Το παλαιότερο γνωστό οινοποιείο της Θράκης αποκαλύφθηκε στην αρχαία Bαθωνία

Αρχαιολογικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Βαθονείας, Κωνσταντινούπολη. [Credit: IHA] Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την παλαιότερη γνωστή εγκα...

Αρχαιολογικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Βαθονείας, Κωνσταντινούπολη. [Credit: IHA]

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την παλαιότερη γνωστή εγκατάσταση παραγωγής κρασιού στη Θράκη, που βρίσκεται στην αρχαία πόλη της Βαθονείας, στη λεκάνη της λίμνης Kucukcekmece στην Τουρκία. Οι συνεχιζόμενες ανασκαφές, οι οποίες ξεκίνησαν με επιφανειακές έρευνες το 2007, συνεχίζουν να αποκαλύπτουν ενδιαφέροντα ευρήματα σχετικά με αυτόν τον άλλοτε ακμάζοντα κόμβο.

Ανακάλυψη της αρχαίας παραγωγής κρασιού

Οι ανασκαφές, που διεξάγονται από το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Kocaeli, έχουν οδηγήσει σε σημαντικές ανακαλύψεις. Μεταξύ αυτών είναι ένα τμήμα της αρχαίας πόλης που χρονολογείται από τον 9ο έως τον 11ο αιώνα μ.Χ., το οποίο αναγνωρίστηκε ως εγκατάσταση παραγωγής είτε κρασιού είτε ελαιολάδου.

Διαθέτοντας μια μαρμάρινη λεκάνη, χώρο έκθλιψης σταφυλιών, λάκκους διήθησης και πολυάριθμα θραύσματα αμφορέων, η εγκατάσταση αποτελεί τον παλαιότερο γνωστό χώρο παραγωγής στη Θράκη. Το κρασί που παραγόταν εδώ διακινούνταν σε διάφορες περιοχές, φτάνοντας μέχρι το Αιγαίο και τη Μεσόγειο.

Η καθηγήτρια Sengul Aydingun, διευθύντρια των ανασκαφών της αρχαίας Βαθονείας. [Credit: IHA]

Από το 2022, οι ανασκαφές της αρχαίας Βαθονείας υποστηρίζονται από την τουρκική Mercedes-Benz. Η Hurriyet News επισκέφθηκε φέτος τον χώρο για να παρατηρήσει τα τελευταία ευρήματα, συνοδευόμενη από την διευθύντρια της ανασκαφής, καθηγήτρια Sengul Aydingun και τον αρχαιολόγο του χώρου Ayberk Enez.

Αρχαιολογική όαση υπό απειλή

Περιτριγυρισμένη από πολυώροφες οικιστικές αναπτύξεις που είναι ορατές από μακριά, η Βαθονεία παραμένει μια μοναδική αρχαιολογική όαση, με σημαντικές προκλήσεις. Οι ορατοί γερανοί κατασκευής μοιάζουν με εξωγήινες μηχανές που είναι έτοιμες να κυριαρχήσουν στο τοπίο, απειλώντας τη διατήρηση αυτού του αρχαίου τόπου. Η Βαθονεία, με τα δύο αρχαία λιμάνια της και τους οικισμούς που διατηρούνται από καιρό, έχει διαφυλάξει χιλιάδες χρόνια ιστορίας.

Οι ανασκαφές στην περιοχή έχουν αποκαλύψει ίχνη δύο αρχαίων λιμανιών και ενός βυθισμένου φάρου μέσα στη λίμνη. Η σημασία αυτών των ευρημάτων δεν έχει περάσει απαρατήρητη.

Αρχαιολογικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Βαθονείας, Κωνσταντινούπολη. [Credit: IHA]

Αρχαιολογικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Βαθονείας, Κωνσταντινούπολη. [Credit: IHA]

Μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις στον κόσμο

Η πραγματική ανακάλυψη στην αρχαία Βαθονεία έγινε κατά τη διάρκεια των εντατικών ανασκαφών των περιόδων 2011-2012, οι οποίες έφεραν στο φως όχι μόνο λιμενικές κατασκευές αλλά και μια τεράστια ανοιχτή δεξαμενή και λείψανα φρουρίου που πιστεύεται ότι χτίστηκε από τον αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνο (330 μ.Χ.). Άλλες ανακαλύψεις περιλάμβαναν κτήρια διακοσμημένα με ψηφιδωτά, κέντρα παραγωγής, λιμενικά κτήρια, υπόγεια κανάλια νερού και αρχαίους δρόμους.

Λόγω των αποτελεσμάτων της έρευνας του 2009, έγκριτες εκδόσεις όπως το American Journal of Archaeology, η βρετανική εφημερίδα Independent και το Heritage Key αναγνώρισαν την Βαθονεία μεταξύ των δέκα σημαντικότερων αρχαιολογικών ανακαλύψεων στον κόσμο.

