Νέα πορίσματα από τις πρόσφατες ανασκαφές μυκηναϊκών θέσεων στην Ηλεία

Η 2η συνάντηση του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου  θα πραγματοποιηθεί στην Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή, Upper House (Σουηδίας 52) με ομιλήτρια ...

Η 2η συνάντηση του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου θα πραγματοποιηθεί στην Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή, Upper House (Σουηδίας 52) με ομιλήτρια την Ολυμπία Βικάτου (Προϊσταμένη της ΛΣΤ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων) την Πέμπτη 28/11/2013, 19:00.

Η μέχρι πρόσφατα εικόνα της Ηλείας στη βιβλιογραφία ως αποκομμένης και αραιοκατοικημένης περιοχής, χωρίς ιδιαίτερη ανάπτυξη, στη σκιά των μεγάλων μυκηναϊκών κέντρων της Πελοποννήσου, όπου τα ρεύματα έφταναν με σχετική καθυστέρηση, διαμορφώνεται πλέον διαφορετικά, χάρη στις έρευνες της τελευταίας δεκαετίας της Ζ΄ ΕΠΚΑ, οι οποίες ήταν καθοριστικές για τη μελέτη της, και κυρίως για την ευρύτερη περιοχή της Ολυμπίας. 

Τη μεγάλη έλλειψη των οικιστικών καταλοίπων έρχεται να καλύψει εν μέρει ο πρώτος εκτεταμένος οικισμός που αποκαλύφθηκε στη θέση Τριανταφυλλιά Κορυφής. Πλησίον του ερευνήθηκαν και τρεις θολωτοί τάφοι, οι πρώτοι που ανευρέθησαν στο βορείως του Αλφειού τμήμα της Ηλείας.

Τα εκτεταμένα και οργανωμένα νεκροταφεία που έρχονται συνεχώς στο φως στην ευρύτερη περιοχή της Ολυμπίας, συμβάλλουν αποφασιστικά στη μελέτη της Ηλείας, και γενικότερα της δυτικής Πελοποννήσου. Από τα πλούσια νεκροταφεία της Αγίας Τριάδας, Κλαδέου, και Μάγειρα, που απέδωσαν σπουδαία ευρήματα, αντλούμε πολύτιμες πληροφορίες για την τοπογραφία, την ταφική αρχιτεκτονική, τα έθιμα ταφής, την κοινωνική διαστρωμάτωση, την καθημερινή ζωή, καθώς επίσης και για τις εμπορικές και πολιτισμικές σχέσεις με τη Μεσογειακή λεκάνη.

Νέα σημαντικά στοιχεία προκύπτουν ως προς τα ταφικά έθιμα της Ηλείας, όπως η σήμανση των τάφων με μεγάλους αμφορείς και κρατήρες, ή και με λίθους, αλλά και η χρήση ταφικού φορείου.

Πολύ σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί πλέον η ηλειακή εικονιστική κεραμική, που γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση κατά την ΥΕ ΙΙΙ Γ περίοδο. Αντιπροσωπεύεται από ανθρώπινες μορφές, πτηνά, ζώα, ψάρια, υβριδικά πτηνά, και βεβαίως από τα δύο κορυφαία έργα, την πρόθεση και την εκφορά νεκρού που διασώθηκαν πάνω σε όστρακα κρατήρα και αμφορέα αντίστοιχα, αλλά και τον κρατήρα της αρματοδρομίας, δημιουργώντας νέα δεδομένα για τον εικονιστικό ρυθμό στη δυτική Ελλάδα.

Οι τάφοι των πολεμιστών στο μυκηναϊκό νεκροταφείο της Αγίας Τριάδας, του Κλαδέου, κυρίως όμως στο Μάγειρα, στο οποίο οι 5 από τους 9 συνολικά ερευνηθέντες τάφους ανήκουν σε πολεμιστές, κυρίως όμως ο ηγεμονικός τάφος 5 που ανήκε σε πολεμιστή-ηγεμόνα με πλούσια κτερίσματα, ανασυνθέτουν την κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικο-στρατιωτική οργάνωση της μυκηναϊκής Ηλείας.

Η εξαιρετικής ποιότητας κεραμικής και άλλα ευρήματα υποδηλώνουν τις σχέσεις της με τη μεσογειακή λεκάνη. Λόγω της γεωγραφικής θέσης, είχε το προνόμιο της άμεσης επικοινωνίας με τα Ιόνια νησιά, την Αδριατική και τη Δύση, αλλά γενικότερα και με όλη τη μεσογειακή λεκάνη, κυρίως την Κρήτη και την Κύπρο.

Γενικά, η επιμελημένη αρχιτεκτονική των τάφων, οι μνημειακοί διθάλαμοι τάφοι, οι πλούσιοι τάφοι Πολεμιστών-ηγεμόνων, η εξαιρετική κεραμική με τα μοναδικά εικονιστικά θέματα, τα όπλα, τα οδοντόφρακτα κράνη, το πλήθος χρυσών κοσμημάτων,τα περιδέραια και τα διαδήματα από ημιπολύτιμους λίθους και γυαλί, οι σφραγίδες και τα είδη καλλωπισμού, η λίθινη μήτρα και οι γραφίδες, διαμορφώνουν την εικόνα μιας ευημερούσας κοινωνίας, και επιβεβαιώνεται η άποψη ότι εκτός από την Αχαΐα και η Ηλεία αποτελεί το τελευταίο προπύργιο του Μυκηναϊκού Πολιτισμού. 

Πηγή: Αιγεύς