Χιλιάδες ηλικιωμένοι -ακόμα και με άνοια- σε γηροκομεία και ΚΑΠΗ στα εργαστήρια του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης

Χρήση τελευταίας τεχνολογίας σε γηροκομείο -δεν υπάρχουν όρια για τις υπηρεσίες και τις δυνατότητες υποστήριξης και πρόσβασης των ηλικιωμένω...

Χρήση τελευταίας τεχνολογίας σε γηροκομείο -δεν υπάρχουν όρια για τις υπηρεσίες και τις δυνατότητες υποστήριξης και πρόσβασης των ηλικιωμένων.
[Credit: Πάρις Ταβιτιάν]

Σε μια εποχή όπου ο ηλικιακός ρατσισμός είναι κάτι παρά πάνω από υπαρκτός και τα άτομα τρίτης ηλικίας συχνά μπαίνουν στο περιθώριο, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, με το πρόγραμμα του «Σοφή Παρέα στο Μουσείο» τους φέρνει στο επίκεντρο.

Με τους γκουρού του marketing να αναζητούν εναγωνίως τους επιδραστικούς νέους και τα δυναμικά κοινά, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, οι άνθρωποι κυρίως από την εποχή της συνταξιοδότησης και μετά μπαίνουν στο περιθώριο. Συχνά δε, οι δυσκολίες στην πρόσβαση τους οδηγούν σε μια ιδιότυπη μοναξιά και απομάκρυνση από το κέντρο της ζωής. Ο χώρος του Πολιτισμού είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Ετσι, συγκινεί μεν, αλλά κυρίως δείχνει τον δρόμο και την κυτταρική αποστολή που πρέπει να έχουν οι οργανισμοί που παράγουν ή παρουσιάζουν Πολιτισμό, η υλοποίηση του προγράμματος «Σοφή Παρέα στο Μουσείο» που εφαρμόζει με προσήλωση και πραγματική αφοσίωση το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδιάστηκαν προγράμματα ακόμα και για άτομα που πάσχουν από κάποιας μορφή άνοιας.

Με κάθε τρόπο το μουσείο φτάνει κοντά σε ΚΑΠΗ
και μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων.

Οι αριθμοί, συχνά έχουν μεγαλύτερη δύναμη από τις λέξεις: Περισσότερα από 2,000 άτομα  άνω των 65 ετών συμμετείχαν στο κοινωνικό πρόγραμμα  «Σοφή Παρέα στο Μουσείο» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης που την τελευταία τριετία πραγματοποιήθηκε  με τη στήριξη και  συνεργασία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και του ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος. Ακόμα και μέσα στα σκληρά χρόνια της πανδημίας -σκληρά ακόμα περισσότερα για τους ηλικιωμένους που μπήκαν σε ένα κουκούλι προστασίας αλλά και σκληρής απομόνωσης- το πρόγραμμα κατόρθωσε να δράσει και να φτάσει όπου ήταν εφικτό. Ειδικότερα, από τον Ιανουάριο  του 2019 έως και τον Δεκέμβριο 2021, ο απολογισμός της τριετίας περιλαμβάνει 148 εργαστήρια εντός και εκτός Μουσείου, δια ζώσης αλλά και διαδικτυακά, όπως εργαστήρια σε μη κερδοσκοπικά γηροκομεία της Αττικής, εβδομαδιαία εργαστήρια ΚΑΠΗ Δήμων μέσα στο Μουσείο αλλά και διαδικτυακά εργαστήρια σε γηροκομεία όλης της χώρας.

Δράσεις μέσα στα γηροκομεία

Την περίοδο από Ιανουάριο 2019 μέχρι Μάρτιο 2020 πραγματοποιήθηκαν δια ζώσης 45 εκπαιδευτικά εργαστήρια σε 15 μη κερδοσκοπικά γηροκομεία σε διάφορες περιοχές της Αττικής, όπως στο κέντρο της Αθήνας, στη Νέα Σμύρνη, στο Μοσχάτο, στην Πεύκη, στην Παλαιά Φώκαια κ.α.

