Από το 1991 υπεύθυνη για τις ανασκαφές και τα έργα αποκατάστασης των Αιγών η Αγγελική Κοτταρίδη φρόντισε για τις εργασίες ανάδειξης του ανακ...
Από το 1991 υπεύθυνη για τις ανασκαφές και τα έργα αποκατάστασης των Αιγών η Αγγελική Κοτταρίδη φρόντισε για τις εργασίες ανάδειξης του ανακτόρου των Αιγών η αναστήλωση του οποίου ολοκληρώθηκε πρόσφατα, όπως άλλωστε έγινε γνωστό και πήρε πολύ μεγάλη διάσταση από τα μέσα ενημέρωσης.
Την περασμένη Τετάρτη μίλησε για όλη αυτή την πορεία της αλλά και την εξέλιξη του αρχαιολογικού χώρου από την ανακάλυψή του έως τις μέρες μας. «Συνηθίζω να λέω τριάντα χρόνια δρόμος γιατί θυμάμαι την ώρα που μου καρφώθηκαν στο μυαλό Αιγές. Κανονικά είμαι πάνω από 40 χρόνια εκεί, από φοιτήτρια», είπε και θυμήθηκε τον δάσκαλό της Μανόλη Ανδρόνικο. «Έχω συγκινηθεί αλλά δεν το φανταζόμουν ότι θα γίνει αυτός ο χαμός. Το βλέπω στο facebook. Αυτό που μου έκανε την πιο πολύ εντύπωση είναι ότι οι Αιγές ακούστηκαν στο Βόρνεο», τόνισε για την προβολή των Αιγών μετά και την τελευταία ανάδειξή τους.
Μίλησε ακόμη για την ανάγκη να προστατευθούν οι αρχαιότητες μέσα από μελέτες.
Ως προς τις Αιγές αναφέρθηκε στο φυσικό τους περιβάλλον με τον Αλιάκμονα και τον Όλυμπο που βρίσκεται δίπλα, τις βελανιδιές, τις ροδακινιές, τις παπαρούνες της Άνοιξης, τα ολάνθιστα λιβάδια, το χρυσό φύλλωμα των πλατανιών το φθινόπωρο.
Αναφέρθηκε ακόμη στον εξερευνητή Λέων Εζέ που γύρω στα 1860 βρήκε το ιερό προπύλαιο στο πρόπυλο του ανακτόρου και ξεκίνησε την πρώτη ανασκαφή, αντιλαμβανόμενος ότι εκεί υπήρχε κάτι πολύ σπουδαίο. «Εδώ είναι η Πομπηία της Μακεδονίας», είπε ο επιστήμονας, που ανακάλυψε ουσιαστικά όλο το ανατολικό κομμάτι του ανακτόρου.
Στη συνέχεια, το 1924 η Βεργίνα κατοικείται από τους πρόσφυγες με σπίτια που είναι κτισμένα από το ανάκτορο των Αιγών.
Η ανασκαφή ξαναρχίζει από το 1949 με τον Κωσταντίνο Ρωμαίο έχοντας φοιτητή τον Μανόλη Ανδρόνικο. Στην ανασκαφή βρέθηκε ακόμη και ο σκελετός ενός αντάρτη αφού γινόταν την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Στις φωτογραφίες που έδειξε η κ. Κοτταρίδη πέρα από τον Ανδρόνικο διακρίνονται σπουδαίοι μετέπειτα αρχαιολόγοι όπως για παράδειγμα ο Δημήτρης Παντερμαλής.
Μετά 1969-1971 η Κατερίνα Ρωμιοπούλου ανοίγει το ανάκτορο στο κοινό. Ο Νίκολας Χάμοντ (ο σπουδαιότερος ιστορικός της αρχαίας Μακεδονίας) που ήταν πράκτορας των Άγγλων και οργάνωνε το αντάρτικο στην Ελλάδα, κατάλαβε ότι οι Αιγές ήταν στη Βεργίνα. Το ίδιο και ο Ρόμπιν Λέιν Φοξ σε μια εποχή που κανείς Έλληνας αρχαιολόγος δεν το πίστευε.
Σκάβοντας στη Μεγάλη Τούμπα εντόπισε τις επιτύμβιες στήλες και έτσι προϊδέασε για έναν βασιλικό τάφο. Το 1976 ο Ανδρόνικος ξεκίνησε την ανασκαφή και τα υπόλοιπα είναι γνωστά…
«Ήταν πάρα πολύ δύσκολες οι συνθήκες. Ένα χωριό με ένα τηλέφωνο στο καφενείο. Να μιλάς και να σε ακούνε όλοι. Είχαμε τον γνωστό μπερντέ που τραβούσαμε για να κάνουμε ξενάγηση», θυμήθηκε η κ. Κοτταρίδη.
Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ενώ η ανασκαφή συνεχίστηκε. «Οι υποδομές ήταν ουσιαστικά μηδενικές. Είχαμε μια πλινθόκτιστη αποθήκη με μεγάλα ποντίκια και έγινε ένα προκατ εργαστήριο. Όλα αυτά και οι εργασίες συντήρησης πληρώνονταν από το υπουργείο Πολιτισμού».
