Το ιστορικό σπίτι της οδού Σεφέρη στη Λάρισα άντεξε

Το διατηρητέο σπίτι της οδού Σεφέρη, γνωστό ως οικία Γερολυμάτου, ίσως το μοναδικό της προ του 1881 περιόδου (φωτ. ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ). Οι σει...

Το διατηρητέο σπίτι της οδού Σεφέρη, γνωστό ως οικία Γερολυμάτου, ίσως το μοναδικό της προ του 1881 περιόδου (φωτ. ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ).

Οι σεισμοί στη Θεσσαλία δεν κλόνισαν, ευτυχώς, ανεπανόρθωτα ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παλιά σπίτια της Λάρισας, και από τα ελάχιστα διατηρητέα της πόλης. Το σπίτι της οδού Σεφέρη 39, γνωστό ως οικία Γερολυμάτου, βρίσκεται στη συνοικία των Αγίων Σαράντα, ερειπωμένο, ανάμεσα σε πολυώροφες οικοδομές, μάρτυρας του παρελθόντος της Λάρισας. 

Οι υπηρεσίες του Δήμου Λαρισαίων, στον οποίο ανήκει το κτίριο από το 1990, πραγματοποίησαν αυτοψία, στη διάρκεια της οποίας διαπιστώθηκε ότι «το κτίριο δεν υπέστη εμφανείς σοβαρές επιπλέον ζημιές και φθορές». Η αυτοψία υπό τον πολιτικό μηχανικό και αντιδήμαρχο Πολεοδομίας και Ψηφιακών Πολιτικών – Εξυπνης Πόλης, Κωνσταντίνο Διαμάντο, ανέδειξε τις επιπτώσεις του σεισμού, οι οποίες όμως είναι αναστρέψιμες και εντοπίζονται κυρίως σε ανοίγματα που προκλήθηκαν στη στέγη, στα σαχνισιά και στα φουρούσια. Οπως τονίζει ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Πάνος Σάπκας, «υπήρχε ούτως ή άλλως η αδήριτη ανάγκη, αλλά τώρα κρίνεται πιο επιτακτική της εκτέλεσης άμεσα εργασιών στατικής ενίσχυσης της οικίας».

Είχα περιηγηθεί στα κατάλοιπα του αστικού πολιτισμού της πόλης, με ξεναγό τον Θωμά Κυριάκο, μέλος της Φωτοθήκης Λάρισας αλλά και της νεοσύστατης κίνησης πολιτών «Λάρισα, η πόλη μου». Είχαμε σταθεί επί ώρα έξω από το σπίτι της οδού Σεφέρη. Εχει πλέον μια μοναδικότητα μετά τη σταδιακή αποξήλωση του αστικού αποθέματος της Λάρισας μεταπολεμικά. Ο Νίκος Παπαθεοδώρου, ο επίμονος μελετητής της Λάρισας, σε ένα από τα άρθρα του στην «Ελευθερία» έγραφε για το αρχοντικό Γερολυμάτου πως «αποτελεί ένα θαυμάσιο και μοναδικό δείγμα οικογενειακής κατοικίας απλών ανθρώπων του χριστιανικού πληθυσμού της Λάρισας κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων της τουρκοκρατίας και όπως φαίνεται οι μαστόροι δούλεψαν για την κατασκευή της με έμπνευση και καλή διάθεση».

Προφανώς, η οικία χτίστηκε πριν από το 1881 (έτος ορόσημο για τη Θεσσαλία λόγω της ενσωμάτωσής της στον εθνικό κορμό), αλλά, όπως λέει ο Νίκος Παπαθεοδώρου δεν έχουμε ακριβές έτος ανέγερσης, καθώς έχουν χαθεί οι τίτλοι ιδιοκτησίας. Ομως, «τα αρχιτεκτονικά και δομικά στοιχεία παραπέμπουν την οικοδόμησή της στην προ του 1881 περίοδο». Το σπίτι διακρίνεται για την παραδοσιακή τοιχοποιία και τα δύο σαχνισιά στην πρόσοψη. Στη λεπτομερή εργασία του για το σπίτι αυτό, ο πολιτικός μηχανικός Αλέξανδρος Ζουριδάκης αναφέρει πως «τυπολογικά ξεφεύγει από τα παραδοσιακά πρότυπα της μέχρι τότε περιόδου. Η κάτοψη είναι σχεδόν τετραγωνισμένη με παράγωνη τη νοτιοανατολική όψη, με διάδρομο να το διασχίζει διαμπερώς από την πλευρά της εισόδου μέχρι την αντικρινή και τα δωμάτια να καλύπτουν εκατέρωθεν τους χώρους». Ο Νίκος Παπαθεοδώρου αναφέρει την κλασική διαρρύθμιση, με τον οντά στην πρόσοψη και τα δωμάτια πίσω. Η μελέτη αυτού του σπιτιού από κάθε άποψη προσφέρει πολλά στη γνώση μας για την αστική ιστορία της Λάρισας. 

Πηγή: Ν. Βατόπουλος, Καθημερινή