πηγή: Η. Σιακαντάρης, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια