Σπάνια μολύβδινη σφραγίδα της εποχής των Σταυροφόρων ανακαλύφθηκε στην Ιερουσαλήμ

Η μία πλευρά της σφραγίδας φέρει την εικόνα του γενειοφόρου Αγίου Σάββα της Βυζαντινής περιόδου. Μια σπάνια μολύβδινη σφραγίδα της επο...

Η μία πλευρά της σφραγίδας φέρει την εικόνα του γενειοφόρου
Αγίου Σάββα της Βυζαντινής περιόδου.

Μια σπάνια μολύβδινη σφραγίδα της εποχής των Σταυροφοριών που χρησιμοποιούταν για την ασφάλεια των επιστολών ήρθε στο φως σε αρχαία αγροικία της Ιερουσαλήμ, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων.

Η 800 ετών σφραγίδα πιθανότατα κατασκευάστηκε για έγγραφο που παραδόθηκε στην αγροικία, την οποία εκμεταλλευόταν το μοναστήρι που βρίσκεται σκαρφαλωμένο σε βράχο της ερήμου της Ιουδαίας. Το μοναστήρι αυτό ιδρύθηκε από τον Άγιο Σάββα («Mar Saba» στα αραμαϊκά) και φιλοξενούσε εκατοντάδες μοναχούς.

«Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο εύρημα καθώς τέτοια σφραγίδα δεν έχει ανακαλυφθεί ποτέ μέχρι σήμερα», δηλώνουν οι Benyamin Storchan και Benyamin Dolinka, διευθυντές ανασκαφών της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων.

Αυτό το είδος αρχαίας σφραγίδας είναι επίσης γνωστή και ως bulla στα λατινικά. Αποτελούνταν από δύο κενούς μολύβδινους δίσκους που είχαν σφυρηλατηθεί μαζί με μια αλυσίδα μεταξύ τους. Το άνοιγμα της επιστολής μπορούσε να προκαλέσει προφανή βλάβη στη bulla, η οποία είχε ως στόχο να αποθαρρύνει μη εξουσιοδοτημένα άτομα από την θραύση της σφραγίδας.

Η μία πλευρά της σφραγίδας φέρει την εικόνα του γενειοφόρου Αγίου Σάββα της Βυζαντινής περιόδου, ο οποίος φοράει ιμάτιο κραδαίνοντας ένα σταυρό στο δεξί του χέρι και κρατώντας ίσως ένα αντίγραφο του Ευαγγελίου στο αριστερό του χέρι. Στην άλλη πλευρά της σφραγίδας είναι χαραγμένη ελληνική επιγραφή, που μεταφράζεται ως: «Αυτή είναι η σφραγίδα της Λαύρας του Αγίου Σάββα». Το μοναστήρι ονομαζόταν επίσης και «Μεγάλη Λαύρα» του Αγίου Σάββα («Great Laura» of Mar Saba). Η laura ή λαύρα είναι ένας τύπος ορθόδοξης χριστιανικής μονής, που αποτελείται από σύμπλεγμα σπηλιών για ερημίτες μοναχούς.

Στην άλλη πλευρά της σφραγίδας υπάρχει χαραγμένη ελληνική επιγραφή.

«Το μοναστήρι του Mar Saba έπαιξε προφανώς σημαντικό ρόλο στις υποθέσεις του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ κατά την περίοδο των Σταυροφόρων, διατηρώντας μια στενή σχέση με την βασιλική οικογένεια», δηλώνει ο Robert Kool, ερευνητής της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων, που εξέτασε τη σφραγίδα: «Το μοναστήρι είχε πολλές ιδιότητες και αυτή η αγροικία μπορεί να αποτελούσε μέρος των περιουσιακών στοιχείων της Μονής κατά την περίοδο των Σταυροφόρων».

Ο χώρος της ανασκαφής που βρέθηκε η σφραγίδα.

Η σφραγίδα ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφών του 2012 στην περιοχή Bayit Vegan της νοτιοδυτικής Ιερουσαλήμ. Η αγροικία δημιουργήθηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο (5ος - 6ος αιώνας μ.Χ.) και κατοικήθηκε και πάλι κατά την περίοδο των Σταυροφόρων (11ος  -12ος  μ.Χ.).

Ένα έγγραφο στα αρχεία της Εκκλησίας του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ αναφέρει ότι ένας αγροτικός οικισμός γνωστός ως Thora πωλήθηκε στο μοναστήρι Mar Saba το 1163-1164 . Η θέση του εν λόγω αγροκτήματος έχει χαθεί στην ιστορία αλλά η σφραγίδα του Mar Saba θα μπορούσε να συνδέσει την πρόσφατα ανασκαμμένη αγροικία στο Thora, εξηγούν οι Storchan και Dolinka.

Πηγή: M. Cannon, LiveScience