Ο Ανδρόνικος έφυγε από τη ζωή το 1992 και από τότε καθιερώθηκε το καθεστώς της πανεπιστημιακής ανασκαφής. Η ΙΖ΄ Εφορεία ανέλαβε τη διαχείριση των ευρημάτων και ξεκίνησε η διαδικασία της συντήρησης μέσα από «μηδενικές υποδομές», όπως ξανατόνισε η κ. Κοτταρίδη. «Όταν τελειώνει το 1993 είμαστε σίγουροι ότι οι τάφοι προστατεύονται». Εκεί της ήρθε η ιδέα να γυρίσουν οι θησαυροί από το μουσείο στις Αιγές. Στα αυτιά του Θάνου Μικρούτσικου (πήρε την απόφαση) και του Βαγγέλη Βενιζέλου (την υλοποίησε) όμως αυτό δεν ακούστηκε παράξενο και έτσι τα έργα επέστρεψαν στον φυσικό τους χώρο. Χρειάστηκε ένα μεγάλο πρόγραμμα συντήρησης στους τάφους του Φιλίππου Β΄ και του μικρού Αλέξανδρου.
Το 1997 έχει ολοκληρωθεί το έργο και όλοι πανηγυρίζουν! Εκπληκτικά μοναδικά αριστουργήματα της αρχαίας γλυπτικής, κεφαλάκια, κλίνες περιλαμβάνει η έκθεση που ακολουθεί. Το 2003 έρχεται η δεύτερη φάση και η ολοκλήρωση της έκθεσης των θησαυρών. Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς εγκαινιάζεται το γνωστό μουσείο και αρχίζει να φαίνεται πόσο εντυπωσιακές είναι οι Αιγές. «Η απόλυτη απόδειξη ότι ο τάφος είναι του Φιλίππου του Β΄ είναι η βιτρίνα της πυράς», όπως είπε η κ. Κοτταρίδη. Επίσης, το 2003-4 αποκαλύπτεται το τείχος των Αιγών και αποσαφηνίζονται φάσεις και τείχη σε αυτή την αρχαιότατη πόλη.
Μέσα από όλο αυτό σπουδαίοι αρχαίοι ήρωες και αρχαίες μορφές όπως ο Φίλιππος και ο Μέγας Αλέξανδρος παίρνουν σχεδόν σάρκα και οστά και ξαναζωντανεύουν. «Η κρύπτη των βασιλικών τάφων είναι το πιο ζωντανό πράγμα που θα βρούμε ποτέ. Αν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι κάτι έπιασε ο Αλέξανδρος αυτό ήταν η λάρνακα του Φιλίππου. Με τα ίδια του τα χέρια πήρε τη λάρνακα με τα οστά του πατέρα του. Ακόμη και στην Αλεξάνδρεια είναι όλα κατεστραμμένα. Δεν μπορούμε να βρούμε κανένα ίχνος του Αλέξανδρου. Οι χριστιανοί τον 4ο αιώνα που έκαψαν τη βιβλιοθήκη και το Σαράφειο, αν είχαν βρει τάφο του Αλέξανδρου θα τον είχαν κάψει επίσης». Από το 2004-9 εντοπίζεται η αρχαϊκή νεκρόπολη των Αιγών με πολλά ευρήματα.
Τώρα το μουσείο των Αιγών έχει πάνω από 200.000 επισκέπτες τον χρόνο. «Αυτό είναι πάρα πολύ αν σκεφτούμε ότι η Ημαθία δεν είναι τουριστικός κόμβος», υπογράμμισε η κ. Κοτταρίδη. Η ίδια έδειξε μερικά κορυφαία στιγμιότυπα της ανασκαφής.
Μέσα σε όλα αυτά εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και ένας μικρός μονοθάλαμος μακεδονικός τάφος, που έχει μια ιδιαιτερότητα. Είναι χτισμένος από περίεργες πέτρες που είναι στην πραγματικότητα δωρικοί υψηλοί κίονες οι οποίοι βρίσκονταν στη στοά των προσόψεων του ανακτόρου των Αιγών. Σήμερα είναι στη θέση τους, ενώ οι υπόλοιποι είναι μέσα στον τάφο.
Η κ. Κοτταρίδη μίλησε ακόμη για τις καύσεις, τους τάφους, τις βασιλικές συστάδες, το πολυκεντρικό μουσείο, όλους τους θησαυρούς και τον πλούτο που έχει δει το φως όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και το αναλυτικό ιστορικό του χώρου που θα χρειάζονταν πολλές χιλιάδες λέξεις για να περιγραφεί και να αναλυθεί.
Λόγω της μεγάλης προσέλευσης του κοινού στην εκδήλωση οι διοργανωτές τοποθέτησαν οθόνη και καρέκλες στον προθάλαμο της αίθουσας, όπου φιλοξενήθηκε μεγάλος αριθμός κόσμου. Η Αγγελική Κοτταρίδη έφτασε στην ώρα της και αρκετοί ήταν αυτοί που έσπευσαν να της σφίξουν το χέρι, να της δηλώσουν τον θαυμασμό τους. Παρόλα αυτά πολλοί ήταν εκείνοι οι επισκέπτες που διαμαρτύρονταν για έλλειψη οργάνωσης καθώς δε τηρήθηκαν, όπως έλεγαν, οι κρατήσεις και η σειρά προτεραιότητας.
Πηγή: Κ. Τσολάκη, Μακεδονία
Δεν υπάρχουν σχόλια