Ανακατασκευή του παλαιότερου φοινικικού πατητηριού στο Λίβανο (7ος αιώνας π.Χ.), από νοτιοανατολική κατεύθυνση. 

Από θρησκευτικός τόπος ένα σημαντικό κέντρο παραγωγής

Οι αρχαιολογικές μελέτες εντός του αρχαίου φρουρίου έχουν διεξαχθεί σε τρεις βασικούς τομείς. Στην κύρια αίθουσα, όπου παράγονταν κρασί ή ελαιόλαδο, ανακαλύφθηκαν επίσης πάνω από 2.000 πήλινες φιάλες φαρμάκων, γεγονός που δείχνει ότι ο χώρος επαναχρησιμοποιήθηκε ως ιατρικό κέντρο κατά τη διάρκεια διαφόρων περιόδων.

Αρχικά, το κτήριο χτίστηκε ως θρησκευτικός χώρος ενώ στη  συνέχεια χρησίμευσε ως ιατρικό κέντρο, ως μονάδα παραγωγής γυαλιού και πολύτιμων λίθων και, τελικά, ως οινοποιείο. Αντικείμενα που βρέθηκαν στον χώρο, όπως κεραμικά και αμφορείς, εντοπίζουν ένα τεράστιο θαλάσσιο εμπορικό δίκτυο που εκτεινόταν από τη δυτική έως την ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβάνοντας περιοχές όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Σικελία, το Μαρόκο, η Αίγυπτος, ο Λίβανος, η Φοινίκη, η Συρία και τα νησιά του Αιγαίου, ακόμη και η Μαύρη Θάλασσα.

Βαθονεία: Ο ζωτικός θαλάσσιος κόμβος της Κωνσταντινούπολης

Ο Aydingun τόνισε τον ρόλο της Βαθονείας ως σημαντικού λιμενικού οικισμού, που διευκόλυνε το εμπόριο από τη Μαύρη Θάλασσα προς τις περιοχές του Αιγαίου και της Μεσογείου. Σημείωσε ότι υπάρχουν σημαντικά κενά στην ιστορική χρονολογία της Κωνσταντινούπολης και ότι η έρευνά τους αποκάλυψε ακόμη παλαιότερα στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη γεφύρωση αυτών των κενών.

«Από την άποψη του πολιτισμού, η Κωνσταντινούπολη υπήρξε ένα κρίσιμο διηπειρωτικό πέρασμα», δήλωσε η Aydingun. «Μέχρι πρόσφατα, η ιστορία της πόλης θεωρούνταν ότι ξεκίνησε το 667 π.Χ., όταν έφτασαν άποικοι από τα Μέγαρα, το Άργος και την Κόρινθο. Ωστόσο, τα ευρήματα των τελευταίων 25 ετών υποδηλώνουν ένα πολύ προγενέστερο χρονοδιάγραμμα».

Αρχαιολογικές ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Βαθονείας, Κωνσταντινούπολη. [Credit: IHA]

Γεμίζοντας ιστορικά κενά στην αρχαία ιστορία της Κωνσταντινούπολης

Παρά τις εντατικές αρχαιολογικές έρευνες γύρω από την Κωνσταντινούπολη, τα στοιχεία που καλύπτουν το κενό των 4.000 ετών μεταξύ του 5.500 π.Χ. και του 667 π.Χ. παρέμειναν ασύλληπτα. Ιδιαίτερα κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ., όταν μεγάλοι πολιτισμοί της Μεσογείου και του Αιγαίου, όπως η Ασσυρία, οι Χετταίοι, η Αρζάβα, οι Αχαιοί και οι Μυκηναίοι και η Αίγυπτος επεκτείνονταν, δεν βρέθηκαν σημάδια ζωής στην Κωνσταντινούπολη ή γύρω από αυτήν. Η εξήγηση αυτής της απουσίας αποτέλεσε μεγάλη πρόκληση για τους αρχαιολόγους.

Το 2009 ξεκίνησε το πρόγραμμα της Βαθονείας από το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και το Πανεπιστήμιο Kocaeli, με στόχο να αντιμετωπιστούν αυτά τα κενά και να συμπληρωθούν οι προηγούμενες μελέτες με νέα ευρήματα.

Αυτό το φιλόδοξο ανασκαφικό έργο συνεχίζει να ρίχνει φως σε μια από τις πιο μυστηριώδεις περιόδους της αρχαίας ιστορίας της Κωνσταντινούπολης, προσφέροντας μια βαθύτερη κατανόηση του ρόλου της πόλης ως πολιτιστικού και εμπορικού κέντρου ανά χιλιετίες.

Πηγή: Turkiye Today