Αψιδωτό κτίριο 4.000 ετών

Το κτίριο μεγάλων διαστάσεων που βρέθηκε στη θέση Ρέμα Ξυδιάς στον Πλαταμώνα Πιερίας θα αναδειχθεί σε συνεργασία του υπουργείου Υποδομώ...

Το κτίριο μεγάλων διαστάσεων που βρέθηκε στη θέση Ρέμα Ξυδιάς στον Πλαταμώνα Πιερίας
θα αναδειχθεί σε συνεργασία του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
και του αναδόχου του έργου, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε.

Ένα αψιδωτό κτίριο, μεγάλων διαστάσεων, που χρονολογείται στη 2η χιλιετία π.Χ., με δύο τεράστια πιθάρια κοντά στην αψίδα του και θεωρείται ως πρωτοφανές εύρημα για την περιοχή του μακεδονικού Ολύμπου, έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση Ρέμα Ξυδιάς, στον Πλαταμώνα Πιερίας.

Η αποκάλυψη του κτιρίου έγινε στη διάρκεια των αρχαιολογικών ερευνών κατά την κατασκευή της ΠΑΘΕ -τμήμα Μαλιακός-Κλειδί Ημαθίας- και το εύρημα θεωρείται εξαιρετικά σπουδαίο, καθώς μέχρι τώρα υπήρχε πλήθος μυκηναϊκών ευρημάτων, όλα πρόσφατα αποκαλυμμένα, όχι όμως οικιστικά κατάλοιπα στην περιοχή.

«Ο αψιδωτός τύπος οικίας είναι κατεξοχήν μεσοελλαδικός, απαντάται δηλαδή στις αρχές της 2ης χιλιετίας, ενώ δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στην περιοχή του μακεδονικού Ολύμπου. Το παράδειγμα του ρέματος Ξυδιάς, αποτελεί πιθανόν τοπική επιβίωση του τύπου στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (μέσα 2ης χιλιετία π.Χ.), όταν στους γνωστούς οικισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας κυριαρχεί πλέον ο ορθογώνιος μακρόστενος τύπος οικίας, το μέγαρο», είπε στο «Έθνος» η αρχαιολόγος της ΚΖ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, Σοφία Κουλίδου.

Οι πρώτες εκτιμήσεις των αρχαιολόγων κάνουν λόγο για την οικία κάποιου σημαντικού μέλους της κοινότητας, ίσως άρχοντα, ενώ το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και ο ανάδοχος του έργου -η Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε.- συναίνεσαν στην πρόταση της ΚΖ' ΕΠΚΑ για την ανάδειξή του.

Ο χώρος της ανασκαφής είχε αρχικά ταφική χρήση, όπως μαρτυρούν οι 13 -μέχρι στιγμής- αποκαλυμμένοι, χτιστοί κιβωτιόσχημοι τάφοι που είχαν πλούσια κτερίσματα, ανάμεσά τους χειροποίητα και τροχήλατα αγγεία μυκηναϊκού ρυθμού, χάλκινους κρίκους, οστέινες χάντρες, πήλινα σφονδύλια ή βαρίδια.

Ένα από τα δύο τεραστίων διαστάσεων πιθάρια, όπως βρέθηκε κοντά στην αψίδα του κτίσματος

Το αψιδωτό κτίριο σώζεται στο επίπεδο των λίθινων θεμελίων του, ενώ στο στρώμα καταστροφής διατηρούνται ίχνη της πλίνθινης ανωδομής. Όπως φαίνεται, κατά τη διάρκεια της χρήσης του το κτίριο αυτό επεκτάθηκε με την προσθήκη ενός άλλου κτιρίου, ορθογώνιας κάτοψης με μεσοτοιχία. Στο εσωτερικό και των δύο κτιρίων εντοπίστηκαν οι πασσαλότρυπες των πασσάλων που στήριζαν την στέγη, ίχνη από πήλινες χρηστικές κατασκευές, πληθώρα αγγείων, λίθινα και πήλινα τέχνεργα (κινητά ευρήματα).

«Το σύμπλεγμα των δύο κτιρίων αναδεικνύεται σε εύρημα σημαντικής αρχαιολογικής σημασίας, γιατί αποτελεί σπάνιο δείγμα οικιστικής αρχιτεκτονικής σε μια περιοχή όπου σπανίζουν τα οικιστικά κατάλοιπα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, ειδικότερα αυτά που σχετίζονται με μυκηναϊκού τύπου ευρήματα.

Επιπλέον αποτελεί σπουδαία ευκαιρία για τη μελέτη των κοινωνικών δομών σε μια περίοδο κατά την οποία η οικιστική αρχιτεκτονική αρχίζει να αντικατοπτρίζει τον σταδιακό σχηματισμό μιας κοινωνικής ιεραρχίας. Τέλος, αν αποδειχτεί ότι σχετίζεται με τους παρακείμενους κιβωτιόσχημους τάφους, η μελέτη του θα προσφέρει σημαντικά στοιχεία για τις ταφικές πρακτικές της Ύστερης Εποχής του Χαλκού», σημείωσε η κ. Κουλίδου.

Πηγή: Μ. Ριτζαλέου, Έθνος