Κινδυνεύει με έξωση το στέκι του Γκαίτε στη Ρώμη

Ανάμεσα σε καταστήματα μεγάλων οίκων βρίσκεται πια το Αντίκο Καφέ Γκρέκο, που η ίδρυσή του μετράει τουλάχιστον από το 1760. [Credit: EPA/Mas...

Ανάμεσα σε καταστήματα μεγάλων οίκων βρίσκεται πια το Αντίκο Καφέ Γκρέκο, που η ίδρυσή του μετράει τουλάχιστον από το 1760. [Credit: EPA/Massimo Percossi]

Με οριστικό λουκέτο κινδυνεύει ξανά το στέκι των Γκαίτε, Σοπενάουερ, Σέλλεϋ, Ντίκενς κ.ά., στη Ρώμη, λόγω… ενοικίου. Το θρυλικό Καφέ Γκρέκο, που πλέον μοιάζει περισσότερο με μουσείο και προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, στέκει από τον 18ο αιώνα σε έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της Αιώνιας Πόλης, στην οδό Κοντότι. Ιδρύθηκε το 1760 από τον Νικόλας ντέλα Μανταλένα, ο οποίος θέλησε να χαρίσει στην πρωτεύουσα της Ιταλίας έναν πνευματικό χώρο συνάντησης διανοουμένων.

Ο Τζιάκομο Καζανόβα, μάλιστα, γράφει στα Απομνημονεύματά του το 1742, για την πρώτη φορά που πήγε με Ρωμαίους φίλους του στο «Καφέ της οδού Κοντότι», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, γεγονός που δείχνει ότι πιθανότατα ο χώρος προϋπήρχε του Μανταλένα. Το κατώφλι του έχουν περάσει επίσης οι Γκόγκολ, Νίτσε, Σταντάλ, Λόρδος Βύρων, Κιτς, Μπωντλαίρ, Αντερσεν με τη λίστα να φτάνει μέχρι τον Μοράβια.

Το κτίριο στο οποίο στεγάζεται ανήκει στο Ισραηλιτικό Νοσοκομείο της Ρώμης, το οποίο απέκτησε το Καφέ Γκρέκο, ως δωρεά, τη δεκαετία του 1920. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, από το 2019 το νοσοκομείο απαιτεί αύξηση του ενοικίου από 17.000 ευρώ σε 80.000 ευρώ τον μήνα, με την επισήμανση ότι μεγάλοι οίκοι μόδας θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν και να αναλάβουν τη διαχείριση του χώρου αν δεν μπορούν οι σημερινοί διαχειριστές να δεχτούν την αύξηση.

«Η υπεράσπιση των ιστορικών καφενείων σημαίνει υπεράσπιση της μνήμης και του μέλλοντος των κοινοτήτων μας», λέει ο Αλέξανδρος Δεληθανάσης, μέλος του Historic Cafes Route.

Αν και το καφέ κατάφερε να γλιτώσει επανειλημμένως το οριστικό λουκέτο, η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια και η διαμάχη συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με τις διαπραγματεύσεις να έχουν πάρει παράταση μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου. Η τελευταία προσπάθεια για την απομάκρυνση των ενοικιαστών οδήγησε τον διαχειριστή του χώρου Κάρλο Πελεγκρίνι, λίγες μέρες πριν, να κατεβάσει τα ρολά του καφέ και να μεταφέρει το σύνολο των έργων τέχνης, ύψους 8 εκατ. ευρώ, που στεγάζονταν εκεί, σε ιδιωτικούς χώρους, σύμφωνα με δημοσίευμα των Times του Λονδίνου.

Ο ίδιος δήλωσε λίγο αργότερα στην εφημερίδα La Repubblica, ότι πέρα από το νόμιμο δικαίωμά του να προβεί σε μία τέτοια πράξη, πρόσφατα αντιμετώπισαν προβλήματα με την υπερθέρμανση των ηλεκτρικών κυκλωμάτων, προσθέτοντας μάλιστα ότι «αν το Ισραηλιτικό Νοσοκομείο επιθυμεί να αγοράσει (τα έργα τέχνης) θα εξετάσουμε αν είμαστε έτοιμοι να τα πουλήσουμε».

Ο Αλέξανδρος Δεληθανάσης, του ιστορικού καφέ «Σαν Μάρκο» και μέλος του Historic Cafes Route στην Τεργέστη, λέει στην «Κ» ότι «σήμερα οι διαχειριστές αυτών των συμβολικών χώρων βρίσκονται αντιμέτωποι με δυσβάσταχτα ενοίκια, κερδοσκοπικές λογικές, την πίεση των πολυεθνικών και των εμπορικών σημάτων πολυτελείας που κατακλύζουν δρόμους όπως η οδός Κοντότι. Δεν είναι μόνο οικονομικό ζήτημα· είναι η σύγκρουση ανάμεσα σε όσους υπερασπίζονται ένα πολιτιστικό αγαθό και σε όσους το βλέπουν απλώς ως έναν χώρο προς εκμετάλλευση», σημειώνοντας μάλιστα ότι πολλά από τα αντικείμενα που έχουν τεθεί υπό κρατική προστασία ανήκουν στον διαχειριστή και όχι στο Ισραηλιτικό Νοσοκομείο.

«Το κλείσιμο ενός τέτοιου καφενείου είναι κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίσει όλους. Τι είδους πόλη θέλουμε; Μια ομοιόμορφη βιτρίνα ή έναν ζωντανό ιστό με χώρους που διαφυλάσσουν ιστορία, διάλογο και ταυτότητα; Η υπεράσπιση των ιστορικών καφενείων σημαίνει υπεράσπιση της μνήμης και του μέλλοντος των κοινοτήτων μας», καταλήγει.

Πηγή: Ελ. Σαμπάνη, Καθημερινή