Ειδικότερα, σε κάθε γηροκομείο πραγματοποιήθηκαν 3 εργαστήρια, σε συνεργασία με την ομάδα θεάτρου seveneleven, η οποία διαθέτει εμπειρία και γνώση στην οργάνωση ψυχαγωγικών προγραμμάτων σε γηροκομεία. Το πρόγραμμα απευθύνθηκε σε πάνω από 500 άτομα τρίτης ηλικίας σε γηροκομεία, εκ των οποίων περίπου το 85% ζει με κάποια μορφή άνοιας.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, υλοποιήθηκαν στα γηροκομεία πλήθος δράσεων ειδικά σχεδιασμένες για τα άτομα τρίτης ηλικίας, όπως ειδικά προσαρμοσμένη εισαγωγή στον κυκλαδικό πολιτισμό, παρουσίαση πετρωμάτων και κυκλαδικών ειδωλίων, ηχητικά ερεθίσματα, όπως ο ήχος της θάλασσας και του ανέμου αλλά και συμμετοχή σε καλλιτεχνικές δράσεις. Τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάρτιο 2020, σε τρία γηροκομεία πραγματοποιήθηκαν επίσης εικονικές ξεναγήσεις στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με τη χρήση γυαλιών εικονικής πραγματικότητας.

Εργαστήρια ΚΑΠΗ μέσα στο Μουσείο

Την ίδια περίοδο πραγματοποιήθηκαν 37 εκπαιδευτικά εργαστήρια μέσα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για δομές ΚΑΠΗ του Δήμου Αθηναίων, του Δήμου Νίκαιας και του Δήμου Αμαρουσίου. Τα εργαστήρια υλοποιούνταν σε εβδομαδιαία βάση και συμμετείχαν σε αυτά 740 άτομα τρίτης ηλικίας. Στο πρώτο μέρος των επισκέψεων, τα μέλη των ΚΑΠΗ παρακολουθούσαν μία ειδικά προσαρμοσμένη ξενάγηση στις μόνιμες συλλογές του Μουσείου με έμφαση στις προθήκες με τα παιδικά παιχνίδια στην αρχαιότητα. Στο δεύτερο μέρος, οι συμμετέχοντες συζητούσαν για τα δικά τους παιδικά χρόνια και τα παιχνίδια που παίζανε εκείνοι όταν ήταν παιδιά ενεργοποιώντας τις παιδικές τους μνήμες. Στο τέλος, συμμετείχαν σε καλλιτεχνική δράση όπου δημιουργούσαν το δικό τους παιχνίδι από πηλό και άλλα καλλιτεχνικά υλικά.

Οι ηλικιωμένοι γίνονται και οι ίδιοι δημιουργοί. [Credit: Πάρις Ταβιτιάν]

Διαδικτυακές δράσεις κατά την περίοδο του lockdown

Κατά τη διάρκεια του lockdown, το πρόγραμμα συνεχίστηκε σε συνεργασία με την ομάδα θεάτρου seveneleven σε διαδικτυακή μορφή, όπου προσφέρθηκαν συνολικά 66 διαδικτυακά εργαστήρια σε 22 γηροκομεία- 3 στο κάθε ένα- σε περίπου 800 άτομα συνολικά. Τα εργαστήρια περιλάμβαναν διαδικτυακή ξενάγηση στην κυκλαδική συλλογή του Μουσείου, διαδραστική εισαγωγή στον κυκλαδικό πολιτισμό καθώς και ένα καλλιτεχνικό εργαστήριο όπου οι επωφελούμενοι δημιούργησαν το δικό τους ειδώλιο από αλουμινόχαρτο. Η διαδικτυακή μορφή αυτής της δράσης έδωσε την ευκαιρία σε γηροκομεία που βρίσκονται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας να συμμετέχουν. Έτσι το πρόγραμμα «άνοιξε» ακόμη περισσότερο σε άτομα που μπορεί να μην είχαν επισκεφθεί το Μουσείο ποτέ ούτε να είχαν έρθει σε επαφή με τον κυκλαδικό πολιτισμό.

Το πρόγραμμα «Σοφή Παρέα στο Μουσείο» ξεκίνησε το 2016 και απευθύνεται σε άτομα άνω των 65.  Από το 2019 έως τον Δεκέμβριο 2021 Το πρόγραμμαεξελίχθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και του ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος. Με τη σύμπραξη των δύο Ιδρυμάτων επιτεύχθηκε ο κύριος στρατηγικός στόχος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, να γίνει ένα Μουσείο ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλους. Το πρόγραμμα συνεχίζεται με νέες δράσεις.

Πηγή: iefimerida